
U n te r dem N am en VF. m a c ro c a rp a e rh ie lte n w ir h ä n lig
r o n F u n k u. A . b lo s g r o s s f riic litig c E x em p la re v o n H ryum
e to n g a tum u n d B r . (ic im in a titm . E s s c h e in t d ie s e A b a rt
n ir g e n d s a n d e r s a ls a u f A lp e n v o rzn k om m e ii, w o s ie liäu lig
aucJi m it g a n z k le in e r K ap s e l g e fu n d e n w ird .
^Yas F u n k u n s a ls O r ig in a l -E x em p la r v o n W ebera
ca esp ito sa H . e t H . m i t th e i lte , g e h ö rte a ls k le in e F o rm zu
o b en e rw ä h n t e r V a r ie tä t (s . F g . 2). G a n z d ie s e lb e n
k le in e n P flä n z c h en fin d en sich h ä u fig a ls v e rk üm m e r te
I n d iv id u e n , in e in em u n d d em s e lb en R a s e n , m it d e r g r ö s s
e re n F o rm .
W ir b a tte n G e le g e n h e it, d ie s e v a r . y in M e n g e am
W e g e in d e r N ä h e d e r H an d e ck ijn O b e r h a s s li - Tlia lc zu
sam m e ln , u n d u n s v o n ih rem V e rh a lte n zu ü b e rz e u g e n .
do so u o r if ic e , ({iiaiid la cap.sulc e s t d e s s é c h é e , do même
cjue la lo n g u e u r p lu s r o n s id é ra b le d u iié ris tom e in té r ie u i ,
d o n t le s p ro c e s su s r e s t e n t s o u v e n t so u d é s à le u r somm ité.
• N o u s a v o n s so u v e n t r e ç u d e la p a r t de F u n k e t
d ’a u tr e s b o ta n i s te s , so u s le uoiu d e W . m a c r o c a r p a , des
é c h a n tillo n s ii f r u i t s g r o s d e s tir . e lo n g a tum e t a c u ia in a tttm,
q u i n ’o f fro ic n t n u llcm c u t le s c a r a c tè r e s c i-d e s su s in d iq u é s .
L a v r a ie fo rm e n e p a r a ît h a b ite r q u e le s r é g io n s a lp in e s
e t n e p r é s e n te p a s to u jo u r s u n d é v e lo p p em e n t e x tra o rd in
a ire d e lu c ap su le .
N o tr e ami F u n k n o u s u com m u n iq u é u n é c h a n tillo n
d u W eb e ra c a e sp ito sa q u ’il d is a it a u th e n t iq u e , l ’examen
n o u s a p ro u v é q u ’il n ’é ta it a u tr e c h o se q u ’u n e p e tite
fo rm e d e lu v a rié té d o n t n o u s v e n o u s d e p a r l e r (F g . 2).
On r e n c o n tr e s o u v e n t ces p e tite s p la n te s e n trem ê lé e s au x
g r a n d e s , d a u s u n s e u l e t môme g a z o n .
14. BRYÜM. N U TA N S S chreb. hermaplirodilum, antheridiis p e r p a r ia in foliorum summorum perichae -
tialiumque a xillis inqxce archegoniorum rec eptáculo; fo liis superioribus elongato -la n c e o la lis , apice
s e r r a tis , inferioribus ovato-lanc eolatis, integerrimis; capsula nutante v e l p e n d u la , o va li-p y r ifo rm i,
longiore v e l breviore, operculo majuscuto, convexo, papiltalo, peristomii interni ciliis p e r fe c iis .
B r y um nutans S c h r e b e r S p icil. flo r. L ip s . — E n g l. H o t 1 2 4 0 . — H o o k e r e t G r e v i l l e M u sc a t brit.,
e d . 2 * , p . 2 0 3 . — B r i d . m a n t
B r y um Webera nuians B r i d . B r y o l. univ. I , p . 6 3 4 .
Webera nutans H edwig Spec. musc. 1 6 8 . — S chwágr. Suppl. I , P . 1 , p . 6 7 .
Hypnum nutans W e b . e t M o h r , B o t Tasch., p . 2 8 9 .
Var. (3. caespitosum.
Webera caespitosa H o ppe e t H ornsch., B o t. Z e i t I I , p . 1 0 2 ; ex p a r t e !
Var. y. bicolor.
Webera bicolor H o p pe e t H ornsch., I. c.
