Curtiiaera ratiu® etriergunt, quifess fjMis&cere diflicitlimfim effe Mi dici/ure meritò-arbi*
curatìonem wa-nrur: nifi velimus aifeuerjtre partespodagra: vexatas effe articulos natura frigi-
n e a dm itta t dos.quimateri#m fluxam, neqrprorfus cxpellere, neq; poenitus cófumere, & Cq.
quere poffunt, ficqj in d i« ( lit i imbecillior.es ad catrfam morbificam «trudenda®
ìneptiores redcjuntur. .. ,, r.;
Addiujf aliud problema, curbomo follia, inter catterà animiiia, Phthifitn incur-
rat. Re fpo n fie non n u 1 lorujn eft, ¡dpendete ex delicata hòminis temperatura,vnde
pulmoà caußs efiam leuibus £i«ftè Isdarur. Quamuisali)caufdrn phthiftsin varie-
tatem ciboxunvreferaiu.fixquibas materia actis, & falfa ad gencrarionem pratdi-
ftiaffeSus idonea refultat: yel potius dicwnus buncaffeäuin horaini potiflìmitm ^
■ concingere,ob reiittudinemcetrporis, nammaterial capite defeendensfacile in
peilus dilabitur, quam sgritudinem cattera;animantcs,cum prona; fint,non incur-
T t T fi runt. Infuper qu®ritur,cur homines lithiafiiaborantcs, (i nauigauerint,liberétur.
m e d ita i ' Rcfpondetur, quadnauigantesfapius per vomitutn expurgantjjr, atq; ¡tacauram
mm‘ materialem bubtS'affeöionis anferuot; aut dicfindfi eil aere marino , corporis temperatura
«» immutar:, atqj ita caufam efficientcm deleri.
Item inquirunt, quate multi fomniantt-i de letäa furgant , ambuient,a'dium culmina
petant,& multa peragant.à quibus vigilantes afohórrerettt.Ratio eft,quoniam
hi fanguine turgido,& fubtili abuodant,cuiusferuldisfpiritibus partesinftrumen.
tari® ad aft tones impelluntur ; i-dcoq; cum tafis fanguis feratur in fublime, hin c fit
etiara,vteius vi, per quierem ad tales aftiones incitentur .funt eqimbuiufniodi bo-,
mines raro, & Uxo corporis context a, molis cxigu®,fed magna fpirituum 3gilitate,
& animo fcruido p r ed iti. Inueftigant etiam curhomoingenti opprcffus calore,
Sudiriieau fudorempotius àcapite,&àfacte,quàmabalijspartibusemittat. Potior refponfio
f t . eft tpieatus illarum partium effe latiores,quod inde cognofcitür!, quoriiam copia
p lorum redundant. Rurfusqu®ritur cur homo motu fternurationis excitatus,pie-
T rumqifternutamentis pluribus vexetur.Dicendum eft hoc à copia materia: dimana-
re, qusvn ico fternutamentq dilfiparinon poteft.
Qusrunt ctjriofi an homo gibbus,aliqua parte mutilus, valetudinarius, & room
ftrqfus, in refureciionc vniuerfali, his vitijscorporei; alfociatus (it refufcitaturus,
P rM m t d è Notandu eft homines,,fublatoomni corporis yitio, nouifiitno die effe refurefluros;
r r ß r r i ü i s - iuxrs fiJud Prudemij. .
I p , . £>ui r ip a r a corful, non reddet debile quic/jutm.. .■> . . 'r i C
H tm fi debilitai red ii, ta s i tu r atto non eff. >.-)<
. ß jto d c a f a s r i f mt^uo à merbm, tjuoddoler ban f i t .
M g o dintricanti titx (e n tum .p o p u la te •v tte r tto ,
Omnt r ttt tr ttn t i r t f i t a t i in mtmbn redtbtt,
T i n t i entm eff immenfi « fifth f m entii,
Praterquamquad h®c eft fentenria DiuiAUguftini,qui diuulgauit,die nouifsi-
mo,refufreiiura effe tnonftra omnia memhrisin decoram, & coelodignam formam
reftituiis, Infuper inquiritur, cur homines, vel propter laborem, vel propter iter
fedi fedentes, ad maiorcm percipiendam quietem, femur alterum altero oner3nt.
Refpondent aliqui, quoniam partes compreff® minorem lalfitudinem fentiunti fed
potior refponfio effe videtur, fi dixerimus lalfitudinem ex fpirituum difsipatione-
% oriri, dum i gime-pattes comprimuntur, fpirituum diffolutio prohibetur,confequenterq;
maior quiespercipitur.
