IC TABULAE PHYSI0GN0M1CAE EXPLICATAE. C
[laec igilur saxa, ila coraposila et vitali vigori
aclooinjiiodiita, si largis ex aére liiimoribos continuo
transformaiitiir et facili iiegotio dissolvuiilur, egregie
alere liixiiriaiii illiiin silvaniin, quas in monlibus illis
admii-amiir, sponte iiitelligitur ; quo accedit naturae
Providentia, quae ipsaiii silvani sibimet uutricera coustituit,
pluvias adtraliendo iuque umbras suas deduceudo.
Non (juideiii requiritur hnini altius stratum , uti jam
supra uionnimus (cfr. p. XX}, donee silva integra perduret,
quippe ipsa ad hinnum dissolvendam maxime
operatur eoque sibi alimenta parit; sed ubi solum per
longa spatia denudatur, praesertim ubi a suinmis monlibus
ad radices usque insana saevitia ferro igniqne
grassatur, ibi progenies plantarum vehementer laborat.
Ktenim qnibus in locis minus liumoris ex a6re allicilur
aut retinetur et ubi nisi breviter non valet morari
in solo nec desidera potest, istic silva primaeva
uon regeneralur: tum id modo silvarum genus prodit,
quod apud indigena« vocaliir Capoeira (Caa-poera,
Silva caedua), de quo egimus supra p. XIV.
Iterata ejusmodi caede per latera montium ipsum
solum prorsus foret emarcidum et postremo sterilis
succederet siccitas, quam deplorant Palaestina, Graecia
aliaeque tenae, antiquitus laeto cultu fulgenles.
Inde liaud absonum erit, cultorem acriter conmionefacere,
ut in lignis caedendis ila progredialur, ut et
postliac aeris hinnor sai largus adducatur eoqne vivi
saxi bene madentis dissolulio non desinai humum elficere,
quae iterum humores quam maxime recipit.
Quapropter bene egerit, qni cultura non atlinget
montium apices et dorsa altiera, sed potius nemora in
istis diligenter fovebit tamqnam fertililatis largissimos
fontes; ille etiani inferiores Pani regiones non per extensa
et spatia culturae gratia silvarum ornamentis
denique silvas excidet locorum habita ratione, ut imbres
ac l'ontes aperti tutissime reserventur atque simul
saxa viventia et creberrime perluant et optime dissolvant.
Attamen providendum erit, ne plus aqnarum in
Silva compescatur, quam quod pro lege naturae ad
alendas augendasque arbores desideratur. Collectis
nimirum majoribus aquae copiis, nusquam evanidis, infimus
fundus paullatim transmutatur in formationem turfae,
quae infesta est arboribus silvae: licet hoc inalo,
in quod removendum apud Germanos jam diutius intendunt
lucorum amici declivia et couvalles Serrae
Sociediidc Vcllosian.i p- IS) docuit, in ime rultrfi argiila non
a n i m a l c u l a inesaa foraiiiinifcra nec fossiles tiioraces infusoriorum
a t u n c CO diiferro ab liumo recentiorum aliuvionum. Acjris etiam
c l iinnioris vi longius procedente et, ubi per aquas in plana ded
u c t a sit, niagis earn comniutari muitosque colles, inter jugum
a c mare positos, qui iutus gneussum contineant, obteclos esse
s t r a t o argiliac al.rae, caeruleac, llavac aut albae, quam formatani
esse alluvione ipsa statuere llceat, quo tempore primo priniaevum
saxum dissolvi coeptum sit.
Cfr. cum alios tum BuKHi.Ka die Versumpfung der Wälder mit
und oliue Torfmoorbildung. Tübingen 1831. 8,
do Mar parum affieiantur nec in ampliori tractu, tum
propter ardues montium descensus , tum quod saxa
hnmorem apprime hauriunt. Ab oriente vero ipsius
jugi in campis demissis prope oceanum, siculi in editis
planis super strata horizontalia formalionis ilacolumiticae
illae uligines liaod raro per longa spatia
discurrunt (sie in montibus ad Arrayal d'Itanibé do
Malo dentro in prov. Miuarum).
His iu aniversum expositis, restât ut quasdam
planlas siguificem, quas pictor in tabula proferì, quae
uon ita expressae sunt accurate, ut de eariim nomine
qneat certum eonstitni, ipse vero pictor hand paiieas domestica
voce designare potuit. A sinistra spectatoris
in fronte adest Caima, vernacule Mbeery, et prope
arbuscula aculeata, ab incolis dieta Tuinamtüva
(forsitan Kri/tlirina secundiflora Brot.), deinde Atit/
nirium quoddam. Par arborum, in media imagine
sese decussantiuin, et incremento et parasitarnm largo
vestimento indicant jam senescentem aetalem mortisque
propinquitatem. Desunt rami inferiores et corona
cernitur manca. Prior earum a dextra spectantis fertur
pro specie Lecythis (iy. lancealata Puir.?), apiid
indigenas Sapueaj a branca; crassior dextrorsuiu
inclinala nnncupatur Caixeta, et erit liignoniacea,
Tabebnja UucoxyUn OC. — H'inies sparsissimos per
illas arbores emittit Passiflora quaedam.
