
Habil. Ill p a ln d o s is tu rfo s is e t u lig in o s is , tam in dep re s s is quam in montanis alp ib u sq u e edi-
tio rib u s totiws E u ro p a e , A m e ric a e b o re a lis e t, te s te C h a s i i s s o , K am ts c b a tk a e e t S ib iria e a u s tra lis ,
Va r. (3 in a lp ib u s s a lisb u rg e n s ib u s ( S a o i e r ) ; var, y in Cariiitliiae alp. (F ü s k ) ; var. « in tur-
fosis culidiul'ibus.
M a iu r. V e re .
T a b . 111. C a e sp ite s p ro fundi, lu te sc e n te s . Caulis innov atio n ib u s e t ram u lis ram o su s , 2 — 6pol-
i i c a r is , e re c tu s flexuosus v e l a s e e n d e n s , radiculis rufis ad apicem u sq u e to n ie n to sn s ; innovationes
su b flo re n a s c e n te s s u b fa s tig ia ta e , coma te rm in a ta e , ram u li g rá c ile s s a e p iu s pseu d o p o d ia sis te n te s .
Folia o c to s tic h a , c o n fe rta , s em iam p lex ic a u lia , p a te n tia , e r e c to -p a te n tia , flex u o sa , s ic c ita te d ex tro
rsum to rq u e s c e iitia , in fe rio ra (2 ) o blongo la n c e o la ta , su p e r io r a ( 3 , 4 ) m ag is c o n f e rta , duplo
lo n g io ra , e lo n g a to -la n c e o la ta , c a rin a ta , su b u n d u la ta , m a rg in e re flex a (3 x , x ', x " ) , ap ic e d en ticu la ta ,
a re o la tio n e e ce llulis p a rv u lis votun d ato -liex ag o n is (S b ) , omnia u tra q u e fa cie tu b e rc u lo so -e x a sp e ra ta ,
c o sta a n g u s ta sub ap ic e evanida.
Florescentia ilioica. P la n ta mascula fem in e a e similis C5), coma p a te iitio re C5 b ) ; flos discoideus,
d o d e c ap liy llu s, folia in v o lu cra lia e basi la ta conc ava lin e a r i- la n c e o la ta , a n tlie rid ia co p io sissim a , b re vissime
p e d ic e lla ta (C ), o b lo n g a , p a rap liy se s c la v a ta e , artic iilatio n ib iis su p e rio rib u s brevibus. F lo s
femineus (S ) p o ljp liy lliis , folia p e ric lia e tia lia e x te rn a comalibus a n g u s tio ra , e basi e r e c ta p a tu la ,
in te rn a (9 ) la n c e o la ta , duplo b re v io r a ; arc lieg o n ia vigiliti vei p lu r a , p a r v u la , g ra c ilia ( 1 0 ) , p a r a p
h y sib u s nu llis vcl siiig u lis iìiiformibus.
Fru ctu s so lita riu s . P e d ic e llu s u n c ia lis e t lo n g io r, e r e c tu s , riife sc e iis , s ic c ita te s in istro rsum
co n to rtu s ( 1 3 ) ; c a p su la c e rn u a , o iifo rm is , in c u rv a , d o rso p rom in u la , irre g u la r is , brev ico lla (1 2 ),
tan d em lio rizo n talis, ru fa , p lic a ta (1 3 ) ; o perculuin b re v e , e b asì co n v ex a conicum, apiculo re c to vel
o b liq u o , lu te s e e n s , b asi ru b e iite creiiu la tum ( 1 4 ) ; an n u lu s compositus (l.ó ). P eristoiiiiiiin niagiiiim;
e x te rn i d e n te s lo n g e la n c e o la ti, teimissime sn b u la ti (1 6 ) , d en se a r tic u la ti, e lu te s c e n te fe rru g in e i;
in te rn i m em b ra n a dentium te r tia p a r te p au lo lo n g io r, liyalina, te n e rrim a , iu p ro c e s su s c a rin a h ian te s
siibulo lungo term in a to s e t c ilia b in a ta vel te rn a ta iio d o so -a rtic iila ta p ro d u c ta . S p o ra e (1 8 ) minuta e,
ferriigineo-olivac eae .
