aa T-; U R D U S , ih a c u s , K O P E R V I E K.
t f ' f l i ■
B E S C H R T V I N G.
De K enmerken zyn dezelfden als die van den Merel en Wielewael.
De Koperwiek l* 84 duimen lang. Zyn Bek haelt n linien; is van binnen geel, van buiten
zwartachtig, uitgenomen aen’t grondftufc der ondemebbe, ’twelk witachtig is. De bovenneb
hangt, puntig, een weinigje over de onderfte. De Tong is gelyk die van den Merel. By de
hoeken van den bek heeft hyeenige kleine en zwarte borftelhaeirgens die naer vooren gekeerd
ftaen.- De Regenboogvliezen der Oogen zyn vael-blaeuw. Van boven is zyn L y f donkergracuw
njf den groenen, van onderen wit met donkere graeuwe o f zwarte vlekken. De Buik is uit den
witten. Boven de Oogen heeft hy eene witteftreep. Op de zyden onder de vlerken, en aen
deOkfelen, gelyk 00k opde benedenfte dekvedertjes der wieken, is hy ros. Hy heeft 18 Slag-
pennen die donker zyn. De 13 Staertpennen zyn van boven donker, van onderen een weinig
Lichter. Hy heeft 13 duimen vlugt, en de toegevouwen vlerken beflaen twee derden van de
lengte van de Staert. De Zydvingers zyn veel korter dan de middenften; en deachtervingers
jets langer dan de zydvingers. De Pooten zyn bruingraeuw en de Nagels weinig donkerer.
A E N T E K E N I N G E N.
De menigte der Vericheidenheden van Vogelen van het Lyftergezin is aenmerkelyk. Ik kenne
Dubbde Graeuwen, Zwarten (van den Merel onderfcheiden,) zwarten met witte vedertjens
gefchulpten, Keld-Lyfters, Bmte Keld-Lyfters, Ring-Ly ft ers, zeer ligt gekoleurde Köper wieken,
behalven de gewoone Graeuwen en Koperwieken. Men vangt nu of dan op eene enkele Buiten-
plaets in Kennemerland wel eens op eenen dag ruim 400 ftuks Lyfteren. In 1746 in ’t laetft van
den Herfit werden ’er in de ftad Dantzick 30000 Koppels Lyfteren op den accyns aengegeeven,
en nog wel driemael zoo groot was hetgetal van die ter fluik in de ftad waren gebragt of op de
hoeven en in de tuinen der bürgeren waren gegeeten. (*) Menigmael worden 00k in de boflchen'
van Silefie, volgens beridit van den heer Schwenckpeld (f), de Lyfters in zoo verbaezende me-
nigten gevangen, datzy op dien fegenwoordigen tyd niet alleenlyk aen de ingezeetenen tot Lee-
vens onderhoud genoegzaem toereiken; maer daerenboven nog, halfgerooft, in azyn ingelegd,
en tot het volgend Zomervoedfel onbedurvai bewaerd wordea Het gaet met de vlugt en vangft
deezer vogelen hier te Lande gemeenelyk aldustoe: De eerfte Trek-Lyfters, welken men ver-
neemt en vangt, zyn de Graeuwen, (Graeuwtjens genoemd, in onderfcheiding van de Dubbele
Graeuwen,) want de Merels, die in ’t begin van den Herfit geftrikt ofin knippengevangen worden,
zyn meeftal van ons Inlandfch bnoedfel. Dan koomen gemeenlyk de Ringlyfiers aenvliegen,
doch niet by groote vlugten, en flegts hier eh daer by enkele fchoolen: Daer een fchool in ’t hout
valt, met gefpysde boogen behängen, worden zy allen genoegzaem gevangen. Vervolgends
koomen de Koperwieken: Deezen maeken altoos de grootfte menigten uit, en van hun wordt jaer-
lyks het meeft gevangen; fchoon zy flimmer dan andere Lyfters zyn in het ontfpyzen van de
boogen, als weetende aen dezelven van onderen te hangen (gelyk de Meezen) en de Qualfter-
bezien weg te rooven, zonder de ftrikken aen te doen. Enkele reizen heeft men van de
Gramwtjes op eenen dag groote vangften; maer in’t beft van den tyd nog grootere van de
Koperwieken. Aen deezen volgen de zwarten en zwartbmten: en de hekfluiters zyn de Veli-
Lyfters; die het hout niet veel aendoen: Koomen zy ’er in, dan worden zy veelen, en ge-
jnakkelyk, gevangen in de knippen , wanneer het ’s nachts gevrooren heeft. De Lyfters die
onze ftrikken en knippen niet aendoende voortgetrokken zyn, keeren doorgaends in Maert, of
uiterlyk in t bcgin van April, naer’t Noorden te rüg. De Koperwieken broeden twee iömtyds
drie maelen in ’t jaer, in April, Mey, en Juny. Elk broed is van 4 tot 6 Eijeren. De Man
brengt aen ’t Wyfje, terwyl ’t te broeden zit, de koft. Opmerklyk is het, dat Man en Wyf,
als de jongen in het neft zyn, derzelver afgang in hunne bekken onderfcheppen en inzwelgen.
Hun aes zyn Infekten, doch voomaemelyk Rufpen van allerleye fbort, in den voorzomer:
Daemae vallen zy op kerflen, druiven, qualfter-en alle andere bezien. Aenmerklyke dienften
doen zy door ’t opvangen en verflinden der Rufpen. Van ouds had men by de Romeinen
mefthokken of daertoe aengelegde vluchten, waar in Duizende Lyfters vetgemaekt
werden, tot ongelooflyk groot gewin der Landheeren; Varro, Pallamus,
en Columella hebben omftandiga; hier van gefchreeven.
G * A i i a i E r r a th is i S M t g im iU ä .X X T V . io Oiä. e > . ( t ) S c h w ih c ö h d . T tm t r e p h . S ilu . pag. 3C2. p;