In ii» speciebus, quorum frondcs sunt remotae, prorsus nulla numeri et ramificstionio horum Yaso.
rum fasciculorum regula animadverti potest. — Dbi rero frondes aunt appro^matae, saepe regularis Yoso-
rum fasciculorum decu'rsus inrenltur; sic c. g. in StrutMopteriie germanica ab uninscujuSqne frondis basi
duo rasorum fasciculi sursum ad bases jjuarum proximarum frondium snperiorum, et duo.Yasorum fasacuh
deorsum ad duas prorimj. frondes inferiores perenrrunt, nude reguläre rasorum fasciculorum rete super
toto caudice exlenditur.
Omnes porro a meinquisitaespecies ep conveniunt, quod earum. vasoruxn fasciculi nunquam, ut m
plantis et monocotyledoneis et dicotyledoneis invenimus, arcuata via extrorsum ^pflectuntur, ut in petiolum
•intrent, sed quod ad caudicis superficiem eo loco,*»!)« frondos inseruntur non propius accedentes recta via
per totum caudiceijx usque ad ejus apicem decui-rurit; et parvos tantum ramulos in fiondcs emittunt.
Tertia his vasorum fasqj&ulis peculiaris ratio, haec est, quod in sectione transversali subro^undam
vel ellipticam formam habent. (Tab-. X X X IV . fig. 8*> Tab. X X X V I . fig. 5’ 6» 7' 8* t3*
§. 27. Microscopii ope cognoscitur, lios* vasorum fasciculos ex majoriminonve vasorum scalan-
formium numero constare, quorum structura cum filicum arborearum vasis plane consentit. Haec vasa ple-
rumque ita disposita sunt.ut minora in utraque extremitate, majora in medio ovalis formae quam vasorum
fasciculus in secUone transversali monstrat, jaceant (Tab. X X X V I . fig . 1 - 16. m.). Inter haec vasa, praecipue
autem in fasciculorum circuitu, elongatae, e tenuibus membranis factae cellulae cönstanter jacent (Tab.XXXIV.
fig. 8* 9* e- e-> Tab. X X X V I . fig. 1-^16. k.). Propter hanc cellularum elongatam formam, ea vasa, quibus
adjacent, longaS monstrant series punctomm, quorum aliud super alicf“positum est eoque scalanformibus
vasis similiora sunt, quam porosis. Hae cellulae partem in his vasorum fasciculis semper occurrentem effi-
ciunt, eoque mirum est, quod cl .Antonius Sprengelius *V contendere potuerit, filicum vasorum fasciculos tan-
tummodo ex vasis spiralibus constare. In multis deniqift speciebus vasorum fasciculi fusca membrana cmcti
sunt, de cujus structura infra accuratius agam.
§. 28* J»™ »d cellulosae harum plantarum partis contemplationem transeuntes, ante omnia notare
debemus, caudicem inultarum specierum e.g. Polypodii aurei, P. latipedis, P. vulgaris, P . calcarei, Nephro-
dii Filicls maris, prorsus herbaceum et mollem esse, in multis autem speciebus certa cellulosae partis strata
(neque vero vasorum fasciculos nobiliorum plantarum ligno analogos) lignosae duritiei et firmitatis esse.
Contextus cellulosus herbacearum filicum ita comparatus est, ut quasi inter prosenchyma et parenchyma
medium teneat, cellulae cum modo huic modo illi formae propiores sint. Cellulae sunt modo
elongatae, cellulis lignosis ceterarum plantarum affines, sed propter frequentiam horizontalium septorum
prosenchymati jure adnumerari non possunt (Tab. X X X V I . fig. 2. 9. 10. 12) 5 modo breves sunt, et pa-
renchymati similiores, sed eo ab hoc differunt, quod magna septorum pars diagonalem monstrat directio-
nem (Tab. X X X IV . fig. 9. Tab. X X X V I . fig . l. 4- 10.) ^
Ex frequent! alterius cellularum formae in alteram transitu clare mihi elucere videtur, cellularum
in multas particulares sectiones divisionem secundum parvas formae modificationes, quod nonnulli recentio-
rum phytotomorum feeerunt, naturae non convenire. Quamquam enim distinctio perfecti prosenchymalis et
parenchymatis valde probanda s it, multae tamep observations demonstrant, inter cellularum formas multi-
plices esse transitus, quare bene cavendum est, ne eas pro formatijpmbus^gaturae valde diversae habeamus.
Ad hoc accuratius demonstrandftn prae multis aliis plantariAn familiis Slices aptissimae sunt, licet
yix ulla existit naturalior familia, difficile tarnen duae filicum species reperiuntur, quae cellularum organisation
et distribution varietatum earum plane convenient. Quam variae sint hae formations, -quae hie
reperiuntur, ex sequente nonnullorum filicum caudicum description videre licet.
•■) Comment, de Fsarolithîs, p. 31 et 40.