X X X V I I I . SILVA nOHIDA IN JUGO SERRA D E STRELLA, PROV.
SEBASTIANOPO LITAN AK.
E x dorso granitae vel granito-gneussi, Sen-am
d'Estrella formantis, frequentes descendunt rivi inter
voraginum angustias. iSaxis ex vetustissima memoria
continua spana uuiiurae grana »uvaiui» ui- - ., . . . i ì i
,. , ' , . , . „ „„„„„„ :ii„ aquarum vi abstersis et adeo levatis inleriacet soluin,
snoliabit, sed jntermittet agris nemora; ille i ,. ,. , . , . » t • .
Ì ' . . . . . . . . . ni n r l n rnhiciinrli ni . niinH in f modo rubieundi luti, quod in taa bn .. XX XX XXVVIIII.. nnoovviissssiimmee
memoravimus, modo Iiunii tenuis uigraeque. Ejus soli
foecunditas, mite coeli temperamenlum una et aèris
tepor, in quem lam maris asceiidunt vapores quam
fonlium rapidoruin exhalationes — cuneta haec efficiunl,
ut oninis plantarum multitiido perenni splendeat
foliornm luxuria, peregrino olTerens supra torrentiniiì
sirepitum gratissima frigora. Talem sedem felicissime
repraesentat picloris nostri verifica ars. Micce desideras
altas illas arbores, quae montium latera obombrant:
conspicis diimtaxat Iiuniiliora virgiilta ac fruticeta
inter rupes ac supra emiiienlia, aut quae ex
alTiiiium arborum fastigiis per impeneirabiles pcrgnlas
et densissima seria dependent, ramoriim compageni
saepe ita conlexentia, ut reliquas frondiuiii species
prorsus circumvelent. Vix simile qnìd in Europa cernitur
vel in occultissimis nemorum lalebris, nisi forte
reeordaris vetnstissimariim alicujus pinorum consorlii,
quae illaesae ab securi denso Liclieiinm coiitextii
(Usneae harbatae, Everniae jubatae) aut Clematis
desuper involutae sunt.
CI TABULAE PIIYSIOGNOMICAE EXPLICATAE. CIl
Vn hac nostra regione Tillandsiae illae reeurvn-
Kie tenui cauli, foliis laxis pilosis, et plures aliae
assi'miles species lichenum nostratium locum obtinent,
per immensa spalla frondes lenta quadam canilie obvelantes.
Varia aulem viriditatis vice et lloruni odoratonim
diversa copia distincta sunt serla plantarum
pliaiierogamiearum: sell. Mikaniae, Serjnnae, l'aultiiiiae,
diversae Ilignoniacene. Tiiiii Cucurbitaceae, Convolvulaceae
et Rubiaceae convolvulae (Subicea, Em-
•meor/iixa) et Apocyiieae (Ecliites, Parsimsia etc.). Ex
Bubiaceis adsunt hand raro etiani non convolntae: uti
Palicoureae, Psyc.hotriae, Anguslae, prope tórrenles;
deinde, ni fallor, obtulit pictor etiam berbaceam hnjus
speciei planlam, Coccoajjiseliim, cujus baccae coertileae
foliaque rosea bolanicum moraiitur — serpentein
per parielam lutosum, qui a sinisira spectaloris
obtegit saxoruni struem. llicce adest Costiis, Begonia
obliquis foliis, et Nephrolefis yieylecla, tuin in
extrema parte liiijus laleris prope ipsum aquam filix
Aspleniiim reiitdare, quod in bis huniidis faucibiis
freiiuentissime et in allinii ereetum cernitur et demissum
ex arboribus. Juxia Nephrolepis frondes in longuni
liroiiiissas appare! Polypodittm erassifolium et maginis
caespes Asplenii Nidi, cujus fronde.s, instar corbis
ampli dispersae ibi nonnunquam sex pedes in loiigitiidinem
explent. Arbiisculus latis foliis, qui pone
filiceiii eminet, videtur esse Coceoluba. In altera parte,
a dexlra, in fronte item videbis aliquot filices bygropbilas
: Viplazium pulcìierriinwn, Aspidium vioiascens,
Bleehnum brasilieii.se, hoc curia stipile supra
terrain eniicaiis. A tergo depingere voluit artifex fruliceiii
Verno/iiae latis foliis, et frondis spissae frulieeiii
Erythroxyli.