A iiii ie v k . D ie P s eu d o p o d ie n k ommen b e i d ie s e r A rt
w e n ig e r a llg em e in v o r , a ls b e i A . a n d ro g y n um , iiiul u n te r-
.sclicidci) sic h v o n d e n e n d ie s e r le z te r e n d u rch d ie m e h r
.sn c c e ssiv e V e rän c le riin g d e r B l ä tt e r . D ie s e h a b e n s e lb s t
im K ö p fc lien n o d i d ie B l a ttg c s ta lt ( J 9 , 2 0 , 2 1 ) , o b g le ich
s ie d u r c h a u s vo n d e n S t e n g c lb lä lte rn v e rs c h ie d e n sin d .
S ic g e h e n , vom G ru n d e d e s P s cu d o p o d ium s a iif s te ig e n d ,
a u s dem L a n z e t tlic h e n i i f s E ilä n g lic h e o d e r Z iin g e n io rm ig e
( ib e r , w e lc h e le z te r e G e s ta lt ‘s ie im K ö p fc lien a n n ehm e n ,
w o ih r e b e id en F lä c h e n m it b r a u n e n K ö rn c h e n w ie mit
e in em b r a u n e n S t a u b ö b e r s ä t s in d . W ir h a b en o b en schon
b em e r k t, d a s s d ie s e m o n s trö s e n G e b ild e sow o lil a u f d e r
m ä n n lic h e n ( 5 b ) a ls a u f d e r w e ib lic h e n P f la n z e Vorkommen
u n d a lso n ic lit a ls m e tam o rp lio sirte F r ü c h te b e tra c h te t w e r d
e n k ö n n e n . Z e ig e n s ic sicli in od e r n e b e n d e r w e ib lic h e n
B lü th e , so fin d et k e in e F r u c h tb ild u n g s ta tt. S ie d ü r fe n wo h l
n u r a ls e in e V e rg e ilu n g d e r P fla n z e a n g e s e h e n w e r d e n , w ie
d ie a u rc iili , d ie an v ie len M o o sen sich e n tw ic k e ln , w e n n
d ie s e la n g e in e in em v e rs c h lo s s e n e n G c f ä s s g c lia llc n w e r d
e n : aucli k om m en s ie am h ä u fig s ten a n w a n n e n , feuch-
le n o d e r d umjifen S te lle n v o r , u nd n ir g e n d s sa lien w ir
s ie z ah lre ich e r al.8 a u f d em , v o n iv a rn ie n D äm p fe n s te ts
feu c h t e rh a lte n e n G e s te in d e s b r e n n e n d e n B e r g e s bei
Hem. L e s p se u d o p o d es s c r e n c o n tr e n t moin.s g c n c-
r a lem c n t d a n s c e tte e sp èc e qu e d a n s l’e sp è c e su iv a iitc . Us
s e d is t in g u e n t de ceu x d e c e tte d e rn iè r e ; p a r ie u r p éd ice lle
f c u il lé , e t p a r le c lian g em c n t su c c e s s if e t m o in s complet
d e le u rs fo lio le s. Ce s fo lio le s p r é s e n te n t to u jo u r s la forme
d ’u n e feu ille ( 1 9 , 2 0 , 2 1 ) , q u o iq u ’e lle s d iffè ren t b e au c o u p
d e s f e u ille s c a u l in a ir e s , d o n t e lle s so n t d e s mo d ific atio n s.
L e s in f é r ie u re s so n t la n c é o lé e s , c e lle s q u i c o n s titu e n t le
c a p itu le s o n t fln g u ifo rm e s ( 20) , e t c o u v e r te s de g rum ila -
f io n s b r u n â tr e s comme d ’u n e po u .ssiè re. N o u s a v o n s fa it
r em a r q u e r p lu s h a u t q u e c es ¡iro d u c tio iis m o ii s tiu c u s c s ne
s c tr o u v e n t ]ias s e u lem e n t su c le s p la n te s fem e lle s , ma is
a u s s i s u r le s p la n te s m â les ( 5 b ) c t q u e p a r c o n s é q u e n t on
n e p eu t p a s le s r e g a rd e r comme d e s f ru i t s m é tam o rp h o sé s,
T o u te s le.s fo is q u ’e lle s s e d é v e lo p p e n t d a n s la fle u r feme lle
ou il côté d ’c llc , il y a a v o rtem e n t d u je u n e fru it.
