P R O L E
ris tcedio torperet, avide legiffe, & ad illu-
ftrandum octavum fuum de Tandis Volumen
decerpfifle : nam qui in oâavo illo Tomo
defcribuntur Fphræmiani fèrmones, non 11-
num, non alios , fed Ambrofium habent
interpretem , ejufque nomen difèrte præ-
ferunt.
Quamquam Voffianæ verfioni non ita inlaudes
& 1 .
nmi VoJJia- hærco , ut illam Temper Se ubique fèâan-
Mcditionis. dam mihi propofuerim ; nifî tarnen, me
aliter cogit Græcus textus è regione pofitus,
ab ilia ne latum quidem unguem receffi.
j, Laudem fcihcet meretur Voffius, quod,
„ ut inquit Kohlius pag. 2 79 ., tanta quan-
,, ta nemo unquam diligentia curaque ex
„ tota Italia, quotcumquè indagare notait,
„ Græca Ephræmi fcripta, in Bibliothecis
3, paffim exarata manu extantia collegerit,
„ inque Latinam translata linguam , com-
„ munem omnium in utilitatem divulga-
„ verit. Laudanda quoque Voffii in êo eft
3, induftria , - quod variis identidem leftio-
3, nibus ex codicibus , quos adhibuit , ra-
„ riffimis vetuftiffimifque diligenter nota-
3, tis , fingulis Ephræmi fèrmonibus loca
3, communia, ut vocant 3 hoc eft , Græ-
„ corum æque ac Latinorum Patrum fimi-
„ lis argumenti fcripta, in eorum præfer-
,3 tim , qui fiera tractant, fànâiffimamque
„ difciplinam populo exponunt , ufum ad-
„ jecefit , aliaque Scripturæ loca ex aliis
„ clarioribus ac parallelis vel explicuerit ,
„ vel confinnaverit. Nec minus laudabi-
„ lem in locis paflim obfcuris illuftrandis,
3, corruptis emendandis, dubiis confirman-
„ dis operam exhibuit. „ Verumtamen non
paucos etiam nævos habet ea dodiffimi in.
terpretis verfio : aliquando enim rebus ma-
gis quam verbis intentus , breviora facere
inftituit ; interdum luxuriantia adhibet, 8e
quæ omnino redundant coacervat. In qui-
busdam etiam a vero fenfu defleâit, aut
fententiam auctoris obfèure Se contorteex-
primit. Nihil dico de minoribus vitiis ,
quibus nullum opus , quantumvïs terfum
8e limatum , carere omnino poteft. Hune
itaque Interpretem fequutus, & reliquis an -
teponendum eflê, nec a me defèrendum ju-
dicavi, nifi ubi mendura àliquod in ejus
A editionem irrepfiflè certo confiât j aut variant
ledionem Græci codices nobis Latine
aliter exprimendam fuadent. Hæc enim ,
ut opinor, optima eft ratio interpretandi,
ut audoris Syri in Græcum converfi ve-,
ftigiis preffius inhærerem, atque ejus verba
iedionibus fi minus annumerarem, fal-
tem religiofe 8e fideliter appenderem . Ne-
B que vero, quia Voffium identidem lapfum
corrigo } idcirco me illi injuriant feciûe arbitrai
, fed de eo bene meruiffe me ajo Se
contendo , quod nævos corpori alioquin
égregio infperfos ( quemadmodum Boivi-
nius de Volphiana Nicephori Gregoræ ver-
fione loquitur : ) ut eximerem fedulo operam
dedi.
C Eruditi Actorum Lipfienfium Editores
ad annum 1738. a pag. 289. obfervant,
me ita Græcæ editioni , quæ Oxonii anno
1709- prodiit, in hac nova editione ad-
ornanda inhæfiffe, ut quandoque tamenle-
dionem retinuerim, quam dédit ilia editio,
licet in margine alia fuerit fubminiftrata ;
interdum etiam marginalis. ledio editioni».
E* Oxonienfis in nova noftra editione fuerit
prælata leétioni in ipfo textu exhibit«;non
raro denique ab utraque fit recCffum. Ni-
mirum in re dubia 3 quæque aut nuilum
aut contrarium fènfum præferret, fèquutus
fum fidem vetuftiffimorum codicum no-
ftræ præfertim Bibliothecæ Vatican« j quorum
proinde catalogum ôe uniufcujufque
E Ephræmiani fermonis initia ordine alphabe-
tico idcirco exhibui , ut , cui per otium
licet, is poffit édita quæcumquæ five Græca
five Latina cum manuferiptis conferrc.
Afferunt iidem dosti cenfores rationem3
ob quam aliquando a Voffiana verfione
receffi - ffiuam ipfam , ■ inquiunt, interpréta-
tionem Voffii Latinam in iis lods non dubi-
E tavit vel relinquere vel entendan t in quibus
fènfum a Greeds diver.fum reptæfentat. Hos .
equidem Voffii nævos malui abttergere ,
quam novam ipfè verfionem adornare : nævos
autem appello , fi ad Græcos Oxoni-
enfes vel nofiros Vaticanos codices fit ilia
Latina verfio comparanda. Quis enim ne-
feit , in tanto codicum numéro aliam atque
aliam frequenter lectipnem exhiberi ?