Ampli eaespites folioruiii longorum praeacntoriinique
Monocotylae iium sint Bromeliaeeae, an Irideae,
an Cyperaceae in medio relinqiiaiii. Ultimam tabiilam
larga seria funiuni densissimorum ila obumbrant, ut
arboris XJrosligmalis rara bracllia, magiiis foliis exstruela,
ad coeli Incem penetrare vix valeant. In bis
convallibus, húmido aere repletis, saepe invenies arborum
folia ae ramos obteeta Jnngennamúis alqne
byssoideo velamine Coenoyonii Liiikii, inter algae,
lichenis, fungi iiaturani ambigui, vario gradu evoluii.
Propias ad aequatorein simili loco similiter occurrit
lamquani parasitus Cora pavonia.
XXXIX. LUCCS ARAUCABIAE IlRASILIANAE
MlNARDM.
IN PROVINCIA
Jam saepiiis nioiiuimus, id singulare quoddam esse
in silvis Brasiliae, quod non una aliqua arborum specie
ani aliquot consociis sint conipositae, sed varia
imillarum specierum congerie. Ab his panca modo diflerunt
palmeta, quae Mauritiam viniferam vel flexunsam
aut Attalcam pknleratam aut Coperniciam ceriferam
formare vidimus, atque etiara Araucareta, quorum
Tab. pbysiogn.
unum secundum primariam imaginein clitrissimi nostri
Maur. IlrPENDAS depictum hicce olVero: reduciiiinr bac
pictura in meridionalem partem prov. Miuarum Generaliiim.
Lucum appellamiis, non silvani banc sacram Araucariae
magnificentissimae socielalem, est enim silva religiosa,
taiiiquam leinpium auguslum, ingeiiii, cenlum
sublime columnis.
Quoliescunque inlrabum Incuni Araucariae nmbris
obtectum nec raro tempore maliilino odoribns perfusum,
miro modo percussus ulique suaviter demuleebar.
Non erant patriae solum pineta, quorum memoria tunc
recriidesceret, sed ipsa arbor, caule amplissimo instar
columnae adscendenle, ramis in longuni exlen.sis, sursnm
modo reflexis, modo ad huniuni usque depressis,
qui imi calvi, extremi geslant ramulos niimerosos (IO
—30), cuitos (1-3'Iongos), spisse foliatos, ut iiigenlis
quasi candelabri species appareat, corticc squamoso
fusci coloris, frondibus rigidis, porro atra umbra
intra arbores, quae saepe tenui modo graminum
vilae aut raris fruticibus sufficit — cuiicta liaec animnni
vehemeiiter commovent cogunique respicere ad
niorlalium seria eadenique ludiera et inania.
Jam ex longinquo liaec arbor, forma a tropicis
ninltum diversa, consiniilis videtur, ut ita dicaiii, lioiiiini
tristi, moroso, difficili. liane singularem speciem credideris
esse residuum quiddam, ex jirioribus orbis nostri
aevis conservatum tradiliimque, qnibus aevis Coniferarum
ordo — nunc in Brasilia modo per unam islam
per immensa silvarnm sjialia libere
¡11 viles lilhaiitliraces transfórmala
speciem testatus -
iinperabat, hodie
farrago.
Quo altius per opaca silvae peiietraveris, eo vividior
illa senleiitia te occupabit, dum qui te seclanlur
ilineris sodi, alins post aliuni semita ineedit aria et
insueta, circa validas arbores ambiente, dum modo
equorum calces crepitant appulsii radicuni longe excurrentium,
modo omnia silent, quando ¡Ili transeunt
per solum foliis acerosis deciduis levalum.
At maxime nos alFeeit nocturnum iter, ciiin per
intervalla nubinm dilucet pallida luna aut ab caeli
atra altitudine resplendent sidera, omni regione circumcirea
pacata, cum nescis peregrlnns, recipiatne te
quielis cupiduui liospilale tectum an sit libi sub divo
pervigilandum. Tunc campus caligine porrigitnr velatus,
siciibi patet liber prospectus, tunc nemoris sinus
horrent, occulta pandnnt occulta. Slant arbores imniotae,
inter lunae candorem unibramque, recessit oninis
vita, domiiiatur mors, nisi subito excitalur capreolus
attonitus aut obstrepit vultur, amplis piniiis evolans,
aut stridunt clamitanlqne volucres illae noclurnae, quae
insolita sua abriiptaque voce peregrinum modo horrore
afficiunt modo stupore.
Haec ego plus semel experlus sum et persensi
provinciam S. Pauli permigrans. Quondam, quum inter
Villam de Areas et Villani de Lorena in orientali
Ki