L e u r o r ig in e d o it é v id em m en t ê tr e a ttr ib u é e à r é f io lc -
m c n t d e la p la n te , comme c e lu i d e s j e t s g r ê le s q u i .se dév
e lo p p e n t s u r b e au c o u p d e m o u s s e s , q u a n d c e l le s - c i sc
tr o u v e n t lo n g - tem p s r e n fe rm é e s d a n s u n v a s e d o s . C e lte
su p p o s itio n e s t d’a u ta n t p lu s v r a is em b la b le (|u ’o n r e n c
o n tre le s p se u d o p o d es d e p r é f é n 'n c c a u x e n d ro its luimiile*
e t c h a u d s , e t jam a is n o u s n e le s a v o n s o b s e rv é s cn p lu s
D u tiw e i lc r im S a a rb rü c k is c h e n . I n d e n w a rm e n , d u rch
die s ta rk e S om m e rh itz e s te ts d am p fe n d en T o rfm o o re n d e s
liolien N o rd e n s s in d s ic e b e n fa lls v ie l a llg om e in c r a ls in
u n s e rn g ew ö lin lic lie u S üm p fe n , w'o s ic , b e s o n d e r s in den
k a lte n H ö h en , g ew ö h n lic h g a n z f e h le n .
D ie v e r s c h ie d e n e n , v o n u n s a n g e fü h rte n V a rie tä te n
w u rd e n n o ch n ie m it F r u c h t g e fu n d e n , w a s sich v ie lle ich t
b ei d e n b e id e n e r s t e r e n d u rcli d ie H ö h e d e r S t a n d o r te , b e i
l e z te r e r d u r d i d ie V e rg e i lu n g d e r F r u c b tn s te e rk lä r e n
l ä s s t : d a s s d ie se lb en k e in e e ig e n e A rte n aiisma ch en k ö n n
e n , tc u cb le t v o n s e lb s t ein.
g r a n d e q u a n tité q u e s u r la m o n ta g n e b rû la n te d e D u tt-
w e i le r , d a n s le p a y s dc S a a rb r u c k , o ù c e tte m o u s s e se
tr o u v e e x p o sé e a u x v a p e u r s d ’e au q u i .so rten t d e s b o u il-
l è r c s em b ra s é e s . I ls s e tr o u v e n t é g a lem e n t en g r a n d e
a b o n d a n c e d a n s le s to u rb iè re s c h a u d e s , e t c o u v e r te s de
v a p e u r s p e n d an t le s c h a le u rs d c l 'é t é , d u c e r c le p o la ire .
D a n s n o s m a ra is o r d in a i r e s c t s u r le s h a u te s m o n ta g n e s
il s m a n q u e n t o rd in a i rem e n t.
L e s diffcrcn tc .s v a rié té s q u e n o u s v e n o n s d ’é n um é r e r
n ’o n t jam a is é té r e n c o n tr é e s f ru c tif ié e s , c e tte s té r ilité d oit
p lu tô t ê tre a ttr ib u é e à l’e x p o s itio n d e s lo c a lité s q u ’à to u te
a u t r e c au se .
ß. Floribus masculis gemmiformibus.
4 . AULA COM N IO N ANÜ110GYNUÖ1 S c uw ä g r . dioicum, f o r e masculo te rm in a li, g em m ifo rm i;
fo liis elongato - lanceolatis, illis praecedentis duplo brevioribus e t angustioribus, apice denticulatis;
capsula ovali-oblonga, regulari, cernua, operculo e basi ínflala acute conico.
Aulacomnion androgynum S c iiw â g r . Suppl. 111. P . 1, T . 1 2 5 : ejusd. Spec, musc. S e c t. I, p. 40.
Gymnocephalus androgynus S c hw ä g r . Suppl. 1. P . 2, p. 87.
Mn ium androgynum L in n . S y s t. plant. 1 5 7 4 . — B r id . B r yo l. univ. II, p . 5 .
