Volgens W i l l u g i i b y en K l e i n maeken de foorten van Aekßers een Geflacht op zieh zelf
uit, het welk van de Raums verfchilt (5).
Maer B r i s s o n merkt de Aekßers aen als zulk een afzonderlyk Geflacht, van het welk de
Raums niet alleen, maer 00k de Gaeym onderfcheiden zyn (6).
De K enmerken van deezen Vagei zyn: ,
Hier Hingers zonder tuflchenvliezen; drievoor-en een achtervinger, die allen tot omtrent aen
hun’ ftam van elkanderen los zyn.
De Dyen zyn tot aen de Knien gepluimd.
De Bek is langwerpig kegelvormig en recht; deszclfsbovenfte fpits ftaet een weinigkrom.
De Hedertjem boven by het begin van den . Bek liggen yoörwaerts omgebogen en overdek.
ken de Neusgaten.
De middelfte Befiier- of Staert-pennen zyn veel langer dan de zydelingfchen,
Ter onderfcheidinge mag men onzen Vogel kortelyk noem.cn den Zwart,- en Witbonten
AEKSTER met. eenen uiiguormigen Staert.
Men vindt naementlyk, hoewel ten uiterften zeldzaem, Witte (7), en ook Bruine (8) of
Bruin-bonte Aekflers.
B E S C II R Y V I N G.
Van defpits des belcs af tot het uiterfte der pooten is deeze Vogel iets meer dan 12 duimen,
en, tot de punt van den ftaert toe, gemeenlyk 18 duimen lang. De Bek is van omtrent anderhalf
duim, zwart, dik en fterk. Deszelfs bovenneb is aen de fpits een weinig krom. De Tang, is,
gelyk die van den Gaey, vooraen in tween gefpleeten als een fchryfpen, en naer’t zwarte trek,
kende. De Neusgaten zyn rond, bezet met borftelige haeiren, en overdekt door de voou-
waerds overliggende kleine vedertjens van ’t voorhoofd. De Regmboogsvliezm der Oogen zyn
bleek blaeuw, omtrent van de koleur der haezelnooten. Op de Oogleden is een geel vlekje. De
Kop., Hals, Keel, Rüg, Stuit en onderfte Buik, zyn zwart. Het benedenfte gedeelte van
den rüg naeby den ftuit is afchgraeuw. De Borfi en Zyden, gelyk 00k de vederen van het Vlerk-
dek o f Schild, zyn wit. Naer reden van de grootte des Lighaems zyn de Hlmgels kort. De
S/ag- en Staert-pmnen geeyen eenen zeer fchoonen weerlchyn van gemengd groen, purper
en blaeuw.
’t Getal der Slagpmnen is 20; welker buitenfte de helft korter is dan de tweede; doch die
tweede is wederom korter dan de derde , en deeze nog korter dan de vierde; allen echter niet
in dezelfde evenredigheid. De vierde en vyfde zyn-de langften. De toegevouwen Hlerken rei-
ken weinig verder dan tot een vierde gedeelte der lengte van den ftaert. De buitenranderi van
de 10 eerfte Riemen of Slagpennen zyn zwart; haere binnenkanten zyn op ’t midden wit; de
buitenften met breedere, de binnenften met imallere plekken. De overigen zyn zwart met een
blaeuwen weerlchyn.
De lange en wigvormige Staert heeft 12 pennen, welker twee middelften de langften zyn
en wel 9 duimen haelen kunnen. De naeft daeraen volgende, aen wederzyde, zyn een duim
korter , en alle de volgende zyn korter, de eene nae de andere, in dezelfde evenredigheid. De
twee gemelde langften zyn, even als de Slagpennen, fraey weerfchynende.
De Pootm en Nagels zyn zwart Het achterfte lid van den buitenften vinger is famen-
gevoegd aen den middelften.
A E N -
( 5 ) W iih jg h b y ubi fupra, pag. 87« K le in ubi fupra, pag. 60. faum, pag. 293.'
(iS) Bbisson ubi fupra, pag. 164. (8) In vivario Regis, S. Jacobi ditto, fußas feu fubruffas [Plcas] vidi-
(7 ) Van een Witten Aekfter zie men onder anderen 0 . Wokmix Mn- mur. W u x u g h b y , 1. c.
P I C A , d e A E K S T E R. s
A E N T E K E N I N G E N wegens den A E K S T E R .