idque
es wfc
■ trié-
CS I
■ phm-
•lianû •
um
perm
m
I
m
idque non modo amanuenfium arbitrio aut
ofcitantiæ efle tribuendum ; verùm etiam
Interpretum Græcorum genio ; nam unius
ejufJemque Ephræmiani fermonis diverfâm
interpretationem complures nobis repræfèn-
tant Vaticani codices *. ex quo fiâumpu-
to , ut ficut Latinæ, quas habemus ano-
nymi , Ambrofii , Zini , Voffii , Julii 3
Clementis, Combefifii 3 & Cotelerii, ver-
fiones non omnino fècum conveniunt ; fie
neque Græcæ a diverfis aucloribus elabo-
ratæ interpretatioiies eandem ubique, aut
faltem iifdem verbis conceptam reddunt fèn-
tentiam. Sunt quippe qui in interpretando
verbum de verbo reddidere : alii fènfum
retinere contenti , Græci fermonis genio
indulgentes , circumloquutionibus funt ufi :
non pauci denique ob Syriacæ linguæ dif-
ficultatem aut imperitiam , a genuina etiam
fanâi Patris mente longius receffere. Te-
ftem hujufce rei voco in primis Photium ,
qui Ephræmianos interprètes hac in parte
aliquando peccaffe notât in Bibliotheca cap,
l $6- ,3 Oratio ejus ac figuræ , nihil mirum,
33 f i ad confuetum homiliarum ufum 3 &
3, inelaboratum dicendi genus vergant : non
33 enim in Auclorcm fenfuum 3 fed in ho-
„ rum interpretem ea conferenda culpa :
3, qui namque Syriacæ funt linguæ bene
„ periti , verbis adeo ac tropis excellera
3, norunt, ut ambiguum fit , ab his ne ,
33 an a fenfu recondito tanta ejus dicendi
3, vis atque elegantia proficifcatur . „ Enim-
Vero ex Syriacis fèrmonibus, qui fuperfunt,
manifefte apparet, Græcos interprètes non
femper nec ubique interpretandi artem tam
exafte tenuiffe, ut fublimem Aucloris fty-
lum ac fublimes fententias fint aflèquuti ;
quin imo faâa cum Syriaco textu collatio-
ne deprehenditur 3 eos non femel a vero
fenfu aberraffe, aut ea in obfcuro pofuiffe,
quæ plena apud auâorem funt Sc perfpicua •
Fidem huic rei facient, quæ breviffime in-
dicabimus5 exempla. Pag. 230. Infèrmo-
ne qui inferibitur ,.“B . Ephrxm Tefiamentum,
Græca interpretatio habet, 2^g.Swx»>» ÿffi
Vfut xaTOÀi|U,2ravM 3 trv.ulioAcv fs.miu,o<rvv#
ftSüy/L'jl'ros, -Jl exa««s , 01« fs,ot JvrnpÇs
erras usH j Tefiamentum quippe vobis
Tom. II.
A rtlinquo^fiymbolum monumenti documéntomm,
ex illam , quæ ihi conceffa fuit , gratin £$
dono. At Syriacus Textus pag. 93. ex
mente Ephræmi hoc tantum repræfentat :
j_s V?r fi/ a v»_o - i i lS
A ./3" yjyso lioȕ rYo )j o - 3 Tefiamen-
tum feribo , ut micuique monumentwn re-
linqmm ex iis , quæ poffdeo , Tomo 2.
Syriaco Latino pag. 3 do. in fermone de
B Jona Propheta 8i Ninivitis : ot— Âa o>i»
l i a»» . —i l fi-* - h p k ô» ex-A-
_\ . . X ov'-. A : : 1—7gGT
„ Ex fe ipfb Jonas di-
,, dicit, poenitentes vivere oportere : For-
„ mam ipfi in ipfomet tradidit gratia pro
„ peeçatoribus , ut quemadmodum ipfe pe-
„ lago erutus fuerat, ita naufragantem erue-
C „ ret civitatem „ Quæ verba ex Græcis Voffius
Tom. 3 pag. 130. fie reddit: 3, Et ;
,, a feipfo didicit Propheta Jonas , æquum
„ effe ut vivant, qui poenitentiam agunt:
,3 formam quippe 8c exemplum ipfi dédit
3, divina gratia. Jonas poenitentiam faciens,
3, revertitur ex mari, ut civitatem démerfam
„ reduceret. „ Mitto alia, quæ utrumque
E) fermonem conferenti 3 palam faciunt 3 Interprètes
Græcos vel Latinos non fèmper
Epræmi mentem attigiflè.
Hæc tamen a me non ideo funt dicta 3 XI.
quod eadem cum Kohlio fentiam , Voffii
fidem in dubium vocante ; aut Riveti ac f„s Koblium
Tentzclii cenfuræ fubfcribam, ea omnia quæ adtranslata
dédit Voffius Ephræmi opera , rmtur'
E tamquam fpuria & adulterina rejicientium :
quin imo fâtis mihi perfuadeo, 8C omnino
fie ftatuo , neque Voffium fub Ephræmi
nomine venditafie , quæ in manuferiptis
Græcis eo nomine inferipta non elfent ; ne-
que ipfum in iis operibus Latine vertendis
pro genuino græcorum codicum fenfu alium
a veritate alienum nobis obtrufiffe • Hoc
ipfum convinçunt Græca exemplaria , non
Voffii tantum ætatem antecedencia , fed quæ
oâingentos 8c nongentos etiam annos fu-
perant, in quibus ii fermones omnes Græ-
cè apparent , quos poftea Voffius Latine
edidit. Iftos porro codices confûlere debuit
Rivetus ,, iftos verfare Tentzelius , ante-
d quam
F i,