9o fP E L E C Ä N U S , cäreo, , S C IJ O t Y gp R.
eenig zeker bericht kon geeven, zoo was ik ook zelf niet in ftaet om anderen daeromtrent in
-te lichten, De meeften zeiden my, uit L innrjus (*), en W i l l u g h b e y , ( f ) dat de Scholvers
iin de bosfchen, in-de toppen van hooge boomen, hunne neften maekten en broedden. Anderen
verhaelden my, dat de voeten deezer Eelekaenen ongefchikt waren om in ’t geboomte huis te
houden, als.zyndc gevliesde.Zwemvoeten, en datzy in de ontoeganglyke rietvelden, tusfchen
.de digtfte ruigtcn väpiliezen cn kodden, neftelden.
Door Jt krygen van een Neft met de Eijeren, (op welk ik' eene goede belooning had gefteld,)
ben ik- op ’t fpoor geraekt om de broedplaets eindelyk onder myn gezicht te krygen; en dezelve
thands weetendc, zou ik bynae durven vastftellen, dat alle de Scholvers van Holland federt de
laefte twintig jaeren uit dit eene kweekfchool voor den dag koomen. Immers, de hoeveelheid
van op den naekten grond aengelegde en bezette neften,,(met die vanReigeren door een) welke
ik ter zelfder tyd, aenfchouwde, was onnoemlyk, en . zelfs niet by gisfing te begrooten. Ge-
heele wolken of digte zwermen van Scholvers en R.eigers gingen by myne aennadering op;
, doch Eijeren hebbende, keerden zy nae weinige minuten weder op hunne neften. De Lepelaers,
■ welken ik hier .mede broedende vond, maekten verre weg den kleinften hoop uit.
K E N M E -R K E N.
iDeiKenmerken wan deeze Vogelen zyn, ,
(Een Tandelooze, rechte, van boven naer yooren toe flaeuwlyk ingeboogen Bek,
...met eene kroni nederhangende fpits die ’t ätlben heeft van eenen nagel.
'Zeer: naeuwe, -fchilferig overgroeide, en ftreeps- wyze- overlangfche Neusgaten.
Vederlooze Onderwangen.
Voeten wier vingeren, alle vier, • voorwaerts ftaende, met een Tusfcbenvlks op*
•volgelyk verknocht zyn.
B E S C H . R Y V I N G.
"Van het eiride des Beks af tot aen het uiterfte van den Staert kunnen de volwasfchen Mannen
Scholveren wel 3, de ’Vyfjens, door een, wel %\ voeten in delengte haelen. Z y zyn,
rnaer evenfedigheid, ranker dan een Gans. Hunne Vlugt is van 4 voeten. In iedere Vlerk
hcbben zy 28 .’Slagpemen, en hunne Staerten, die langer zyn dan van ander watergevogelte,
Cnuitgebreid een kleinen waeijer maeken, beftaen uit'14 pennen. De Vlerken , aenhetfchou-
dergewricht, zyti meerder naer het midden van den Romp toe ingelyfd dan by ander gevögel-
ite, -en;de famenvouwing derzelven is, van den fchouder af tot den elleboog, zeer lang: Zeer
.fterkgelpiefd zyn deeze leden. Hun Bekkeneel is van boven meer plat dan rond. In ’t zelve
ftaen de Oogen , die van zwarte oogleden voörzien zyn, en eenen fraeijen Zeegroenen Kring
;hebben, zeer digt by het begin van den Bek. Deeze is op de Bovenße Nebbe ruuw eh als
fchilferig, en onder dat fchilferige Iiggen de zeer naeuwe en ftreepswyze overlangfche Neusga-
rew gedekt. De Bek is.recht, flaeuwlyk naer vooren toe ingeboogen, eenigzins plat van boven,
en vöorzien van eene haeks-of nagels-wyze fpits, die, omgekromd, met haer einde recht neder
.hangt en ongemeen fcherp van punt is. De koleur deezer nebbe is donker vael. Een weinig
helderer is de Onderße Nebbe, die juift zooveel korter dan de bovenfte is, als de zooevenge-
zegde kromme haelc fluitend overdekken kan: haer uiteinde heeft het fatfoen van eene fcherpe
guts;
( • ) C.'tiNNÄi Syfi. N at.'Töm. I. Edit. X. pag. 133. Carbo. Habitat'ih
Europa; nidificat in altis qrboribus.
Cf) F. W im ,u o b 8 b ji Omitbol. pag. 248* In w e iß t Ulis arboribus propi
Z evembuis inHollaniia cimpiures nidos [ huiut avisJ vidimus. — Avis
hasc non in J,axis tantuin maritimis, fed in arboribus nidificqt. — M -
dulanies vidi in N o k tu f o lc i a ', cum Ardtis, in exceffis arboribus.
