Ä R D E Ä STELLARISfv OF' R O E R D O M P
■¡raten zyn langwerpig-flreepswyze en niet alleennaeuw, maer ook met eene-fchubbe van bo-
ven overdekt. Van daer tot aen het fpits der nebbe loopt eene groef De Oogkringen zyn
geel; onder dezelven is een kleine en kaele geelgroene plelc. De Ooren zyn overdekt met het
dun ’gevederte van den kop, doch flaen wyd open en. hebben eenen grooten omtrek. Aen de
hoeken der gaepinge van .den bek is aen wederszyden eene zwarte flreek. Het gevederte vah
dpi Ke,ei is wjt, maer op de zyden van den Hals rosgeelachtig met fmalle en bruine vlekjens
overlangs, en wordt gaende weg al längeren langer naer onderent De grootflen van deeze ve-
deren hebben op het midden eene zwarte piek, of zwarte uiteindea De Deijen zyn aen liaer’
binnenfle zyde, gelyk ook de Buik, geelachtig bepluimd, doch wat bleeker dan de halsvede-
ren, Het buitenfle van t Deiienbekleedfel is bruin gevlekr. Zoo is ook de Rüg, maer vry
donkerer, en met dwarfche plekken, die grooter zyn, afgezet. De 22 Slagpemien in icder
vlerk zyn kort naer evenredigheid des Vogels, aen haere emden zwart, maer voor ’c overige
tnede rosgeel en zwartbont. De 12 Staertpetmen zyn insgelyks kort, eneven als de Slagpen-
nen met zwart en geel gevlekt. De vogel is tot kort boven de Knien bepluimd, en de huid
der Pooten is uit den geelen groen. Deezen zyn voorzien van 3 Voorvingeren en I Achter,
vinger, (welks Nagel altoos in deeze löort van Reigeren de langfte is,) die geledingd fiaet on-
midddyk achter het gewricht van den binnenften voorvinger; en deeze laeHgemeldde is aen
zyn grond door een klein tuslchenvlies veiknocht met het midden des eerfien lids van den
middenflen vinger, terwyl van het einde deezes wederom een koppelvlia wordt uitgefpannen
tot op de hoogte van ’t halve tweede lid des buitenflen vingers. Längs de binnenzyden van
alle de 4 vingeren loopt een fmalle vliezige rand tot aen de nagelen. Van deezen is de middenfle
op zynen binnenkant voorzien van een neerbangenden rand dewelke zaegswyze is ingelneeden.
A E N T E K E N I N G E N.
Het loeijend geluid van den Roerdomp wordt niet gchoord, dan geduurende den tyd zyner
drift om te koppelen en te broeden; Zoo drae hy jongen heeft, houdt het op; en’t dient aen
de opderfcheidene Sexen deezer vogelen, om elkanderen des te beter ontwaer te worden, daer
zy, zig in de rietvelden nedergezet hebbende, zelfs op eenen körten afljand de eene den ande.
ren uit het 00g verliezen, en, van wegens het in den weg ftaende riet, op het gezicht niet
wedervinden kunnea ”K ben langen tyd van gedachten geweeft, dat eveneensals het luidruf-
tjg Paettwen gefcbreeuw en nog luidruftiger Kaenengekraei uit het byzonder-eigai maeldel van de
Keelen en Bekken deezer vogelen te verklaeren is, zoo ook het loeijend gebullt der Roerdom-
pen op te losfen was, zonder de Hellinge dat zy in bet wat er bliezen. De zeer geleerde G.
C i j a r l e t o n (*), Lyfätts van Koning C a r e l den IB“ , berichtte my, dat de Lucht-of Longe-
pyp des Roerdomps eene doorgaende Pyp is, zonder eenig Strottenhoofd; waeruit hy opmaekte
hoe het bykwam dat deezes vogels ftem zoo ongefchikt was. Ik had wel zeer dikwils en tot
verveelens toe midden uit de rietgorzen van naeby het gebrom van den Roerdomp gehoord,
en wel van zoo naeby, dat ik onderleheidenlyk het zwakker geluid der wiijds-of adems-inhae-
linge onderkennen kon van het terftond daerop met verhefläng volgende geluid der uitädeming’
of blaezinge; maer dewyl ik daer by geen watergeborrel hoorde, en dewyl ook het gebrom op
gorzen werdt gemaekt in de welken ik op dien tyd geen water zag, was ik niet vreemd geworden
van ’1 gevoelen, dat de Roerdompen brommen, zonder eenig geblaes te maeken in het
water. Dan, dit eigen vootjaer zyn my zulke fterke en welverzekerde berichten van Öogge-
tuigen, die ’t beter dan ik aengetroffen hebben hieromtrent zekerheid te krygen, medegedeeld
geworden, dat ik niet langer zwaerigheid maeken kan aen het gewoon gevoelen by te vallen;
ichoon ik de Helling niet aenneeme van fommigen, dat de Roerdompen hun gebrom ook maeken
door te blaezen in eene rietpyp. Een man die my bekend geworden is, in de Krimpener
Wterd, had een’ jongen Roerdomp in zyn fchuur opgevoed , zettende voor hem in den daer
toe uitgeftoken grond eene tobbe, welke hy van tyd tot tyd met water aenvulde, en waerin
hy dagelyks eenige visch wierp tot aes voor zynen vogel. In deeze tobbe met water nu maekte
de Roerdomp het eerfivolgend vooijaer zyn gewoon geluid, ten aenfchouwe van veelen der huis-
genooten. en buuren, die hem van buiten, tot voldoening hunner nieuwsgierigheid, gingen be*
fpieden zoo ras hy zyn gebrom had aengevangen. Ook heb ik van een paer geloofwaerdige per-
fonen die dagelyks den Ts fei bevaeren, dat zy meermaelen, voorby de Zellingen dryvende, aen der.
zelver guten en kanten de Roerdompen hebben zien in ’t water blaezen en alzoo hun gebrom maeken,
verheilende zig op wedrszyde van hunne bekken het water met eene menigte van bellen. Hoe
het in andere gewefien met het Broeden van de Roerdompen toegae, is my onbekend. Datzy by
öns niet in het geboomte (f) hunne Neften aenleggen, maer op den platten grond in de riet-akkeren
en gorzen, is eene waerheid. Z y beginnen reeds in Maert te fleepen, en hun plat Nefl befiaet uit
een weinig dood riet en dorne liezen, gelyk het naer ’t leeven afgetekend Vooi-werp hiemevens den
Leezer vertoont. Meer dan 6 Eijeren heb ik in de nefien nooit gevonden: wel minder. Derzelver
koleur is ttislchcn groen en bleek loodverwig. De man en het wyf verpoozen elkanderen in’t broeden.
Dit duurt drie weeken, gelyk by de Reigers. De naer de hoogte vliegende Roerdompen be-
. fcbryven in hunne vlugt eene linie welke men Slakketrek noemt (§). Hun
vleesch wordt van veelen voor een goed wildbraet gehouden.
i ^ B p h (ö 1 mm, i n rox tim incomta. contttm ejt, Larynx nulla: tmde (j) TemfaSla fpmhter <etlieraßandit. Luweus. S%ft. Nat. Tom. I.pag. 144.