textum inducere, id officii fui ducere debüiftent, utveterem
le&ionem % quantumvis corrupta & horrida fibi videretui,
aut reipsâ effet , ad marginem aut infra paginam rejicerent
protinùs afpiciendam. PofTent igitur vituperari nonnihil •>
Henr. Stephanas, Hier. Volfius , & nonnulli alii edttores
fané non contemnendi, quod nempè emendationes fuas,
ledtore non monito , textui immiferint (i). Sciant ii qui
in hac re verfatiffimi funt, textum aliquem primo habitum
fuiflfe adulteratum , at eumdem confideratum accuratius,
melius perfpedtis cùm fcriptoris ingenio & fermone , turn
civitatis, ex qua ipfe oriundus erat, hiftoria , legibus Sc
moribus , exhibtlifte fenfum nitidiffimum , qui efFugiflet
leo-entem fi non apparuiffet vetus le£fio : fciunt illi ex ipfis
emendationibus , attendus infpedis, per leviffimam vo-
cum & litterarum immutationem , fæpè emergere ledio-
nem illam diu conquifitam , quam non dediflfent emendationes
quantumlibet ingeniofæ. Primorum igitur editorum
hoc munus eft, ut nobis tradant quod ex temporum inju-
riis elapfum eft féliciter, 8c eo modo tradant quali ad nos
pervenit: at ejus qui primarum editionum textui emendan-
do incumbit hoc eft officium , ut nobis reftituat, quantum
lic e t, quod injurias temporum fcriptori eripuerant; acpræ-
(i) Dùm inquiro cur Henr. Stephanus, Hier. Volfius, Si aliiedito-
res, viri fanæ mentis, 8c optimè de litteris graecis meriti, textus adul-
reratos interdùm emendaverint, ex propriis conjecluns, leftore non
monito, quum iidem plerumque tàm accurate fe gerant, ego mihi
videor hujus rationis caufas deprehendiffe. Quum fcilicet nihil adhuc
certi ftatuiftent de vetérum editionibus, veriti ne textu à fe apertiùs
immutato, convicia exciperent aliquorum male religioforum ; quum
autem ipfos pigeret edere deformatos rebus abfurdis 8c verbis horndis,
quae facile tolli poterant, eos fcriptores quos imprimis commendat rerum
fanitas 8c verborum elegantia : furtim , ut ità dicam, emendationes
fuas textui injecerunt, ut iis afTueti le£tores eas relinquetent, nec aegte
fertlm quum file ob menda plurima vix poffit legi.
Codicum manufcriptorum hiftoriam quantumvis leviter
quis attigerit, fcit videlicet amanuenfium ignorantia aut
fcientia inanis , negligentia aut temeritas , improbitas aut
credulitas , quanta damna veterum fcriptis attulerint. Illo-
rum plurimi quum prorsùs ignorarent aut malè callerent
linguam ejus fcriptoris quern exfcribebant , mutilabant
verba fæpiùs . id disjungebant quod conjungi, & conjun-
gebant quod disjungi debuiflet, intrudebant in textum quod,
ad marginem aut fuprà lineas apparebat. Alii paulo erudi-
tiores , quum ea quae ipfi non intelligebant corrupta efTe
arbitrarentur , id fæpè adulterabant quod fanum erat, tol-
lebant ut fupervacuum quod erat necefTarium , quod facie-
bat ad vim fermonis aut venuftatem , verisque interdum
mendis menda fubrogabant multo graviora. Alii quibus
ex fcriptione quæftus erat, quorumque referebat multa
fcribere , dùm fcriberent feftinantius , litteras , fyllabas ,
verba, lineas imo intégras omitrebant aut tranfponebanr.
Alii quorum immenfa erat & multiplex eruditio , aliéna
fcripta quafi fua efTent non dubitabant ad libidinem emendate
, conje£turis fuis quibuflibet tanquam ipsa veritate
abutebantur , defpeââque aliorum ignorantia , id tandem
affequebantur multo labore multisque difquifitionibus , ut
exemplaria evulgarent à veto multo magis aliéna quam ea
ferrent faciliores lectu effedas failTe fcriptiones fatis jam per fe difficiles.
£ t certè, nifi fervandus fit 8c tradendus nobis codex aliquis manufcrip-
tu s , nullus unquam perfuadebit homini fano 8c linguae graecae periro ,
ut eos aurores quos facit maximi edat mendis fcedatos 8c ab ufitato fermone
8c à fenfu communi alieniffimis. Ipfi igitur liceat textus aegros
aliquoties fanare ex propria conjedhird, fed ità ut difcat fe continere
intrà fines debitos, 8c veterem le&ionem ponere ob oculos legentium,
quo 8c ilia non pereat, 8t legentes poffint de repertis reftitutionibus per
fe ipfi flatuere.