
P
I
Sobillata, temiia e t solummodo apicem vei«tis lamellis, caeterum costa tenui, siibtercti iii-
striicta (12).
Capsula primum e r e c ta , d e o p e rc u la ta liorizontalis (1 5 ), t e t r a - p e n t a - e t lie x a ë d ra , viridi-fnsc ella,
m o llis , apophysi plus minus coiispicua in s tr u c ta , diametro duplici lo n g io r, pedic ello vagiiuilae tubu-
lo s a e infixo e ru b e llo stram in eo in s tru c ta . C ap su lae membratua e c e llu lis pacliyderinis, liaiul porosis
co n s titu ta . C a ly p tra e tomentum in fra capsulam produc tum ( 1 3 ) , r a ro b re v iu s, fe rru g in eum . O p e r-
culiiin a c n te co n ic um , ca p su lam dimidiam longitudine a e q u a n s . P e ris tom ii d en te s 6 4 , breviusc iili,
obtusi, p allid i ( 1 6 ) ; m em b ra n a b a s ila ris vix u l t r a orificium em e rg e n s , a u ran tia c a .
R em . C e lte e spèce a lo n g tem p s é té e t e s t to u io u rs e n co re
c o n fo n d u e av e c le P . c om m u n e , c ep e n d an t il n ’e s t p a s d ifficile
de la re c o n n a ître au p r em ie r coup d 'o c il ù s a c ap su le
molle, c o u leu r fa u v e p â le , à 5 ou 6 a n g l e s , à p a ia p liy s c
p e u p ro n o n c é e , e t an v e rt fo n cé d c sc s f e u ille s q u i s c c o n s
e rv e mcm e lo n g tem p s d a n s l'Iie rb ie r. L a c a p su le e s t en
o u tr e p re sq u e to njoni-s p lu s lo n g u e q u e c elle d u P . commu n e ,
l'o p e r c u le eu e st c o n iq u e e t é g a le en lo n g e u r a u moin.% la
mo itié do lu c a p s u le , ta n d isq u e l’o p e rc u le du P . comm u n e
e st d é p rim é c t su rm o n té d 'u n a p ic v lnm a s s e z co u rt.
L e s lo c a lité s de p réd ile c tio n d e n o tre mo u sse s o n t les
fu re ts som b re s d e s m o n ta g n e s , où e lle sc tro u v e en touffes
peu co h éren tp s e t en so c ié té d e s H y p n um lo r e n m , c r k la -
e a s ir e n .fis e t tr iq u e lrum .
Aux e n d ro its m o in s om b r a g é s , d a n s le s fe n te s d e s r o c
h e r s h um id e s e t su r to u t d a n s la rég io n su b a lp in e , le s tig e s
r e s te n t p lu s courte.«, le s fe u ille s s o n t m o in s c o u rb é e s , c t la
c a p su le p r e n d un e fo rm e p lu s g r è lc e t p in s a rro n d ie ; cette
v a rié té c o rre sp o n d en p a rtie a u P o l. p a llid is e tum F k . ct
fo rm e n o tre v a r. /3.
A n m e r l c . Die.se A rt w u rd e u n d w ir d n o ch im m er
h ä u fig m it P. c om m u n e v e rw e c h s e lt, o b g le ich sie sich le ich t
du rch d ie w e ic h e re , Icd e rg e lb e , m e is te n s fü n f b is s c ch sk an-
t i g e , mit m ir s c hw a ch a b g e s c h iu irte in A n s ä tz e v e rs e h e n e
Kap s e l un d die f ris c h g rü n e n , s e lb s t im H e rb a rium die F a rb e
n ic h t le ich t ä n d e rn d e n B l a t t e r , le ich t imtec sch c id cn lä s s t.
Au ch i.st d ie K a p s e l im m er la n g e r u n d iu d e r L ä n g e w e n
ig s te n s d a s D o p p elte ih r e s D u rc hm e s s e rs me ssen d , d e r
De c k e l n ic h t a u s fla c h e r Ba sis in e in k u r z e s S p itz c h en g e .
d e h n t , s o n d e ra h e in a h e v o llk om in cu k e g e l ig , u nd h a lb so
la n g a ls d ie K ap se l.
D ie L ie b lin g s s ta n d o r tc d ie s e r A rt s in d d ic h te G c b irg s -
W a ld u n g e n , wo s ie iu G e s e lls ch a ft vo n H yp n um c r is ta ,
c a s t r e n s i s , lo r e um u n d l e b t , a n d se lten a u s g
e d e h n te , z u s am m e n h ä n g e n d e R a s e n , so n d e rn n u r flack erige
B ü s c h e l bild e t.