V E E E C A N U S, c a r b o , S C H O L V E E . 9l
C ^ hf ere kanten, zoo lang als zy is, flute, binnen tusfchen die der bovennebbe. Van
«eer dan een duim verre voorby de plaets der
Ocgen terwyl de ondernebbe overlangs, mim I haerer lengte, in tween-gedeeld, en tusfchen
bfflden door een zeer rekbaer en fterk Vlies gekoppelt! is, waer door aenmerkelyke plaets kan
-Worden:gemaekt vooh het lighaem van’t in tezwelgene aes. Terftond achter de Oogen volgt
■een zeer digt bekleedfel van plathggende, zeer naeuwfiuitende en helder witte vedereiens- en
■ondei* de Oogen ziet men een pluimeloos of kael faffräenrood V lies, (in de Wyfiens is 'het
zelve bleeker van koleur,) het welk de onderwangen des vogels uitmaekt. Verder naer bene
den toe is dit Vlies, het welk zig, m de lengte, met een’ hoek uitftrekt tot aen ’t begin der
zoo ftraksgezegde kleine witte vedertjens, geel van grond en met ontelbaere zwarte fpatiens ae-
Sprenkeld. Het bekleedfel des witteri pluimaedjens, ”t welk naer achteren toe al grooter en
•grooter wordt, ftrekt zig uit ter lengte van de geledinge des Kaekebeens, het welk zig horizon-
tael verwyderefi kan. De Iiop is gedekt met zwarte vederen.; en boven in den Nek verlieft
Zlg’ 'n, bf de de Sexen * een fmalle ftreek van eenige weinige langwerpige vederen, die wel
Hieeftal plat väft ’t achterbekkeneel nederhangen, doch fomtyds als eene foort van Kuifkannm
opgeheeven Worden. De verdere algeheele nek en Hals deezer vogelen zyn zwart. By de
Mannen zyn tusfchen de zwarte vederen van den nek en bovenhals;, op zyden, witte fyne
Weep/ens die ist dcaedswyze vedertjens beftaen. By de Wyfjens zyn deeze ftreepjens korter
m ook fchaetfcher. AU het oveng gevederte der Scholveren is glimmend zwart, en onder het-
zelve ligt een dons. Water hecht ’er niet op. Wanneer de Vlerken toegevouwen zyn , ver-
■toont Zig de Rag als -gefchubd ofgefchelpt, doordien de Vlerkäekvederen, vaeler dan de reft
m eemgans roeftverwig van koleur zynde, ftuk voor ftuk afgezet zyn met een zeer final zwart
fahdje. De Mannen zyn van .de Wyven allerkennelykft onderfcheiden, niet alleen door het
hoegef geel öf iaffraenrood van de onderwangen, maer ook wel inzonderheid door eene zdver
witte piek vah fmalle en vry lange vederen op ’t midden van hunne Deijen. Voor ’t overige
hebberi de Scholvers Zwemvoeten. Hunne niet lange.Schenkelbeenen zyn overkleed met een zwart
vlies, en ftaen met hun’ fmalften kant naer voorea De Voeten zelf beftaen uit 4 Voorvinge-
rm\ welker buitenften de Iangften zyn: Tot by de körte en zwarte Nagelen (*) toe zyn zy
,doör een zagt doch fterk tusfcbenvlks verknocht. Alle de Igeledingen deezer Vingeren zyn
platachtig. Tot hiertoe is my geen vogel te voorgekoomen, (op de'Specht nae,) welks Staert-
en Slagpenhen op ’t gevoel harder en ftyver zyn. De Heer J. T. Klein fchryft ( f ) , dat de
Borft en Buik .van den Scholver witachtig, en dat de punten der flagpennen van deeze vogelen,
aSchgtaeuw zyn; mäer onze inlandfche foort is niet alzoo. (§) % wordt in de nevensftaendc
Plaet half-leevensgroot verbeeld.
A E N T E K E N I N G E N.
De S c h o l v e r s koomen, weinigen in ’t laeft van February, de meeften in Maert, by ons
aenvliegen, volgends vry goede berichten, uit Tsland. Z y blyven hier tot in ’t begin van
November.. In die maend , verhaelt men my ., koomen zy by duizenden op Tsland te rüg;
daer zy overwinteren. Z y broeden flegts eenmael in ’t jaer. Hunne Nefien zyn gemaekt van
dorre liezen, biezen en koddefteelen. Z y fleepen in ’ t laeft van Maert en in April. Dan
Jeggen zy haere Eijeren, zo ze niet geftoord worden, tot 5 toe, die gemeenlyk een broed
uitmaeken. Neemt men uit het neft eenige eijeren weg, dan gaen zy voort met leggen. Deeze
Eijeren zyn langwerpig, flaeuw groen-of biaeuwachtig-wit; en’er is merklyk ver&hil in hunne
grootte. t)e Scholvers broeden 4 weeken, en verpoozen daerin elkanderen. Van de Eijeren
wordt by de Broodbabbers meer gebruik gemaekt, dan men wel denkt.: Men zegt, dat ze in
befchuit deugdelyker zyn dan anderen. Als de jongen zyn voor den dag gekoomen, voeden
de ouden hen met zee-en riviervisch van allerlye foort. ’7 is alsdan zeer gemeen, in en by de
neften gantfe hoeveelheden te vinden van door de ouden aengebragte Schelvisfchen, Wytingen,
Bol-
( • ) Win u cH B Eji ubis. fchryft „ Medii digiti unguis parte inferioreferratus ($) C. Schw en ck fe ld tekent o ok, in Theriotroph. Siles. pag. 346 (b) van
B l i B W I zynen Corvbs ia cb s t r is aen, Alarum pennte per medium maeulis ex ciw
J* *• ikLEXM. Ordo Avium, pag. 145. Peclore (3 Ventre albicantibus; apices nereo lucidis ac rufisafperguntur. Als m ede, crurapalmorum duorum /«*-
remigum cinerei coleris. gitudine. z 3