C E R T H I A,
H E T
BOOMKRUIPERTJE.
D i t voorwerp is door den onfterflyken L in n /eu s in het geflacht der Aekftervogelm gerang-
fchikt, onder dat pluimgedierte, het welk, nevens eene gaeve totig, drie Voorvingers en eenen
achtervinger heeft: ( * ) Doch de vermaerde K l e i n , een afzonderlyk Geflacht maekende van alle
de vogelen, wier Bekken Sikkelsgewyze voorovergeboogen zyn, heeft dit ons tegenwoordig voor-
werp te boekgezet aen ’t hoofd van de eerfte Stamme van dat Geflacht (f). Het fatzoen der Bekken
van de B o o m k r ü ip e r t j e n s gelykt wel wat (in bogtigheid) naer een maeijers-zeisfen; waer-
om hy den naem van .Falcinellus. aen deeze vogeltjens geeft,. dewelken anders, al van ouds,
bekend ftaen met de naemen van Certhia en Certhius. Het hier afgebeeldde is de Falcinellus
Arboreus Noflras van K l e in .
Onze Nederduitlche naem van Boomkruiper is algemeen genoeg aengenomen, om geen anderen
Vogel aen te duiden, dan deezen zelfden Falcinellus;' hoe zeer anders, (om de waerheidte
zeggen) alle de Spechten dien, zelfden naem met evenveel recht zouden kunnen voereri; zynde
het toch zeker, dat ’er zeer weinig of geen verlchil is tuflehen de algeheel genomene Leevens-
wyze, de houding, beweeging, aeszoeking, neftelmanier, en all’t Gebruik der Deelen in de
Huishouding der Spechten en deezer Boomkrüipertjens.
Z y vliegen naementlyk van boom tot boom; zy klauteren denzelven van onderen op, met
eenen ftootenden of hippelenden voortgang; zy' weeten, naer ’t hun te paS'komt, fchuins, of
recht naer beneden, te zwenken met eene verwonderlyke vaerdigheid; zy kuriilen de dikkere
armen van ’t geboomte met het zelfde gemak bewandelen onderft boven hangende, waermede
zy dezelven rechtop beklauteren; zy onderfteunen zig, in’t klimmen en werken, eveneens als
de Spechten met hunne fcherpe nagelen, en.met hunne juift aleens gefatzoeneerde en lfevig-
puntige Staertpennen. Z y fpeuren in' de fchorsreeten en.moschkorften der ruuivbaitige boomen
de_Infekten en derzelver Eijerneften op; en zy leeven van dat'aes.
■ De Wigvormige Bekken der Spechten dienen, om de gedeelten der boomfehorien die door
mwatering’ en verrotting zyn los geworden open, te breeken; en hunne zeer Jang uitrekbaere
Tongen, om, door die gemaekte breuken, in de holligheden.onder den bafi huiszoeking te
doen en de daer opgefcholene piflebedden, Enz, nae zig te neemen. Tot het doen van zulken;
arbeid waren de Boomkrüipertjens wel veel te teder; dan, dewyl zy tot eene gelykfooitige,
leevenswyze als de Spechten gefchikt waren, werdt het oogmerk by hen.genoeg bereikt door,
wyslyk aen hunne Bekken een fikkelsgewyzie bogtige en zeer fcherppuhtige gedaente te gee-,
Ven; welk maekfel hun, niet minder voordeelig dan de v wigvörmige en, gewel'diger bek den;
Spechten doet, zeer'bekwaamlyk dient om ’er omtrent op dezelfde wyze mede te werken als
met een krommeen fterke Klaauw, t/w:i 'om de fchilferige huid der boomfehorfen. af tp pül-
ken, de moschbegroeifels open te fcheuren , en uit.de reeten der baften de verborgen liggen-
de Infekten en derzelver eijerneften voor den dag te haelen en nae zig toe te trekken. ■ Deeze,
toerufting van den bek dient hun.dus, inrhet klein, even als die der Spechten, in ’tgroot, tot,
ontdekking en betrapping van hun aes. ' Ook eveneens als-deezen, kiezen.de Boomkrüipertjens,
eenig overdekt hol ineenigeri b o o m , o m daer: in hun neft aen telegenen zig te broeden te,zetten.
Alle deeze Natuuivgelykheden in de manier van .leevens beftaen en huishguding hebben echter
den Aufteuren geene wet gefteld, om aen onze Boomkruiperen een plaetsje te geeven by het
Gezin der Spechten. Z y hadden flechts ¿inen Achtervinger, geen twee, gelyk deezen; hunne
Tongen waren niet zoo uitrekbaer; a i de Nebben hunner bekken waren niet wigvormig.
In alle jaergetyden; by winterdag zopwel als in den zomer, ontmoet men hier te lande deeze
Vogeltjens. Geen wonder. Aen de baften van ons geboomteTchuilt altoos, het gehedejaer
door, voorraed genoeg of van bloedelooze diertjens,' of van infekteneyeren, uit dewelke^zy
(*) C. Linnäi Syflcm Natura. Edic. X. pag. 118. (f) J. T. Kusim Qrio Avium, pag. io6.
P 2