Au f re ie n S t e l l e n , in f e u c h te n F e l s r i t z e n , n am en tlich
a u f su bal]iii)em G e b i rg e , b le ib e n die S te n g e l k ü r z e r , d ie
B l ä tt e r sin d w e n ig e r v e rb o g e n , u n d die K ap s e l w ird d ü n n e r
u u d lä n g e r , o ft b e in ah e c y lin d ris c h . D ie s s i s t zum T h e il
d ie F o rm , w e lc h e v o n F o n k u . A. u n te r dem N am en P o l.
p a llid is e lum a u sg e g e b e n w u rd e , u n d w e lc h e w i r a ls v a r./3 .
a u ffü h re u .
3 . PO LY T R IC H UM G R AC ILE M e n z ., dense caespitosum; fo liis margine pellucido la lio re serratis,
brevioribus ; capsula ovaia, obtuse angnlosa ; peristomii denlibus membrana basilari subniiUa in stru c tis,
3 2 regularibus v e l 6 -i irregularibus ; calyplrae tomento capsula b re v io re ; operculo longius ro s tra to ;
orificio angustato.
Polytrichum gracile M e n z ie s A c t. Societ. L in n . I V , p . 7 3 , T a b . 6 , fig'. 3 . — S c hw ä g r . Suppl. 11,
S e c t. I , p . 167, T ab . 14S; e j u s d . Spec . musc. I , p . 8 . — W e b . e t ö I o h r . B . T . p . 2 2 2 . —
B r id . B ryo l. univ. I I , p . 154.
Polylrichum longisetum S w a r t z Musc . Suec . p . 7 6 , T ab . 8 , fig. 1 6 .
Polytrichum aurantiacum H o p p e B o l. Tasch. 1 8 0 0 , p . 1 3 1 .
Hab. Locis tu rfo sis p e r to tam Eu ro p am e t Am eric am sep ten trîo n a lem . E p ian itie a lp e s a s c e n dit,
n u squain tamen copiose occurrit.
Mafur. Ad v eris finem.
T ab . XIII. P ra e c e d e n ti simile, sed p ro move minus vel g r a c îliu s , detisiusque caesp ito sum (fig.
1 , 2 , 3 , 4 ) .
Folia liUs p ra e c e d en tis spec ie i paulo b re v io ra a tq u e la tio ra , m a rg in e tliapliano la tio re (fig. 5, 6)
a tq u e co sta e lam e llis m a rg in e liaiid in cra s sa tis .
Capsula brevior, o v a ta , o b tu sa itg n ia ( 12, 13, 1 7), t e t r a - vel lic x a g o n a , orificio a n g u s t a to , apo-
pbysi miuus coii.spicua. C a ly p trae tomentum h a u d in fra capsulam productum (1 1 ). Opcrcuium basi
rn b ro -n ia rg in a tm n , c a e t c r nm 'c a p su la e p a lliila e co n c o lo r, longius ro .stellatnm , ro ste ilo re c to vcl curvato.
Peristom ii d e n te s nunc 32 niiiic 64 in a e q u a le s ( 1 5 , 16), mem b ran a b a s ila ri ca p su la e orificium
b au d s u p e ra n te . S p o ra e multo m a jo re s (1 8 , 18 b).
A n m e r k . So n a h e d ie se A rt a u rh P o l. fo rm o sum
s t e h t , so lä s s t s ie sich doeh z iem lich le ich t von d em se lb en
u n te rs c h e id e n : an den k ü iz e rn o d e r w e n ig s te n s s c h la n k e r e n
S te n g e ln , an den etwa.s k iir z e rn , w e n ig e r in te n s iv g rü n e n
B lä tte rn , an d e r e ilän g lich e n , stnm p fk u n lig cn Kap se l, welch e
b e i Po l. fo rm o s um im m e r p rism a tisch o d e r |)rism atisch -cy l!n -
d ris c h is t, u n d b e.sonders noch d u rch den S ta n d o r t in T o r f m
o o ren , w o P . fo rm o sum n ie v orkommt. Au ch tr itt die
B a s ila rm cm b ra n d e s P e ris tom s g a r n ic h t ü b e r die K apsel-
niiinciniig h e r v o r , imd die S p o r e n s in d um d a s D o p p elte
g rö s s e r .
B k id e i.’s v a r. ß . , von HonNSCHUCi« a u f F e ls e n b e i H ei-
lig c n b liit g e s am m e lt, d u r fte iv o h l e h e r d e r v o rlie rg e h cn d e n ,
a ls d ie s e r A rt an g eh ö rc ii.
II.
