20 O R I O L U S G O . U D M E R E L , V I E L E V A E L
zou is omtrent io duimen lang. Zyn Bek haelt wel i duim, en is roodachtig geel; aen den
grond bezet met zwarte borftelhaeirtjes. DtlTqng is in tween gefpleeten. De Regenboogvlie-
Im der Oogen zyn rood De Booten en Fingers zyn loodkleurig; de Nagels zwart. De Slag-
pennen zyn zwart en hebben ruim 16 duimen vlugt : De derde en vierde derzelven zyn aen
den buitenfte rand wit, gclyk de toppen van de vyfde, zesde, zevende, tiende, en vier daer-
aen volgende mède wit zyn. Geel uibden Witten zyn vervelgends de- eerfte pennen van den
tweeden rang in de vlerken; en buiten dit vertoont zig de geheele vlerk van boven koolzwart.
De Staert heeft 12 Beßierpennen, allen omtrent even lang, d. L van 3; duimen. Derzelver
twee middenften zyn zwart; deoverigen zyn van de toppen af tot op het midden geel , en
wyders tot aen de punten der fchachten toe zwart. Voor de reft is de gantfe vogel zeecvkeur-
lyk geel ' Tuflchen den bèk en de bögen is aen de Mannen eene zwarte vlek. Zeef veel hier
van verfchillen in fraeiheid van koleur de Wyfjens. Z y zyn van boven olyfkoleurig groen, van
anderen vuil wit én eenigermaete bont door overlarigs loopende donker-graeuwe ftreepjens. By
haer is de vlek tuflchen den bek en de oogen bruin; De Dekvederen van den ftaert en de vlerken
zyn van ondcren geel , van boven donker olyfgroen : Ook zyn de twee middenfte Staert-
pennen naer den groenen trekkende.
A E N T F. K E N I N G. E. N.
De Wifxewaf.len koomen in de Lente by onsaenvliegen; en men zegt, dat men voorgee-
-ne Ryp by nacht meer heeft te vreezen, wanneer men hen verneemt. Hun aenlioudend fterk
fluiten (naer welks geluid bünFranfche naem van Lvrwt beweerd wordt tezweemen,) wordt
voor een vry vali leken gefteld van in ’t kórt op handen zynde Regen. Z y aezen in de Lente en
Zomer op de Böömrufpen, en niaeken in dezelven, vooral wanneer zy jongen hebben, ongeloof-'
lyk gröole flachtingen, neemende niet ééne enkele rüfp, maer hunne bekken t’elkens reize gelae-
den voi ruipen, 10, 12, te gelyk, en dit hervatteii zy dägelykfch aen denzelfden boom, zoolang '
»er van dit aes voor hun op is tè vinden. ’K heb dit gezien in een ouden Peerenboom die krielde
van de foort der Rufp, uit welke de Nachtvlinder komt die de Wapendraeger genoemd wordt:
in ’t kort machten de 'Wiclewaelen hem fchoon. Z y hebben van 3 tot 5 ftuks jongen optebren-’
gen; en deezen vérlaeten de ouden niet voor dat zy medevliegende van hun geleerd hebben het
aes te zoeken. Zoodrae wordt in de nabuurfchap van hunne jongen de voorraed van Ruipen
i niet fchaerfer, of zy vallen op de Kerfen en Bezién, vooral de eerfigenoemden. Ten aenzien
.der veelvemielende Ruipen doen zy zoóveel dienl t , dat de ichade welke zy aen deeze vruchten
idoen weinig behoort geteld te worden. Het Neß des Wielewaeis verdient ook byzondere op-
merking. Het is niet gebouwd op een’ grondflag van takkén'; maer aen dezelven neder hangende
gemacht. H y kiéfihiertoe, ’t zy aen Ypen-’t zy aen Peerenboomen (mogelyk ook anderen) zoo-
danig éerfftevigen takdie zig wel in tweèn wydgénòeg van een deelt enop eenen der armen ee-
nige ;’t zy kevende ’t zy dooae ipooren, maer vooruit geenè ändere belémmerende fakken in den
weg, heefo Hy kieft ’a - een äiiehorizmtael een weinig kromRaet. Zeer konftig vlecht de vogel
om den moertak, en om de ipooren, eenige lange brokjens van Musköviiche matten, van fyne
greenenhouten krullen,en dörre biezen ,00k fchaepenwol, zagt ftroo, en hooi ; en hy mäekt dus hou~
vaften voor het verder te bouwene ned, in 3 o f 4 plaetfen der rand van deszelfs eene helft : hy neem f
deeze bouwiloffen zoo lang van ftuk, dat hy ze verder tot het overige werk (dat van vooren of van
onderea of op zyflen aen riiet eèn eenigtakje vail isj kan aenleggen. Hy weet den bovehkant
deezer wederhelft zoote doorvlechten en ilyf op te zetten, dat de daeruit nederhangende iluk-
ken van ilröd, kruUetjens, en biezen niet lösflippen, want deeze byhangfels moeten hem dienen
.tot vorming van het mandjè ofden kom, welken hetneil uitmaekt. Hy weet hier toe de einden
Rer- gemelden lange byhangfels in een halven cirkel te werken en in de plaetfen der houvailen,
-door vlechtinge fterk genoeg te verbinden. Duskrygt hy allengskens den aenleg van een neder-
hangenden Zak, in welken hy dan voorts eene zoldering van linden - voddetjens, brokjens papier,
•vederen, dorre bladen, krullen, en dergelyke dingen vergadert, buiten om dewelken heen hy
-nog hier en daer ftrootjens en biezen legt die, als zooveele banden, dezelven vafthouden. ’K heb
opgemerkt, dat een der tuftchenweeilelen waer van hy zig bedient, de ledige eijemeften van
Spinnen en de zyden huisjens van rufpen-poppen zyn, beide welken zeer fterk kleeven en taeije-
lyk vafthouden, en my isjn een der Wielewaelen neften eene luts voorgekoomen van zulk een
zyden huisje gemaekt door welks gat, op dat dè luts niet lew zou gaen, een hoender pen was
hèen geftookea Zoo maekt onze vogel een neft van een kloeke handbreed hoog, van 5
duimen middellyns, en 2 duimen hol; met een rand die i van een duim dik is: . '
binnen-in geftoffeerd met fyner’ en zachtere ruigte, meeftal van hooi en
haeir. Hier in legt de Wielewaei 3, 4. fomiyds 5 Eijerea