Ea re lex communis, hucusque vero a phytotomis prorsus neglecta, confirmatur, magnitudinem po-
rorum scilicet non minus a natura et extensione partium adjacentium, nec non pororum dispositione illarum
parlium pendere, quam a peculiar! natura ipsius partis poris obsilae. Qua de re cum lectores tarn in
libello de poris contextus plantarum cellulosi, quam in dissertatione mea: „d e structura Palmarum** monu-
erim, omitto ulteriorem expositionem formalionum banc legem probantium.
In sectione quoque transversal! vasorum scalariformium et porosorum microscopii valde augentis
ope observari licet: adjacentes partes maximi momenli esse ad pororum conformationem, cum semper prope
angulum (Tab. X X X V . fig. 4- e, Alsophila nigra) f in quo vasa (m) congruunt, aut prope ea loca, in
quibus cellulae vasi adjacentes (a) iovicem junguntur, in vasis pariete tenuis linea transversa conspiciatur,
qua finis rimae in vasis pariete sitae indicator.
Quae vasa quum majora sint, facile est observatu, inter eorum fibras membranam extendi. (Tab.
X X X V . fig. l . Chnoophora excelsa.). Earn vero minime parietem esse adnatum cellulae adjacenlis, inde
patet, quod haec meipbrana non in vasis tantum porosis, sed etiam in vasis sctilariformibus invenitur, quae
nunquam cellulis sed semper aliis vasis scalariformibusj adjacent.'Hanc membranam in exteriore, neque vero
in interior», latere vasis }esse, inde apparet, quod in sectionibus longitudinalibus, quae parietes adjacentes
duorum vasorum ^scalariformium dividunt, membranae utriusque vasis nonnisi sub forma lineae simplicis
nigrac tdeprehenduntur; qua re probatur, memlp-anas utriusque vasis esse coalitas, quod fieri non potest,
nisi membranae in exteriore vasorum latere positae sunt.
In iisdem sectione observari licet, fibram spiralem neque cavam esse, neque canalis formam
habere, nam superficiem fibris secatis ortam prorsus homogeneam esse apparet.
Num in junioribus planus et in junioribus partibus adujtarum harum plantarum vera vasa spiralia
occurrant, exponere nequeo, quum has partes inquirendi occasio defuent.
§. 18. Cellulae, quae inter vasa jacent (Tab. X X X I . fig;*2. Alsophila nigra, 4* A . phalerata;
Tab. X X X I I . fig.9k. 1. Chnoophora excelsa) semper e tenuibus constant membranis et parenchymatosae
sunt. Transeunt, ut supra notavi, in cellularum stratum, quo cylindri lignosi et interius et exterius latus ob-
tegitur (fig. citata n. u). Hoc constat ex similibus cellulis tenues membranas habentibus plerumque per or-
dines perpendiculariter ita dispositis, ut alia alii superimposita sit, raroque ex prosenchymatosis .cellulis (Tab.
XX X I. fig. l. 3. n. i.), quarum membranae aequabiles sunt, nec poros habent. Raro tantum nonnullae
earum sunt reticulatae.
N o ta . Reticulatas eas dico cellulas, quarum parietes non aequabiliter in crassum accrescunt, sed
in quibus membranae recens nascentes formam rctis exhibcnt, eodem modo ut in cellulis
antherarum Cycadis, Rubi odorati reperitur.
§. 19. Totus reliquus caudex repletus est contextu cclluloso, qui per cylindrum lignosum in angu-
stum inter lignum et corlicem jacens stratum (Tab. XX X I. fig. 1 — 4- c. d.} et in permagnam, qua cylindri
lignosi cavitas repletur, medullam (Tab. XXXI. fig. 1 — 4* o- 5., Tab. X X XII. figi 3« o. 5*1 Tab. X X X III.
fig. 2. o* 5- fig' 5*5 Tdk. X XXIV. fig. 2. o. 5.) separator. Hae partes cellulosis processibus, qui corporis
lignosi rimas supra descriptas replent, inter se conjunctae sunt.
Cellulosus hie contextus rursus in duas prorsus separatas partes distribuitur, in parenchyma scilicet
et prosenchyma. Posteriores cellulae formant Tuscans illam duramquc, corpus lignosum cingentem vagi-
nam, cujus situm supra cxposui. Prosenchymatosae hae cellulae duos efficiunt cylindro lignoso- parallelos,
ab eoque angustis parenchymatosarum cellularum stratis (Tab. X X X I. fig . 1 — 4* ƒ• g- o. p . ; Tab. X X X II.
fig . 3* ƒ• §• °- P’ i Tab. X X X III. fig . 2 —4• ƒ• g. o. p.) separatos cylindros, exteriorem alterum (Fig. cit.
e. f .) alterum interiorem (fig. cit. p. r.). Hi per quamque* cylindri lignosi rimam processu, rimae quoad
formam aiialogo, sed paulo minore, tubulo compresso simili, inter se juncti sunt, ita ut vagina oriatur
cylindrum lignosum plane includens, ab eoque angusto contextus cellulosi strato separata. Pariter quisque
ex cylindro lignoso in frondes intrans fasciculus vasorum (Tab. X X X II. fig . 1.2. t * n.*) vagina talium cellularum
prosenchymatosarum (Tab. X X X II.. fig . 1. 2. e.* ƒ.* p.* r.*) cingitur. Quoad formam et ulteriorem
naturam (magnitudinem, compositionem ex pluribus concentricis stratis, poros, colorem etc.) hae cellulae
plane cum prosenchymatoso corticis strato convenient, quare accuratior earum descriptio supervacanea est.
