36 J U V E N A L I S S A T U R A III.
Somnum rixa facit: fed quamvis improbus annis,
Atque mero fervens, cavet hune, quem coccina læna
Vitari jubet, et comitum longiffimus ordo:
Multum præterea flammarum, atque ænea lampas;
Me, quem Luna folet deducere, vel breve lumen
Candelas cujus difpenfo et tempero filum,
Contemnit. Miferae cognofce procemia rixas,
Si rixa eft, ubi tu pulfas, ego vapulo tantum.
Stat contra, ftarique jubet, parere neceffe eft.
Nam quid agas, cum te furiofus cogat, et idem
Fortior? Unde venis? Exclamat: cujus aceto,
Cujus conche-tumes? quis tecum feftile porrum
Sutor, et elixi vervecis labra comedit?
Nil mihi refpondes ? aut die, aut accipe calcem.
Ede ubi confiftas: in qua te quæro profeucha?
Dicere fi tentes aliquid, tacitufque recedas,
Tantundem eft : feriunt pariter : vadimonia deinde
Irati faciunt: liber tas pauperis hæc eft.
Pulfatus rogat,- et pugnis concifus adorat,
Ut liceat paucis cum dentibus inde reverti.
Nec tarnen hoc tantum metuas. Nam qui fpoliet te
Non deerit, claufis domibus, poftquam omnis ubique
Fixa
J U V E N A L I S S A T U R A 111. 37
Fixa catenatae filuit compago tabernae.
Interdum et ferro fubitus graffator agit rem,
Armato quoties tutae cuftode tenentur
Et Pomptina palus, et Gallinaria pinus.
Sic inde hue omnes tanquam ad vivaria currunt.
Qua fornace graves, qua non incude catenae?
Maximus in vinclis ferri modus, ut timeas, ne
Vomer deficiat, ne marrae, et farcula defint.
Felices proavorum atavos, felicia dicas
Saecula, quae quondam fub regibus atque tribunis
Viderunt uno contentam carcere Romani.
His alias poteram, et plures fubneélere caufas :
Sed jumenta vocant, et Sol inclinat ; eundum eft.
Nam mihi commota jamdudum mulio virga
Innuit : ergo vale noftri memor ; et quoties te
Roma tuo refici properantem reddet Aquino ;
Me quoque ad Elvinam Cererem, veftramque Dianam
Convelle a Cumis : Satyrarum ego, ni pudet illas,
Adjutor gelidos veniam caligatus in agros.
S A T Y R A