Totus Polyppdii latipedis caudex (Tab. X X X IV . fig. 8- 9) ex elongatis constat, parenchymato-
sis, decoloribus, membranas tenues habentibus cellulis, quarum exteriores membranis formatae sunt paulo
crassioribus, quam interiores. Omnes multa amyli granula continent, exceptis tribus quatuorve extremis
cellularum seriebus (a. b.), quae viridia grana continent, et cum eo , turn membranis paulo tenuioribus
proprii, ceterum a subjacente parenchymate (b. c.) non secreti, strati corticalis formam prae se ferunt.
Obliquoriim septorum multitudo (fig. 9.) ostendit, has cellulas transitum ad prosenchyma facere.
Caudex Polypodii incani (Tab. X X XVI. fig. 12. 16.) constat ex cellulis prosenchymatosis (b) ,
excepta epidermide (a), quae ex brevibus cellulis composita est ; harum cellularum membranae valde crassae
sunt, et miro raroque sunt exemplo coalitionis tarn perfeçtae, ut in sèctione transversali (fig. 16.) nullae
prorsus,' singulas cellulas séparantes atrae lineae observari possint, sed ut hujus plantae Substantia penitus
homogenea, çavitatibus cellularibus et ductibus intercellularibus excavata materia esse videatur. Etiam cau-
dices Polypodii persicariaefolii (Tab. X XXVI. f . 10. 13.J, calcarei, nitidi, Cystopteridis fragilis, Aspidii
articulati, Woodsiae hyperboreae etc. ex cellulis parenchymatosis compositi sunt.
Cellulae contra, quibus caudex Polypodii Billardieri (Tab. XXXVI. fig. 4- 6. a ), vulgaris, vaccinii-
fo lii (Tab. XXXVI. fig. 8. tl-jj lycopodioidis,aurei, Nephrodii Filicis maris, Asplenii trichomanoidi§, A.Rutae
murariae, TSeuroniae asplenioidis formatur, majorem cum cellulis parenchymatosis ostendunt similitudinem.
Ut.videmus, utriusque hujus cellularum formae in diversis caudicibus modo hanc modo illam magis
evolvi, cellulas alterius caudicis tenuibus, alterius crassis membranis formatas esse, nec tamen a diversis
formis etiam diversas functiones pendere, sic etiam in multarum filicum caudicibus has diversas cellularum
varietates, multiplices transitum formantes, juxta se positas reperimus.
Ita habemus in Polypodio furfuraceo (Tab. XXXVI. fig. 7. 9.) cellulas maximadjf'caulis partem
efficientes (c.) crassioribus membranis formatas, mediamque inter parenchyma et prosenchyma formam ex-
hibentes. Inter orbem vasorum fasciculorum"'(?£. m. It.) et peripheriam caudicis (a.) sensim in veras crassis
membranis exstructas cellulas prosenchymatosas (g.) transeunt, quae fusco colore magnâque durilie cum prosenchymatosis
filicum arborearum cellulis plane congruunt. Eandem organisationem reperimus etiam m
JSiphobolo glabro. In Pteride crispa reperimus in medio caudice fuscas crassis membranis instructas cellulas
prosenchymatosas, • reliqua caudicis pars decoloribus multo breyioribus cellulis formatur, quae superficiem
caudicis versus iterum in. longiores prosenchymatosas cellulas transeunt.
Pariter cellulae parenchymatosae Aspidii rigidi superficiem caudicis versus paullatim in prosenchymatosas
transeunt.
Plerumque cellulae prosenchymatosae filicum herbacearum fuscae, parenchymatosae decolores sunt;
ceterum hie quoque exceptiones occurrunt, e. g. in Polypodio incano (Tab. XXXVI. fig. 12.^- cellulae
Omni colore careiit. Non est regula generalis extremas caudicis cellulas magis prosenchymatosâ, intimas
magis parenchymatosà forma esse; etenim saepe, e. g. in Polypodio aureo, contrarium occurrit.
■ §. 29. Fusius de „fusca“ membrana, quae vasorum fasciculos circumdat, loqui debemus. Multis speciebus
e. g. Polypodio incano, (Tab. XXXIV. fig. 12. 16.) calcareo , aureo, Nephrodio Filice mare,
Cystopteride fragili, Struthiopteride germanica, Asplenio rigido, trichomanoide, TSeuronia asplenioide
plane deest, ideoque inter peculiares filicum structural notas enumerari non potest.
In permultis contra herbaceis filicibus vasorum fasciculi satis crassa, fusco - nigra membrana ob-
tecti sunt, e. in Polypodio vulgari, nitido, Niphobdlo glabro etc. Fig.g• 9• d id . Tab.XXXIV. Structura
hujus membranae ex Polypodio latipede est delineata ; cognoscitur in teneris harum plantarum sectio-
nibus transversalibus, hanc membranam neque esse simplicem, neque ex cellulis esse compositam, sed ex
membrana fasciculo adjacente proximi cellularum ordinis formari. In omnibus hisce cellulis membrana vasorum
fasciculo adjaCens multo crassior e st, quam ceterae cellularum membranaë et fusco colore tincta,
quum cetex-i cellularum parietes colore careant ; crassitudo hujus interioris cellularum membranae in latera