By den Winter, zoowelalsdesZomers, ziet men den man en het wyf der Aekfteren elkan
deren op kleine afftanden vergezdlen, uitgenomen in den broeityd. Z y verheizen niet naer
elders; en zy kunnen te gemakkelyker by ons overblyven, om dat het hun in de tuinen en
velden doorgaens niet aen veelerlye dingen ontbreekt, van dewelken zy leeven. Alles bynae is van
hunne gading. Z y aezen op allerlye vruchten en zaeden niet alleen, maer ook op krengen, daer
zy die {vooral in den Winter) ontmoeten. Kunnen zy het kleiner gevogelte,■daer het te broe-
den zit, of deszelfs jongen, of eijeren, uit deneften ligten, zy fpaeren ze niet. Zelfs heb ik
’er betrapt, die op Veldmuizen loerden en dezelven verflonden. Op andere tyden heb ik ’er
gezien, die het draf der zwynen uit den ttog aten daer- die te veld ftondt. Omtrent de boeren-
huizen, ftallen en fchuuren, inzonderheid als ’er eenig geboomte naeby Ttacf, verneemt men
in alle jaergetyden Aekflers; en daer uit de wegwerpfelen en onreinigheden, op de meftvaelten
en vulnishoopen, nog iet ofwat voor hun te haelen is, zal het zoo weinig, in den Winter, aen
deeze Vogelen, als aen Kauwen en Kraeijen, ontbreeken. Z y beminnen echter by uitftee-
kendheid de Boonen en Erweten, en laeten zig ook gaerne vinden op de Aerdappelen-akkers;
ja ter naeuwernood zyn eenige aldaer aen ftaeken oflynen hangende Aekflers gcnocgzaem,om de
anderen aftefchrikken van het pleegen van rooveryen en van het aem-echten van verwoeftingen.
De zeer dichte boflehaedjen van zwaer geboomte, waer in ander Roofgevogelte woont, zorg-
vuldig fchuwende, zettende Aekßers zig gemeenlyk te broeden op devryer ftaende hooge (liefft,)
Ypeboomen, indenaebyheid van dorpen, gehuchtenen wooningen; leggende 6 en 7, ja fomtyds
meerder, graeuw geftippelde Eijeren in de konftig door hun gemaekte Neßen. Het was niet
mogelyk zulle een Aekftemeft in plaet te brengen , dan al te zeer verkleind. Men houde zig
hierom te vreden met deszelfs befchryvinge. Z y maeken het altoos in, zulk eene plaets boven in
de Boomen, die 't dichtft van takken bezet zynde, door het gewafch der bladeren en jonge
fcheuten het gants gevaerte allermeeft maskeren en dekken kan De grondllag van het Neft
beftaet uit allerlye foort van takjens, rykelyk een fpan hoog aengclcgd en als een mklrpi-mfnh
in een gewakt. Hier over maeken zy een gewelf van längere'takken, dat, in het gröndftuk
vaftgemaekt zynde, aen het geheele fiel een langwerpig ronde gedaente geeft. Omtrent in
het midden van de hoogte vap het neft, een weinig boven deszelfs fundament, is een rond
gat (8). Hier kniipt de Aekfter in, en blyft zoo zitten Zonder zig omtekeeren, houdende in
dien ftand den ftaert, die buiten het neft komt, wel eens'öm hoog; doch laet hem meeftal recht
daer uit fteeken. Han binnen is dit Neft gevoerd met taeije en fyne graswortel en andere
zagte ruigte. Den hoop takken, waer uit zulk een neft famengefteldis, op den grond by een
ziende, moet men verbaesd ftaen over de groote veel- en uitgeftrektheid. Menigmaelen gebeurt
het, dat als de Aekfters in hun neft niet geftoord zyn, of het zelve niet uit zyne plaets geruimd
is, zy het eerftvolgend voorjaer zulk een neft repareerm en ’er nog eens ter broedinge gebruik
van maeken; inzonderheid wanneer het niet is ingenomen door andere Roofvogelen: want die,
zulke goede werklieden niet zynde als de Aekfters, neemen, als het gezegde gewelf daer af
gewaeid is, het zelve meermaelen in bezit.
Merken de Aekfters eenig gevaer voor ’t broed hunner eijeren, (en-we hebben hetzelfde paer,
aleer het zig te broeden zette, in einen voortyd twee, niet ver van een gelegene, Neften (9)
zien gereed maeken,) dan neemen zy de wyk, met de eijeren tuflehen de vingeren en klaeuwen,
naer elders. Z y broeden gemeenlyk veertien dagen.
In
(8) Volgens het zeggen van fommigen vindt men ook Aekfterneften die door welke de Aekfter zoowel uic* als inging,
twee openingen hebben; maer nog nooit hebben wy ’er een aengetroffen. (9) In zes dagen maeken de Aekfters hun neft af.
Allen welken wy gezien hebben waren flegts van ¿¿ne opening voorzien,