Var. d. subdeniiculatum.
B ryum Webera subdenticulata B rid ., B ryo l. univ. I , p . 6 3 4 .
F a r. £. longiselum.
Bryum Webera longiseta T hom.\s in B rid.
H a b it. Ad te rram , saxa e t ru p e s , in sieels n t in h iimidis e t tu rfa ce is p e r cotam E u ropam. Forma
g en u in a e ric e ta p ra e c ip u e te n e t umbrosa, ubi h au d r a ro c a e sp itib u s longe iateqne extensis viget. Ex
A s ia se p te n trio n a li atque America bore ali s tirp e in vulgatissimam exemjilaribiis iiuiuei-osis habemu»,
p ra e c ip u e e t e r r a nova ubi in d ep ressis b ry a c e ta efformat.
Matur. Ve re ; in e d itio rib u s alpinis a e s ta te vel v ersu s auc tumni inltiuin.
T ab . X II. Caespitosum ra riu s dispersum. Caulis ^-—2 " , s imp le x , rn b e lln s , e coma vel in fra
innovans, foliis sp a rs is i*adiculisque n umerosis obsessus, coma polyjiliyila p a tu la ve! subelausa coronatns.
Folia in fe rio ra (Fg. 3) p arv u la , ovato-lanceolata vel lanc eolata, incumbentia veJ p atentia , in teg errim a,
su b co n c av a, costa sub ajtice ev a n id a ; s u p e rio ra majora e longa to-lanceola ta, apice s e r ru la ta ; stimma
maxima, in comam disposita , lin eali-Ian ce o la ta, apice s e rru la to p la n a , dehinc ad basin usq u e margine
reflexa, costa cum vel sub apice ev a n e sc e n te ; folia ram a lin a nunc patula v ersusque ramuli summilatem
majora, n u n c im b ricata , ram u li apice u t basi d e c re sc en tia , lan c eo lata, p lu rim a apice s e r ru la ta ; omnia
pallide v ir id ia , n i t e n t i a , sic c ita te laxe in c um b e n tia , m arg in ib u s v a ld e re fle x is , summis persaep e
su b to rtilib u s.
Florescentia h e rm a p h ro d ita (8) ; an tlie rid ia l ib e r a , p e r p a ria in coraae foliorum axillis u t e t in
p e r i c h a e t ì o i p s o d i s p o s i t a , m e d i o c r i m a g n i t u d i n e , p a r a p h y s i b u s f i l i f o rm i b u s p a u c i s p a n l o b r e v i o r i b u s
s t i p a t a ; a r c h e g o n i a 4 — 6 , g r a c i l i a , f l o r i s c e n t r u m t e n e n t i a , p u r p u r e a ; p e r i c h a e t i a l i a l a n c e o l a t a , g em -
lu u l a m g r a c i l e m e f f i c i e n t i a , a p i c e s e r r a t a , c o s t a i n s t r u c t a .
F 'u c tu s s o l i t a r i u s , r a r i u s g e m e l l u s ; p e d i c e l l u s e v a g i n u l a o v a li f u s c a e r e c t u s , d e h i n c ] )Iu s m in u s
f l e x u o s u s , l i n e a s s e x a d u n c í a s t r e s e t u l t r a m e t i e n s , s i c c i t a t e s u b c a p s u l a e c o l lo l e v i t e r s i n i s t r ó r s u m
c o n t o r t a s , i n t e r d u m t o r s i o n e r a n u l l a m c x h i b e n s , i n f e r n e p u r j n n ’e u s , s u p e r n e p a l l i d i o r , l u t e s e e n s ; c a p s
u l a c e r n u a , h o r i z o n t a l i s , n u t a n s v e l o m n i n o p e n d u l a , q u o a d f o rm a m q u a m m a x im e v a r i a b i l i s , e x
o b l o t i g o - p y r i f o rm i e x a c t e p y r i f o rm i s v e l b r e v i - o v a t a , c o l lo t e r t i a m p a r t e m l o n g i t u d i n i s a e q u a n t e ; o p e r -
u ii lu ii i ( 1 6 ) e b a s i c o n v e x a a p i c u l a t u m , v e l c o n v e x o - c o n i c u m , l u t e s e e n s , a p i c u l o r u f e s c e n t e ; a n n u l u s
r e v o l u b i l i s m a g n u s ( 1 7 ) ; ) ) e r i s to i i i i i d e n t e s a u r a n f i a c o - v e ] r u f o - l i i t e s c e n t e s , l i n e a l i - l a n c e o l a t i , s i c c i t a t e a j n c e
p a l l i d i o i e i n c u r v i ; i n t e r n i m e m b r a n a p a l l i d e l u t e s e e n s , i n p r o c e s s u s a t q u e c i l i a d e n t i u m l o n g i t u d i n e
d iv i . 'a ( 1 8 ) , p r o c e s s u s c a r i n a l i i a n t e s , c i l i a p e r s a e p e a p i c e a r d c i i l a t i o n i b u s q u e c o n n a t a , b i n a v e l t e r n a .