R em . Q u e lq u e sem b la b le q u e so it c e tte e spèce au P o l.
fo rm o s u m , e lle offre c ep e n d an t d e s c a r a c tè r e s a s se z s a illa n ts
p o u r en ê tre d is tin g u é e au p r em ie r coup, d 'o e il: les lig e s
cn so u t o rd in a irem e n t p lu s c o u rte s on du mo in s p lu s g r ê le s ,
le s f e u ille s so n t u n peu m o in s lo n g u e s , plu.s la rg e s e t d’un
v e rt m o in s in te n s e ; le s ca|>sules .sont o v if o rm c s , à orifice
r é tr é c i e t à a n g le s peu s a il la n t s : l’h a b ita t e s t e x c lu s iv em e n t
d a n s le s e n d ro its to u r b e u x , où r e sp è c e p r e c ed e n te n e se
m o n tre jam a is . D c p lu s la m em b ran e b a s ila ire d u p é r i stome
e s t p re sq u e n u l le , c t le s sp o ru le s so n t d c g r a n d e u r
dou ble .
H e s t peu p ro b a b le q u e la v a r. /3. de B iudei. tro u v é e
p a r H ornschuch s u r d e s r o c h e is h um id e s à H c ilig c n b lu t
r e n tr e d a n s c e tte e sp èc e.
Capsula quadrangularis, apophysis dislinclissîma.
Qu a d r a n g u l a r ia .
A. Folia margine ten u i latiore incurvo, integerrimo, cosía, in arislam excedente.
4. PO LY T R IC H UM P IL IF E R U M S c h r e b . , laxe caespitosum ; caule simplici, u ltra medium fo liis minimis
in stru c to , dehinc fo liis multo majoribus in comam densam congesiis, subereclis, p ilife r is , e basi
lata lanceolatis, capsula ovato-ietraedra, solida, matura obliqua; peristomio S i-d e n ta lo .
Polytrichum p ilife rum S cu r e b . Flor. L ip s. p. 74. — H e d w . Spec. Alusc. p. 90. — \ \ e b . e t IMo h r . B .
T . p. l i s . — S c h w á g r . Suppl. I I , P . I I , p. 5 , T ab . 153. — H o o k , e t T a y l . M u sc . B r it.
ed. 2, p. 44, T ab . 10. — B r id . B r yo l. univ. I I , p. 142. — H o p p e B . T . ISOO, p. 148.
P olytrichum commune y. pilosum Linn. Spec . Plant. 1573.
P o lytrich um quadrangulare minus, ju n ip e r i fo lü s pilosis. D il l e n . H is t. Musc. p. 426, T . 54, fig. 3.
P o ly irich um H o p p ii H o r n s ch . Regensb. B o t. Zeit. I L p. 106 e t VI, p. 56. — B r id . B ryo l. univ. I l ,
p. 143.
H a b . In eric e tis siccis a tq u e collînis p e tro s is p e r totam E u ro p am , Asiam e t Americ am sep teo -
trio n a lem vel tem p e ra tam . In a lp ib u s formam s is tit quam P . Hoppii vocaut.
A la t. Vere.
T a b . XIV. L a x e ca espitosum vel ca esp itu lo sum .
Caules fle x u o so -e re c ti, u n c ia le s , panlo b re v io re s vel lo n g io re s (1 , 2 ) , u ltra dimidium foliis vix
coiispicuis quasi d enuda ti, su p e rn e coma d e n s a s ic c ita te im b ric a ta term in ata .
Folia in fe rio ra sn b ap p re s sa , e b a s i l a ta b re v i-la n c e o la ta , a c um in a ta vel in pilum brevem ex e u n tia
(4 ) , snperio i'a subito trijilo vel q u ad ru p lo m a jo ra , iu comam c o n f e rta , e r e c to - p a te n tia , s ic c a siibim-
b ric a ta , e basi la ta v a g in a n te la n c e o la ta (5 , 6) , c o s ta in a ris tam canam ex c ed en te (6 a ) , m a rg in e
in te g e r rim a , alis incurvis, fe re conniveiitibiis (5, 6 a, 6 x ', x " ) , su p e rn e a reo lis q u ad ra to -liex ag o n is
in fe rn e re c ta n g iilis lo n g io rib u s ( 8 , 7 ) ; co sta dorso c o n v e x a , la e v is , lam e lla e m a rg in e e r o s a e , siib-
u n d iila ta c .
P la n ia e masculae fo lia minus in comam c o n f e rta , a tq n e minns p ilo sa (3, 3 b ) ; p e rig o n ia lia e x t
e r n a e basi la ta bre v i-lan c e o la ta , su p e rn e niarginibiis Intìexis (9 ) , in te rio ra la te o b co rd a ta , acnminii-
j a t a , c o s ta ta , c o s ta in folii p a r te re e u rv a lam ellis obsita ( 1 0 , 11) ; a n tlie rid ia e t p a r a p h y s e s g en e ris
(1 3 , 14). l ’ roliiicatioiies p e rb rev e s .