De aamnerking van J en Ilccr Elwcs, (Gard, Cliron. vol. Ylll pag. 118) als sou liel nicUlc raooilc vvaard geweesl
zijn dc iwee laalsle als aparlc varieleilcn le bescliri,ivcii, gaal nicl op. Dczc varieleilcn reproducccrcn zicli zeker van
bollen en misschien ook wcl van zaad consianl cn men kan builcn de liicr afgebeelde nog vcrscliillende andere
varicleilen van C. vm u s lu s als goed omiersclieiden be sehouwen, zooals b. v. tie zuivcr wine C. wnnslMS o /lii«,
die liel dichlsl bij de afgebeelde blocm No. 2 koml, zoodal we een oogciiblik gcmccml heb b en , of cicze ook
bedoeld was. Voorls zijn c r tussriicn deze cn No. 5 cen aanlal verscliillend gclinlc varicleilen, die voor ccn
grool gedeelte in der lijd aan Baker 1er beoordccling werden loegczoiiilcn, ma a r waarvan alleen' do Iweo laalsl
vermelde verscheidenheden door dien geleerde als de meesl nilloopendc werden bescbreven en henoemd. Dc
Calodm-ti hebben evenzeer recht als varicleilen in al hun vormen besclireven le w orden, als b. v. de Crocus,
Tulpen en dergelijken, waar men voor bei minsle onderscheid insgelijks varicleilen maakl en bescln'ijll.
De f . v enm tu s t-nr. allmv en var. lih c hm v moeten n ie l v c rw a r .l w o rd e n m e l species van gelijksoorligcn naam als:
CahdioHiis a lh is . Bouyl = Cijdobollini alba, {tenth.
Calad,orlue Ulaamue. Kellogg = Calad,a,-lue ,„„bellal„.z. 11',.o í e l Calad,o,-t„e «n,ßa,;,e. Bal. mag., „an
Hook, et Arnot.
Î I . IX S T I .
Lilium Thunbergianum aureum nigro-maculatum. siei
Deze Japansclie Lelie is waarlijk niel misdeeld wal namen belrell. Wij vinden ba a r in van Iloulle 's Flore
des Serres el des Jardins de l'Europe , deel 1 6 , afgebeeld onder denzelfden naam als hierboven gevonden w ordl.
Bij de Ilollamlsclie kweekers koml ze voor onder dezen na am, veel ook als LUmm Th u n b e eg im nm aureum en
L . Thunb. fiiireiim maculatum — zooals onder de plaal gedrokl is, - mcnigmaal ook onder den Japanschen
naam lü - k a k , terwijl mede dc Japansclie variëleiten Kemi-gajo, Sgje ts, Ogontw enz. als synonicmen le bescbouwen
zijn. Bij de bekende lierziening van dil geslaclil door den Ile e r Baker onlving deze soorl den naam van
L ilium elegaus a lu ta cm m . Ze groeil nog geen voet hoog. en hecfl groote nanking kleurige, len dccle mel
zwarl gespikkelde bloemen. Ilel is bepaald eene de r meesl kennelijke cn aanbevelenswaardigsle soorlcn van
de geheele afdeeling, onderseheiden als de Isolirion groep, Is doze Lelie als aangewe-zen door hare loge groeiwijze
en biliijken prijs voor hel bcplanten van randen of geheele bedden. daarenboven is ze onscl.alhaar voor
poteullnnr. Yooral in lago pannen gekweekt - waarin raen vele bollen hijeen planl - voldoel zc bijzonder. Men
kicze voor de kweeking in pollen of pannen vooral sierkc bollen uil. Ook is geen Iweede Lclio-soort zo6 voo;-
vervroegen geschikl als de hier afgebeelde, cn is licl volstrekl geen kunsl om dc L ilium T lam b e rg iam m aureum
nig ra -m a a d a tum - zooals wij l.aar ma a r blijven noemen - in Maart volop in bloei te licbbcn. Haar fraaie
bloemen en boogst eigenaardige kleur zullcn alsdan nie l nalalen veel cITecl le maken. In den vollen grcml laal
men deze Lelie liefsl een pa a r jaren vaslslaan zonder ba a r le vcrplanlon. en is ze legen elken w i n l e r - h o e geslreng
ook — onde r eene kleine bedekking l)esland.
PI. IXXTIL
Sp a ra x is tricolor. Ker. varr.