Qusrendum eft ettaro, cur aliqui homines res proximat perperam,& remotas di-
ftinitè cernant, & vicilfiroalij fint, quires vicinas optimè, & remoras nequaquam
P rM em a a confpicianr. Refpondendumcft hocindej prodire, quoniam fpiritus viforius ab
de a u lii, oculo prodiens aliquando craffus eft, & rem viqinam non perfeàè intuetur, rcmo-
t am vero cognofcit, dum in via attenuar« fubtilior redditur. Ex altera parte lì fpiritus
fueritfubtilis, & paucus vicina optimè cernit, cum diftantianon intueatur, fi- ■
quidcm in via diffoluitpr,&euanefcit. Tandem inueftigandum eft , e,uraliqui homines
abfqicibo diu viuere poffinitnam Abafis Hyperhoreus,ex Textore, per vni-
<?ui diu lie*fora terrarum orbem, fagirtam cirdumtulit nihil omninocomedenst itemi Alber-
ibftjìcih v i t-us Magnus fcriptum fcliqt)it fuiffe mulierem in Colonia Agrippina, qua: fine edu-
fitrint. l'is
lijs fpatium iriginta dierum tranfegit. Huius caufa referrur in melancholiam,quoniam
Scotus ille Celebris, qui diu fine cibis viuebat, erat melancholicus : immò A lbertus
diuulgat fe noniffe quemdam melancholicum, qui dies ferè quadraginta à
cibo abftinuit, cum aqu® potum a Iternis tantùmdiebus fumeretjfed aduertendum
e f t n o n omnctn melancholicum bumorem diuturn® inedia effe caufam, fed ilium
tantum, qui in loco opportuno, nempein ventricuIo,hepate,& vents meferaicis lo-
catus lentorem, &craflitiem participate
Reliquum eft v t varia, tamad viros , quàmadmulieres attinentia problemata
ponderemus. Primitùs nonnulli inueftigant, quare homines nafcantur,cu tjtmen
P ad interttutn properantes breui temporis fpario in hoc terrarum orbe morentur.
Refponfiocft Latìantij Firmiani,qui voluit hoc ideo effe fa<SQ,vt homines Deum Problentiii
Optimum Maximum rerum omnium opificem, atqj moderatorem agnofcerent, atq; bominum.
venerarentur. Hinc aliud emergit problema, an homines fylueftres, & qui alfiduè
cum Feris verfantur, & rationi$,&faluti$, confequenterq; damnatiouis ¡etern®
fint capaces.
Hancqu®flionemdiffoluit Diuus Auguftinus. dum inquit; quando in bomt'nibus . . ,
Ferinis ,& ctiam monftrificis aliquodrationis, vel mentis veftigium dignofcitur, ‘ * .
tunc proculdubio inter homines connumerandi funt, etiamfifylueftris fint natur®,
; quia,tratftu temporis, vt ip fe re fe r t,& d o c ile s ,& Diutnisrebus habiies fieri pof- ’
funt. Pr®tcrea qusritur cur homines humana cadauera,& fepulcra perhorrefcant;
f ratio affertur, quia nemo fuimet deftruitionemamat,pr®terquamquod limile ma-
! lum libimetipfiseuenturum pr®fentiunt. Inueftigatur etiam cur homines fostore
lsdantur, fed grato, & iucundo odore deledtentur. Refponfio eft,quia fpiritus hu-
; manurn corpus rcgentes fuauibus odoribusrccreaotur,& viciflim tetro odore dif-
fipantur,& diminpuntur.
Item indagaqt cur homines magis caro, quàm àliudeibi genus nutriat.Refpon-
Jlere poffumus,quoniam fimile nutritur fiinilij ideoq;caro citius, quàm aliud edulij Sonns Bn-
genuscarnem generat. Qu®ritur cur homines audientesfonumftridulum, netppe àulutqutlii
ì ferri lima politi, quodam,horrore afficiantur.Sciendum eft, quòd acutus fonus cum
: celeritatemotus aeri imprimitur, confequenterq; auresingrediens, intima percur-
ritvelutipurigens, quapropterhorrorem parit, Inueftigatur etiam, curhomines
afeendendomaximè Iaborent, cum alioquin facile defceudant,& per ®quam plani-
” tiem,abfq; vllo inc'ommodo,gradiantur.An quia homo conftat exquatuor dementis,
quorum duo leuia, & duo grauiafunt.qu® fimu! mixta mediam quaudà naturam
contrahuntjidcircohomo gradiens neq: leuis, neq;grauis e ft , fed in afcenfu corpora
grauia fuo pondere premunt, quare tunc homo maximopere laborat.Qua?ren-
dum eft etiam, cur homines sftiuo tempore radios folares vitent, & cetera ammalia
nequaquam.
Poflumusrefpondere,quòd homoeftpr®ftantior in fenfutaflus, confeque«
terq;contrariasqualitates magis fentir, an quia bruta multa fint natur® ficc®,qua-
proptcradillamconferuandam calore Solis deleffantur.
Sifcitantur aliqni,curhominumalij vnum genus cibi,& potus,alij vero aliud ap- ¿¡u^Bio de
peranr. Hocaccidere poteft,quia in ventriculoaliquis contineatur humor, qui ve- etto,drpotu
IH' Ititi mordicanS cogat homines contrariu defiderare, aut quia id à diuerfa hominum
tcmperaturaoriatur, qu® rerumodia, & defideriaexcitat. Item inquirunt cur homines
militiam fcftantes diuturniorem,& falubriorem vitam ducant. Refpondent
hoc inde prodire, quia Venus in bello locum non habeat, qu® fpiritus diflipando
breuiorem vitam reddat; aut potius dicamus éxercitio omnia abfumi excrementa,
qu® varias®gritudines parere folent. Percomftantur, cur aliqui homines ad magna
perpetrandafacinora fiant apti, & tormenta facile patiantur . Refponfio eft, quod
atra bilis aliquando fupremam cerebri àrcem occupat,&mentetn de ftatu eijcitjvti-
de bic humor ad flagitia homines iropellit, illofq, adaudaciamcogit, & ad crucia-
*us tollerandos mirum in modum iuuat.
Sequuturmodòproblematamagiscuriofa,nimirum,curnoftra®tateGigantes ^
non oriantur; cumolimvixiffeexfuperius enarratis liquidò conftet. Plinius hoc ”*
txuftioni attribuita inquit'enim de procediate hominis loquens, minores prope-
O 3 modum