i r i s , & p r o u id e n t i s , fom n om c o n t e m p l a t i o n i s , & g l o r i ? e x p o l l u l a t . H i s igirtir
Vita gratti t a g r a t i * c u f t o d i tu r , & c o n f e r u am r , n e c r im in ib u s in q u in a t a p e r e a r . C p t e rQ h a s t c '
¡ ¡u tilis . >n f p e c i e p a u lò a c c u r a t iù s m e d i t a » d e b e m u s ,& in c h o a n d a a c i b i s , h o s m u lt ip | jcjj
g e n e r i s e f f e c o m p e r i r a u s . N am d i r i d e l i c a t i ,& t e n u e s p a u c i s f c a t e n r e x c r em e n t i s
c o n f e q u e m e r q ; c o p i a m f a n g u i n i s p r o c r e a n e A l i ; fu n t c i b i c r a l f ì f u c c i , m u lt ifq ire ’
d u n d a n t e s f j c i b u s , q u i p a u c u rn f a n g u in em g e n e r a n e P a r i t e r c ib i fp i r i tu a le s , nera"
p e d iu in a g r a t i a , Se E u c h a t i f t i s f a n g u i n e m p ie t a t i s , & m i f e r i c o r d i s g i g n f i t , & pro.
p t e r e a e x e r em e n t i s v i t i o r u m c a r e n t . A t c i b i m u n d a n i , f e i l i e e t b o n a fo r tu i ta pa^
c u m p i e t a t i s f a n g u ìn e n ) , im m ò m u lt a c r im in um e x e r em e n t a p r o c r e a n e . Nifidixe.
r im u s c u p e d i a s : , .q u a e c i t ò in fu b f ta n t iam a l i t i t r a n fm u t a n t u r , f tom a c h o im b e c illo
c o m p e t e r e . c i b o s v e r o i l l i b e r a l e s ,& c r a lf i f u c c i f t o m a c h o c a l id i t em p e r am e n t i con.
t i e n i r e . In h a c d o t t r in a , c ib i t e n u e s ,&opEÌrai fu c c i f u n t v i r i i u f t i , d e q u i b u s Chri-
Cap. 4. f fu s a p u d I o a n n cm h s C v e r b a p r o d id i t . Ego cibum habeo manducato, quem vos u t fa .
tòt. Pratterquàmquòd ta le s c ib i fac ile conficiuntur, deinde fide, atq,’ gratia difpo-
fi» in corpus E c c le fis couuertuntur. C ib iau tem illiberales, & craffi fucci funt Di.
u ite s ,& aua ritis dediti,qui difficuleer concoquuntur, quiaut nunquam, aut ferò ad
bonamfrugem fe recipientes in corpus E c c le fis conuertuntur. Quocirca primi
, cib i ftomacho tantùm d e lic a to , nimirum gloriae paradifi competunt ; e s te r i vcrò
nonnifi ftomacho fe ru en t i, feilieet ign i inferorum con uen iun t. A d finem veluti
cibus moderatus, & fa lu b t is v ir tu tem co n fe ru a r , deperditas v ire s in ftau ra t, calo,
rem temperai, fanguinem aug e t, fomnom con c ilia i ,& fe cu n d am valetudine tue-1
tur. Ita moderatus cibus fc ien tis .v e lp a en iten tis , auteibus E u ch ar iftis ,feu cha-
ritatis , & amicitiar multas an ims cOmmoditares a ffe r t. Primo deperditas grati*
vires reftaura t, ca lo remcupiditatumtemperai,fanguinem pietatisauget,fornitura
contemplationis prouocar,6tdeniq; valetudinem animar tuetur.