In hcl jaar '1793 werd door don Ile e r G. Voorliclm Sclmccvoogl, onder opziclil van Prol. van Geuns
ecn piaalwerk in folio u ilgcgcvcn, onder den lilcl : Icones p la n ta rum rariorum. Dit werk verdienl allcszins om de
nalunr gclrouwe afbeeldingen van 48 planlen in waardc gelioiidcn le worden. Daarin vindL mon (lab. 39) eene
afbeelding- van Ix ia li'icoior, volkomen overeenkomcnde met dc rniddelsle bloem op onze plaal. In 1797 — dus
vier jaren laler — gaf William CurLis, in zijn Botanical Magazine, deel 9 lab. 3 8 1 , eene afbeelding cn ccn korle
besclirijving- van dezelfde p lan t, onder denzelfden na am, zoodal raen bet voor zeker mag houden, dal liij met de
beschrijving, denkelijk ook mel de afbeelding door onzen Ncderlandsclien aulcur c r van gegeven, bekend was
Toch zegt hij e r alleen h ij, dal liij deze soorl onder den naam I x ia sleliula tricolor in de Nederlandsche Calalogi
aangevocrd vond, en , lerwijl inlusschen Yoorhclra Schneevoogl wel degelijk hol gebruikelijke nobis a chter de
besclirijving voegde, deed Curlis bel voorkomen als ware bij b e t, die dc plan l hel eersl bescbreef. Ook vindl men
werkelijk zijn naam er sleeds achter gepiaalsl, Tw e lk zeker ccne onbillijkheid moel geachl worden jegens onzen
verdicnstelijken landgenoot. Dal de planl laler door Ker Lol Sp a ra x is is g eb ra ch t, ve rändert daaraan niels. Toen
Sims in 1823, in iiet 36« deel van hel Bolauical Magazine, ecn drielal andere varicleilen dezer soorl afbeeldde, werd
door hem wcl degelijk licl werk van Yoorhelm Schneevoogl gecileerd, maar Loch de foul niel verbeterd.
Reeds uil bei boven medegedeelde blijki dal deze keurig liloeiende bolgcwassen reeds sedciT vele jarcn
burgeressen zijn der Eiiropeesche verzamelingen. Inderdaad is b e i nicl veel minder dan een eeuw geleden dal ze uit
Zuidelijk Afrika in Europa werden ingevoerd. Toch irof men ze vroeger veel meer aan dan tegenwoordig. Aan de
culluur der Kaapsche bolgewassen loch werd vóór een kleine halve eeuw hee! wa l meer zorg gewijd dan thans
over T algemeen hcl geval is , waardoor dan ook sommige der prächtigst bloeiende planten hier en da a r eenigszins
n a a r den achtergrond werden gedrongen.
Wanneer men het vierUil varieteiten, vóór 8Ü en 50 jaren door Curlis cn Sims afgebeeld, ziel, liceft raen reeds
de overluiging met icls zeer schoons lo docn te lieb b en , cene overluiging wclkc door onze p la a t, waarop nog
meerdere variëteiten voorkomen, bevestigd wordl. Toch heefl men dan zelfs nog geen flauw denkbeeld van de p ra ch t
dezer bloemen, wanneer ze door de zomerzon besehenen worden. Dan gloeien en linlelen die kleuren op wccrgaloos schoone
wijze, cn brengcn ze zelfs den minsl gevoelige in verrukking. Ook is bel slecbls dan dal ze lol liaar volle reclil komen.
Wij aarzelen daarom geen oogenblik ze m e l de mecslo wa rmle aan le bevelen aan ieder die meer liecht aan
licl waaraclilig schoone dan aan hcL nieuwe , waarvan reeds zoo mcnigeen de dupc was. Al kunnen ongelwijlcld
ccnige der slerksle verscheidenheden de r Sp a ra x is m c l good gevolg in den vollen grond gekweekl w orden, loch
is hcl alleszins raadzaam de fijnere en minder overvioedige varicleilen sleeds eene piaals in le ruimen in den
Kaapsclicn bak, wil men zeker zijn ze le beboudcn. Yoor de cu llu u r in den open grond zijn voor de Sp a ra x is
geheel van loepassing de opmerkingen die gemaaki zijn over de kweeking der J x ia ’s bij pla a l 5 1 , cn moelen ze
dan niel voor half November geplant worden. T S p re ek l van zelf, dal voor liel p lanlen in bakken een vroeger
lijdstip gekozen wordl.