Alnium pera n g u stis ct brevibus fo liis D i l l e n . Hist, muscor. p. 230, T . 21, f. 1.
B ryum androgynum H e d w . Fund. musc. 1, T . 5 , f. 3 5 , 3 6 ; ejusd. Spec. musc. p. 378. — H o o k e t
T a y l . A I u s c . b r it . e d . 2, p. 193, T . 2 S .
Hypnum androgynum W e b . e t ô I o h r . B . T . p . 2 8 0 .
Habil. In iiemorosis p ra e p rim is a re n a c e is montosis E u ro p a e med iae ad te rr a in e t ru p e s. E x em p
la ria friio tifera, q u a e ra ris s im e o cc u rru n t, in Voge so p ro p e B ipontem, ad pedem mo n tis S c h n e e b e rg
e t in rnpibns a re n a r iis p ro p e Offweiler, niiiiqiiam tam en copiose, legimus. lu t e r r a um b ro sa lubeii-
tiu s quam in ru p ib u s fructificat.
Ma tu r . Ju n io .
T ab . IV. Caespites s té rile s com p a c ti, fe rtile s la x io re s , p la n i, lu t e o - virides. Pla n ta e siiigulae
iiiiiovatiouibus pro more b iiia tis fa stig ia tim ram o s a e , sem iu n c ia le s , u u cia le s vix lo n g io re s , tomento
rufo v e s tita e .
Folia in fe rio ra la n c e o la ta ( 3 ) , su p e r io r a e lo n g a to - la n c e o la ta (4 ) circ a florem in comam co n ic
i t à , e r e c to - p a te n tia e t p a tu la , apice d e n tic u la ta , m a rg in e p ian o vel re cu rv o (4 ^5 4 x ') , sic c ita te
siiiistrorsnm to rtilia vel c u r v a ta ; a reo la tio ce llulis ro tm id a tis , in iitra q u e p a g in a prominulis (4 b ) .
Floreiccnlia dioica. P la n t a m a scu la fem in e a e similis (5, 5 b ) ; flos te rm in a lis , gemmiformis, du-
dec apliylliis (6 ) ; fo lia p e rig o n ia lia e.vterna e b a s i la ta liiieari-laiic.eolata ( 7 ) , in te rio ra la te lan c eo la to -
s u b u la ta (S ) : an tlie rid ia (9 ) h an d copiosa, p a r a p h y s e s filiformes. F lo s femineus en n e ap liy llu s (1 9 ),
g r a c ilis , fo lia p e ric lia e tia lia e x te rn a coma libus sim ilia , in te iu a a n g u s te l a n c e o la to -s u b u la ta (1 2 ),
a r ch eg o n ia (1 3 ) p a rv u h i, 10— 15, p a ra p h y s e s filiformes.
Fructus s o l i t a r i u s ; p e d i c e l l u s v ix u n c i a l i s , s u p e r n e s i i i i s t r o r s m n t o r t i l i s ; c a p s u l a c e r n u a , o v a t o -
o b l o i i g a , s u b c y l i n d r i c a , b r e v i c o l l a , f u s c e s c e n s , s i c c a l i o r i z o n t a l i s ( 1 0 ) , p l i c a t a , r u f a , s u b o r e p a u l u m
c o i i s t r i c t a ; o p e r c u l u m e b a s i t i i u i i d u l a c o n i c u m , b a s i c r e i i u l a t u m ( 1 7 ) ; a n n u l u s ( I S ) , c a l y p t r a ( 1 4 )
e t p e r i s t o m i u m p r a e c e d e n t i s .
P la n ta pseu d o p o d io p b o ra ( 2 1 , 2 1 b ) fe rtili ram o s io r, foliis rem o tio rib u s , in ca u lis vel ramorum
ap ic e haud c om o sis; pseu d o p o d ia ramorum ap ic e p ro g re d ie u tia (21 B ) , n u d a vel foliolis s in g u lis
(.23 A, 24 A, 25 A) in s tru c ta , apice cap itu lo g ra iiulife ro olivaceo-fusco te rm in a ta , g ra n u li ro tim d ati vel