Engelhardtta Selanica Nob. 'Da/nrnara Sclanica mas Rumph.
Herb. Amb. I, p. 168, Tab. 56) habitat, si quidem haec ab
E. aceriflora Nob. revera differt. Est autem veri simillimum,
Floram insularum quoque aliarum adjacentium, e. g. Suma-
trce, Borneo, Bali et archipelagi orientalis arboribus hisce
pulchris vel speciebus nondum cognitis haud carere.
O BSERVA TIO.
G f l L eschebault, q u i, dum Java historiam naturalem e xp lo rab at, firm op ra sid io D ‘ N.
EnGEmAEDj, turn temporis Gubernatoris in ora. boreali-occidua Java, est o su s , hocce plan-
tarum genus fautoris nomine ornavit,-commentarioloque illu s tra rit, quod.Societati Erudi-
torum JBatavia transmissum, ast nunquam in lucem est editum. Adjnmenta vero , quibus
homines privati in coloniis remotis scientias ju t a n t , laudibus eo ma joribus sunt d ig n a , quo
ranus peregrinis afferuntur. V i r strenuus E rgelhardt semper pro Ambus homines literatos et
apprime scrutatores h is to r ic na turalis, et omnium quidem gentium, ad ju vit, ita ut etiam de
amabili nostra scientia optime meruerit. H in c e s t , quod non assentiamur ill« Rs ibw am t , qui
nomen a L eschebauit propositum in Pterilema m u la v it, et eo quidem minu s , quum notm
genericae, quales v ir celeberrimus exp o su it, ex Omni parte claudicent. Statuit enim « stamina
6 monadelpha, ovarium a-^-partitum capsulamque a-\-parti.tam, \-locidarem, loculis
margine interiors dehiscentibus monospermis s , quae omnia in natura non existunt.
. ENGELHARDTIA SPICATA.
Tab. I et V.
E. monceca; pinnis 8-10 petiolatis oblongis acuminatis basi
inæquali-attenuatis integerrimis membranaceis in axillis venarum
subtus glabris. Blume By dr. X , p. 5 28.
Dammara Selanica femina Rumph. Herb. Amb. I I , p. 169..
Habitat : Immensa hasc arbor reperitur sylvis monlanis priroigenis Java occidenlalis, prsesertim in provinciis
Tjanjor et Buitenzorg, ubi ab indigenis Kihugang appellatur. Lignum est pallide rufescens, durum etponde-
rosum, ast fibris crassioribus instructum, et imprimis ad fabricandas carrorum, quos indigenm Padattie vocant,
rotas, ex unica trunci sectione horizontal! facias, adhibetur. Nec minus ex ejusmodi segmentis horizontalibus
vasa aperta conficiuntur, quae haud raro ambitu maximo mirationem faciunt. — Hmc species proxime accedil ad
E. Selanicam Nob.* , a Rumph,0 ut Dammaram Selanicam marem {Hort. Amb. II,p. .6 8 , Tab. LVI) descrip
tion iconeque iUustratam, sed dififert pinnis longius petiolatis, magis acuminatis, amentisque femineis magis
elongatis. Arbor e contra, quam Rumphids ut illius feminam descripsit, satis cum nostra videtur congruere,
* Nisi bæc species eadem est, ac ilia, quant Domine#, aceri/loroe su
naca ; pinnis iâ-,4 subsessilibus ovato-oblongis oblusiusculis subit.
rcliquis differrc ob flores monoecos pinnasquc majores cl numerosiorems
dcscriptui
rvgosis (nu
notis scquentibus est definienda :E. mo-
potius tomentosis? ). — Videlur reverâ
qunm a mare præprimis foliorum magnitudine, his flaccidis magisque loevigatis, prout fructibus majoribus
simili imam, provenire, quas nomine Dammar ex Moluccis Javdquo orientait Balaviam frequenter advehitur.
Hoc forte, utut ipsissimus 'statuit Rumphius, ex arboris ætate vel ex statione pendet.- Legimus enim commemo-
ratum, « ill am arborem semper ad pedes déclives montium, qui juxta oras iluminum ac maris sunt siti, crescere, »
dum nobis quidem tantum in montibus altioribus insulæ interioris obvia fuit.
A rbor i 5o-200 ped. alta, trunco crassissimo, quem sæpe très yiri ulnis am-
plecti nequeunt, superne in ramos crassos, alternos, late divaricatos, diviso,
cortice fusco, rugoso, hinc inde petiolorum cicatricibus triangularibus ornato.
R amuli teretes, nigro-fuscescentes, verruculis obsessi multis, irregularibus,
utplurnmim oblongis, cinnameis, glabri : extremi obiter angulato-compressi, et,
adæque ac petioli communes, ferrugineo-tomentosi.
F olia alterna, abrupte pinnata, 4-5-juga, patentissima, exstipulata. Petiolus
communis 8 poll, ad 15 ped. longus, medio pennam corvinam crassus, sursum
sensim tenuior, versus basin, maxime ad ramulorum insertionem, crassior, hic
semiteres et supra obsolete canaliculatus, sursum teretiusculus, et prout rachis
amentorum communis sub-striatus. Pinnoe oppositæ vel sub-alternæ, petiolo
circa i-{-pollicari, teretiusculo, sub-compresso; inferiores circa 3 une. longæ,
I une. latæ, superiores sensim majores, 7-unciales et longiores, latitudine 2 imc.
et ultra, ohlongæ, apice plus minus acuminatæ, basi inæqualiter attenuatæ,
integerrimæ, planæ, læves, dilute virides, sub lente utrobique— maxime juniores
— squamulis conspersæ minutissimis, tenuissimis, albicantibus flavidisve, stel-
latis, sub-membranaceæ, costâ media venisque lateralibus sub-arcuatis infra
distinctioribus.
S picæ versus apicem ramorum anni superioris, solitariæ in axillis petiolorum
ibidem delapsorum, 9-18-pollicares, nutantes vel pendulæ, plerumque monoecæ,
rachi turn maxime elongatâ superne floribus femineis, inferne spicis masculis
duobus vel quatuor, 5-7 une. longis, simplicibus, filiformibus, brachiato-oppo-
sitis alternisve, basi geniculatis, rachi adhærentibus et post foecundationem
deciduis. Squama parva, sessilis, semiovata, acuta, crassa, fulvo-tomentosa,
caduca, extus ad basin racheos filiformis spicæ cujusvis masculinæ cicatricem
semicircularem linquens.
F lores masculi numerosissimi, parvi, sub-oppositi vel alternatim approximati.
Integumentumflorale constans ex squamâ minutâ, oblongâ, breviter pedicellatâ,
irregulariter pinnatisectâ ( laciniis paucis, linearibus, obtusis, uninerviis ),
membranaceâ, palhde viridi, in dorso instructâ mucrone ferrugineo (quem pro
apice libero nervi medii squamæ cujusque.considerare oportet), vel appendiculo
magno, elongato, foliaceo, e basi cuneatâ dilatato, trilobo : lobis uninerviis,
integerrimis, obtusis vel obtusiusculis : intermedio lateralibus multum longiore,
reticulato-venoso, sub-spatulato. Stamina 8-13, secus longitudinem squamæ florali
in pagina superna serie duplice inserta, admodum approximata, nervo medio
squamarum valde vicina, immo filamentis brevissimis ipsis ex lateribus nervi
3