lam p o ftcib a r ia ad p o tion em defeendere debemus , qua; in triplici diferimine
1P otionum «onftituitur. A lia eft fimplex, vt aq u a , qua; minimè nutrir, fed alimentum tantum,
iiffertnttt. modo ad partesnurriendas v eh it, fecunda eft vinum, quod non folum alimentiell
vehiculum, verum quoq; alijs mixtumedulijs tandem corpus nutrir ; tertia eft poti»
m ed ic a ta ,q u s neq: v e r ip o tu s ,n e q ; cibinaturam p3t t ic ip a t. Hanctriplicempo-
tionum differentiam doétrina moralis e x h ib e t. Prima vocatur fimplex potio, vi
Philofophia, & alia huios generis fcientia,qua homines fimpliciterdo ai,fed no prob
i, & p e r fe fli efficiuntur. Alia eft p otio vini, & c ib i naturam poffidens, vt feientia
T b e o lo g ic a , q u a ,m o r e p o t io n is , fe ien tiam ftilla t, & virtutibus hominem nutrii,
Te rtia potio eft veluti lurisprudentia, qua: neq; c ib i, neq; potus locum fubire potei,
cum neq, hominem in fpcculatione p e r fcé lum , neq; in moralibus reólum reddere
poflit; vocatur tamen potio medicata, qua: vitia d e len s , & criminofos puniens, pii-
b l ic s v tilitati tanquam medicina prodeft.
Amplius potio prò vehiculohnmani alimenti, aut vinum , aut aqua effe dtbet.
Vinum moderate fumptum humano corpo» infinitas affert commodirates i namq,
Vtm praro, calorem auget, fpiritus recreat, lstitiam, & audaciam excitat,virtutem roborat,ira,
gitim. cundiam mitigat, corpus ficcum humetìat, appetitum prouocat ,concoiSionem 3.
d i u u a t , in g e n i u m a c u i t , o b f t r u i i i o n e s r e f e r a t , e x c r e m e n t a a b f u r o i t , lippitudinera
f o l u i t , f a c u n d i a m g e n e r a r , l i th ia f i m e d e t u r , a r e n u la s e d u c i t , & d e n iq ; v u ln e r i me-
d e l® c o n u e n i t . S in a u tem h o m o , in v in o h a u r ie n d o m o d um e x c e t f e f i t ,p r o c u ld u b io
n o n merum» f e d v e n e n u m p o t a b i t ; iu x t a v u l g a t u m d i f t i c h o n .
Ira modi co, f e i f i lu i proluit tra lyso,
Pro ittici potai tetra aconiti mero.
Per vinum hoc in loco inteMigere poffumus monumenrum fanguinis Chrifti, aut
ftruorem pietatis ,autdiuinam feientiam, fiue psnitentiam.- fiquidem hscomtiia
funt tot vina fpiritualia, q u s anims mirandum in modum conferunt.- iuxta illud
Cdt.tr Prouerbiorum, Inebriamini tariffimi,bibite vinum, quod mifeuivobis. Quocircahu-
iufmodi vinumferuoremcharitatisauget,virtutem fortitudinis roborat, gaudiumin
diuino fpiritu, & audaciam aggrediéndi bonas operationes excitat, iracundi* ctV’
fam temperar, ficcitatem impiet3tis humeélat, appetitum boni operis prouocat, ®*
telledlumilluftrat.obftruftioné pudoris confeffione aperit, fuperfiuas diuitias eltt’
tnofy
I mofynaabfumit, lippitudinem oculorumcordis aufert, eloquentiim divinar laudis,
■ & orationisperficit, litbiafim contumacisfanat,arenulas vitiorum educit, & deniq;
I vulnera doloris, meferoris, & inuidis ad perfeftâ cicatriéem ducir. Præterea quem-
■ adaiódiim àpotione putrida, fiue fitvinum ; fiue aqua, fummopcre cauendum eft,
■ quandoquidem venas Ingrediens, Se fanguinem inficiens multa morborum genera
■ producereporeft. Similiter Chrifticola potionem h srèfis, necnonfermonis obfc*- <9ut potio-
■ ni v i t a r e deber; cum htiiufmodi po tus corrupta- docîrin* non folum animam infi- e v i ta d a .
