Inh a c igitur monftrifica pianta, ratiorie Gtus,& figura:,folia funt diucrf3:iiqu;_
dem horum alia funt lata,alia angufta, alia crenata, alia nequaquam, alia apedicu,
lo pendent,alia cauli adhatrent, aliademum p e r fi' £t a tu forma ni funt fortita, & alia
m a le conformata cernuntur, Idautem natura vario follicitata impedimento, ìj
procreandis ftirpibus i prsftare fo le t.
Neq; volumus filentio inuoluere monftrofum folium in Malo medica, Gue citria
inuentum. Malus enimcitria, velmedica,aut Alfyria, aut Hefpericaà Regione
nomen iortitur, & varietas pomorum in magnitudine, & faporeobferuatur. Arbot
eft perpetuò pomifera,qutc Auranciorum,& Limoniorum plantam proceritateadj-
quat : et enim tria hatcmalorutn genera, icilicet citria, limonia, & aurantia inoli»
cinis Medicorum vfitata ad vnum genus fpcótant : Gquidemfblia perpetuò inarbore
virefcunt,& afòlijs aurancij mali, aut parum aut nihil dilfentiunt exiguisfo-
raminibus viGonem effugientibus pcruia, cumramis flexilibus, viridi corticcin-
dutis, & fpinarum copia munitis.
His igitur intelleitis de reità Ggura foliorum mali medica:, non poterimus niG
afferere folium in icone I I I I . delineatum fuifle monftrìficumicumomniquaqià
genuino mali affyrij foliòdifcreparetjvt Leótor contemplati poterit,
II- Soletenim contingere plantis,quod,in produzione Gemellorura, animantibus
Cdufd moo , fiquidemin vtero animantis duplex fbetus interdum conglutinatur, &in
&r’ • plantis duo folia aliquando copulantur,& vnummonftriGcumconftituunt ; quemadmodum
hoc in loco licet intueri, & quamuis ibi folium etiam Mechoacani confpi-
ciatur,hoc ideo faitum eft, quoniam a Pittore in cadem tabella fuerat de lineatimi,
& à c f la to r e incifum
MonSrofi Modòadmonftrofam foeditatem caulium plantarum fermo nofter dirigetur.
Cduìesfltn- Namq; in ftirpibus interdum caules monftrosèaugentur,&dilatantur, veluti fee-
tarum• tus animalium quandoqimagnitudinemenormem fortiuntur:quoniamautem monflroG
caules in multis, & di ucrGs plantis fuerunt obferuati.• idcircoabherbisnoti-
oribuseritinchoandum. y ; • .
Eft igitur quasdam pianta nuncupata, vel quia cichorìo Gt conumilis,
vel quia inter genera cichoriorum recqnfeatur,Diofcoridi . «•s’ptcnominatur.&La-
tinis Intubus,Gue Intubum, quoniam iàuius pianta caulis in modum tubi tubulatus
Gt. Hinc Herbariorum Vulgus, nomine latino corrupto,Indiuiam,quaG Intubi?
Indiati ety
munì. appellane. ,
Eft itaqiplanta htec duorum generum, quoniam in Intubum domefticum, & iyl-
ueftrediftribuitur. Domefticum rurfusin duasfpecies diuiditur, nempeinlatito-
Iium,necnoninanguftifolium, folijfqimagis inciGs. Pariter Intubum fylueftre
Intuii f ( i - duas compì ctìitur fpecies,qua: rationeexiguifeminis,& anguftis foliorum, ab In-
tubishortenGbus diferiminantur .
Modòinter has fpecies vna eft,qua; vocatur Intubum erraticum Plinio,Intubum
agrefte Gefnero in botto medico, Intubum fylueftre, & anguftifoliumLugdune-
fi, Solfequium BrumfelGo, Cichotium fylueftre Lobellio, Dodoneo,&Matthio-
lo , Cichorea cerulea T ra g o , & Deniqi Cichoriumofficinarum, & Seris Picris
DiofcoridiapudBauhinum. t ì x c pianta colore floris variat, nempecteruIeo,a
bo, & rofeo, quamuis ha?c, quam damus, florem cseruleum protulifiet.Immò cauli*
pianta; huius latitudo aliquando quatuor d/gitorumfuitobferuatus, vtteftincaWJ
Dalechampius, referente Bauhino.in Hiftoria plantarum in capite de Beta, Q™'
doquidemhsc pianta, ob materia: vbcrtatem, folet monftrofos caulesoftentare.j
Nondiflìmile monftrum Intubi exhibemusfpeitandum in icone V . vbi caulis a ■
modum latus,& compreGTus confpicitur,qua; compreflìo poftea,veI ab anguilla IO'
c i , vel ab aliqua re comprimente prodire folet. >
Nondiflìmilemplantammonftrofam Illuftriflìmus Ioannes BaptiftaSampcti
Bononlte Senator inuenram, ad locupletandum itiufeum publicuin, viuis colori
cito gaot.
V .
Mon ti rum
Intubi ob
[crauti ab prone,& fupinèdelineari curauit, die vigeGma feptitìta Iulij anni poft milieu™’j
llluiirifs. Se fexcenteGmum trlgefimi feptimi. Htecerac Intubi fpecies f l o r e c e r u l e o , ca j
Senatore Iatiflìmo,&folijs itacomplicgtis,&connexis,vt nidum alicuius auis emul?nv
Sawferio. deretur. ’ >* ¡”1 ■
IIII. Mali Aftyrij folium monftrifìcum, cum
’ folio legitimo Mechoacani.