§. 20. Cellularttoarenchymatosae, quae medullam (Tab. XXXI. fig . 1— 4- r. 5.) stratumque inter
lignum et prosenchynu^um stratum jacens (f. g. o. p.) et stratum inter lianc prosenchymatosam vaginam
et corlicem positam (c.,e.) efficiunt, prorsus inter se consentiunt. Cellulae sunt satis regulares, magnae,
e tenuibus membranis factae, ex parte punctatae, ut cellulae medullares plantarum dicotyledonearum. Con-
tinentur in iis subrotunda amyli granula, quorum in nonnullis, quos exquisivi, caudicibus, e. gr. in Alsophila
phalerata (Tab. X X X I. fig . 3. 4-), magnam multitudinem, in aliis paucissimum numerum vel nulla
omnino reperi.
Nonnullae cellularum medullarium, praecipue in Alsophila Schanschin, Cyathea Sternbergii, majora
minorave rubrae resinosae substantiae grana continebant (Tab. X X X III. fig . 2. x<). In Chnoophora ex celsa
(Tab. X X X IV. fig . 2. x.) quaedam medullae partes horum granorum magnum copiam continebant,
aut plane hac materia erant repletae, dum irt ceteris partibus nihil ejusmodi inveniebatur. Harum^quidem
resinosa materia repletarum cellularum pars ceteris cellulis medullaribus longior angustiorqud erat; non
autem cellulas pro peculiari a vulgaribus cellulis medullaribus differente formatione habendas cei^seoquo-
niam etiam in omnibus ceteris harum plantarum cellulis talia grana resinosa passim reperiuntur, illaeque
cellulae formam a ceteris cellulis parenchymatosis valde diversam non habeant.
In diversis contra cellularum parenchymatosarum stratis apud omnes, quas inquisivi, species, magnae
reperiuntur cellulae! elongatae, e tenuibus membranis factae, quae interdum singulae plerumque autem
per longitudinales series dispositae sunt,../Cryptae Linkio dictae), irregulkriter dispersae, eademque rubra
resinacea materia impletae. (Tab. X X X I - f jg X X IV d., d.) Pro Tcra resina Kaec materia non cat habenda,
qnippe quae spiritjt vini non dissolvatur, neque yero pro gummi quodam, quum aqua solyi nequeat; facile
autem utroque liquore mixto dissolvitur.
§. 21. Yasorum fasciculi, in peliolum intrantes, ut supra comni'emoravi, in frondis cicatrice secundum
certum ordinem jacent. Fasciculi igitur, qui arcus scmilunares supra descriptos, in superiore et
inftriore frondis cicatricis margine formant, ut ii fasciculi, qui in duabus, obliqua direclione intus et deor-
sum currentibus sub angulo obliquo conjunctis seriebus dispositi sunt, ex margine rimarum corporiswlignosi
proveniunt. Eadem sunt structura, qua ipsum caudicis corpus lignosum, quippe qui (Tab. XXXIV. fig . l.
a. Chnoophora excelsa) ex fasciculo vasorum scalariformium (Tab. X X X I I . fig . 1. 2. m.) constent, qui
fasciculus strato cellularum ex tenuibus membranis factarum ( i. n-^cinctus est. Haud procul ab hoc fasciculo
lignoso, ab eoque strato parenchymatoso ( f . g. o. p .) separatum, firmum quoddam reperitur pro-
senchymatosum stratum ( l . f . p. r .) , quod^prosenchymatoso caudicis cyliudro respondet.
In medio autem cujusque frondis cicatricis nonnulli vasorum fasciculi, ut supra memoravi, a ceteris
segregati jacent, qui plane diversam originem habent. In medulla enim sine ordine dispersi teneri reperiuntur
fasciculi vasorum scalariformium (Tab. X X X I. fig . 1 4- t., Tab. XXX. fig . 2. 5* ^ *•» Tab. X X XIV.
fig . 2. t.) qui, ut caudicis cylinder lignosus, a nonnullis elongatarum rubramque resinaceam materiam con-
tinentium cellularum seriebus (fig. cit. u. u.) cincti sunt. Hi vasorum fasciculi in medulla sursum curren-
tes ubi lignosi corporis rimis se appropinquant per eas in frondis cicatrices exeunt, m usque segregatum
ilium fasciculum formant. Praeter hos vasorum fasciculos in medulla, et ipsi sine ordine dispersi, tenen
rotundi cellularum prosenchymatosarum fasciculi reperiuntur. (Tab. XXXI. fig . l g 4- «»• w-> Tab. XXXII.
fig 3« w‘ > Tab. XXXIII. fig. 2. 5. w.). Hi ad illos vasorum fasciculos propius accedentes, eos intervallo
brevi interposito, orbe cingunt, et simul formam assumunt magis minusve semilunarem. (Tab. XXXIV.
fig . 2. u>. w. Chnoophora excelsa, fig. 7. w. w. Alsophila Schanschin). Superiori loco hi in orbcm positi fas