Sporae p a r v u l a e , v i r i d i - l u t e a e .
V a rie t
Var. (3. c a e s p i t o s u m , caule innovationibus e coma orientibus fa s c ic u la to , elongato, coma
majori, macrophylla.
Webera caespitosa, caule fasciculato ramoso, coma fa s lig ia ta , fo liis e r e c tis , lineari-lanceolatis, argute
seiraHs, capsula hcrizoniali cy lindrica, operculo conico-acuminato. H o ppe e t H sch. B o t Zeit.
l i , p . 1 0 2 .
H a b it I n uinbrosis montosis.
A f o rm a g e n u i n a s o lo c a u l e m a g i s e l o n g a t o , g r a c i l i o r e , c o m i s f e r t i i i b u s i n n o v a t i o n e s j i r o t r u d e n t i -
b u s d i f f e r t ( F g . ß . 1 ) .
Var. y. b i c o l o r , ca u li unciali, saepe hasi decumbente, fo liis perichaetialibus ereclis, brevioribus;
capsula breviore, crassiore, immatura dorso rufescente in fe rn e pallide lutescenie, tandem tota rufescente ;
ramis stirilihus numerosis, fo liis ovatis brevioribus, imbricatis laxe obsessis.
Webera bicolor, caule in n o v a n te -ram o so , fo liis str ic tis lanceolato - acuminatis s e r r a tis , innovationum
latioribus imbricatis nervo evanescente, capsula p y r ifo rm i nutante. H o ppe e t H ornsch. Bot.
Z e i t 11, p. 1 0 2 .
Ha b it. In alpinis ubi u n a cum B r. L u dwig ii e t B r. cuculia to te rr am huinidiusculam ca esp itib u s
d ep ressis nìg re sc en tib iis obtegit. In monte Hohcnech Vogesi su p e rio ris cum var. 8. e vulgatissimis.
i n Vogeso in fe r io re ad ru p e s apricos h ic illic ad formam gemiiuam tra n s itio n e s p ra eb en tem observavimus.
Var. 8. s u b d e n t i c u l a t u m , humi'e, fo liis angustioribus, coma gemmiformi, ramulis teretibus, laxe
foHosis. fo liis subimbricatis, ovaio-lanceolaMs, concavis.
B ryum Webera subdenticulata  Io u g . e t N e s t . , B r id . caule simplicìssimo in fe rn e n u d o , coma elongata
fa s tig ia ta laxa, fo liis e lanceolato longissime acuminatis denticulatis, thecae pendulae pyriformis
operculo convexìusculo-umbonato. B r id e l B r yo l. univ. I, p . 0 3 4 .
H a b it I n a l j i i i ì i s e t s u b a l p i n i s a d r u p e s e t t e r r a m . I n m o n t i b u s Hotabac e tlIo h e n eC ÌiV o g e sì s u p e r i o r i s .
C a u l e t e m i i o r e i n f e r n e s i i b n u d o , f o l i i s q u e a n g u s t i o r i b u s l o n g e a c u in - i i a t i s a f o rm a v u l g a r i d i s c r e -
1111 m i n im e d i v e r s a v a r i e t a s .
Var. s. l o n g i s e t u m , eaule simplici, breviore, coma magna su bpafula; pedúnculo longissimo, capsula
magna siccilale sub ore constrìcla.
B ryum Webera longiseta 'I ’h om a s in B r id . caule simplici basi subnudo, coma fa s lig ia ta , fo liis oblongo-
lanceolatis acuminatis argute se r ra tis , setis longissimis, theca su b p yrifo rmi ilutante evacuata
sub orificio constricta. B u m . B ryo l. univ. 1, p . 6 3 6 .
p a t ,
■If