9 ciac, fed criam multas vitiorum sgritudines generer.
I Accedamus modo ad ponderati'onem fomni, & v igili* namq;fomnus mediocris
» calorem naturalem roborat, corpus bumeöat,crudos humores digerit,tcmulentiam
■ tollit, Egritudine? diffipat, & viflor/am naturs aduerfus morbum prsnuntiat. I t*
I fomnus contemplationis calorem charitatis confirmât, mentem pie tate humeflar,
■ crudos voloptatumhumores dilfipar, ebrietatemcriminum aufert,morbumanim?
■ exterminar, & viétoriam 3duerfus crimina publicar. Infuper homo quiete noäur- r i i conten-
■ na oppreffu* extrinfecam gelida: mortis imaginem ræpræfentat; cum tamen intrin. tlattouis
■ fece vita fi uaturtimmò partes exteriores frigefeunt, cum tamen intima: non me-
B diocrem calorem participent. Naturam huusfomriireferunt illi, qui fpe, &pieta-
B tare alleai in Domino dormire feruntur;fiquidem extrinfecus dicuntur frigidi,dum
B egeftate fun t oppreffi, & veluti cunáis rebus deftituti, & quafialicuius defunaifi-
Bmulacrumoftentanticum tamen intrinfecè.ideft quoad Deum viuanr,&quoadconf|
fcientiam, pietare, & charitate feruentes fint. Hucigitur refpiciens Apoftolus fcri-
■ - bens ad Corynthios dicebat. J^uafi morientes, c? ecceviuìmus. Viciifim, in vigilia, I l i 2 capé
■ homo fuasfunaiones obit,graditur,videt, audit, guftat, olfacir, tan git, loquitur, ‘ '
H Se intelligir; qux aaiones, vrgente iom.no ,irrir* fun t. Vigilans hominem iuftum
■ptopriæ faluti confulentem demonftrat : cum hic nullo criminum fomno impedi-
■tus fpirituales adiones exercere poffit: quamobrem pedibus amoris , & affea/onis
progreditur, oculis contemplationisintuerur,auribus demiifionis animiporum per-
■cipir, guftu pietatis delcdtatur, fpe odoratur, in alios benefitia conferens tangere
■dicitur,confe(lìbne,_& encomijs D e i foquitur, & tandem affidua meditationc to-
tum intelligir.
■ Alia duo inter res non naturales, nimirum motus, & quies non funt prætermit- Mota, eh-
■tenda -liquidem homo ante prandium fe exercere deber, vt excrementa in ftoma- „uìes clnTt-
■cho contenta defeendant, & diflìpentur, antequam illue nouus accedens cibus cum deramur
■ exerementis mixtus corrumpatur. Pari ratione antequam cibus fpiritualisdotäri-
■ « * , vel Euchariftiæ fumatur, pænitentiæ exercitium prarcederedeber, vtvitio-
B rum excrementa abfumantur; fic cnim locùs confcientis expurgatur. Ex altera
■ parte quies laboris, &cuiufcumqi motus terminus effe perhibetur; quoniam qui-
■ cumq¡motus naturafua ad quietem tendit: iuxta tritum carmen.
SfiodcaM alterna requie durabile neh e SI.
I . quiete vires refocillantur, &meiribrafeffa recreantur. Per quietem hoc
■ai loto exponere pòffumus ftatum contemplationis, & vitam religiofs confuetudi-
■ ms, in qua mens ab exterioribus negotijs ad intimas confcienti* operationes re .
■ trahitur ; vt pacecircumdata Deum folum veram quietem meditefOr : iuxta affer-
1 aureum Diui Aftiguftini. Inquietum eH cor meum, bone le fu, donep quiefett in te.
■ ftsc emm quies ftatum g r a t is conferuat, vires anima: roborat, & laflitudinem
I mcntls ln mundanis negotijs fa tigats mirandum in modum to llit , 6
Y a M O R A -