XLVll T A B U L A E PHYSIOGNOMICAE BXPLICATAE. X L V X N
el. ui)¡ imprudeiis illas invasei-il, admoduni debeat cayere,
ne loiigis abduealur en-oribus. HEBREBA CHist.
general de los Caslell. Dec. I. L.VH. c. 15 et C. VUI.
c. 4) (radidit, quales et quantas pertulerint molestias
aeruiiinasque ALONSO DE OJEDA, fortis ille atque animosus
expugiiator et ejus septuiiglnta comités in silva litorali
ad Oram Terrae lirmae, ubi ille iu arbormu JMff«-
<jle densis latebris se occultaverat ab Indiauis inse-
((ueiitibus et triginla dies, dimidia parte comitTOu amissa,
per profvmdum latum ab arcu ramulorum in arcum
(raiiscendens circumvagabatur, douec ex illis iu firmimi
likis peuetravit. Complnres ita palautes atque fame
cruciati teiitabaut coaiedere corculorum partem medullosam;
sed est, id quod jam mouuit OVIEDO, cibus
austerus ac stypticiis, cujus perpauci modo sint palieutes.
Contra est, quod commeraoremus, in quibusdam
regionibus radices aqua inuuersas dense obtectas esse
ostreis. quibus vesci licit™ est; unde extitit fauia de
arbore ostreas ferente. — LABATUS pater venerabilis,
qui iu libro de insulis Indiae occideulalis in omnibus
lubenter moratur, quae sunt dulcís saporis, etiam adjicit,
hasce ostreas esse pingues, albas, teñeras et
veras delicias! (Nonvell. Voyag. If. p. 140.) — Prae-
(erea couuuemorandum est iu radicibus truucisque lihizophorarum
frequentes insidere Caucros U^a L. (Gegarcinos
Lam.) qui e terrarum cavernis subrepeutes
aliquantum ibi in (erra versautur. Partem victiis e corculis
Mhizophararum videntur sibi acquirere.
Jaui vero qnae emolumenta ex mira hac arbore
redundant ad homines, ea sunt baud aspernanda ac
copiosa. Priraum dejisa valla silvae Mani/le (Manglares
Hispauornm, Mauguesaes Lusitanormu) non so-
Uim defeuduut terram a tluctuum maritimorum violeutia,
quae repelluntur spissis earum ac firmis volumiiiibus,
verum etiam jam ab ilio inde tempore, quo retulit de
provincia Maragnanìeusi CLAUD. ABBEVILLIÜS, spectautur
utpote óbices, quibus locus miuiiatur ab bostium
invasionibus, quum vix videatur posse contiugere, ut
agmeu armatura peuetret clandestina via per silvarum
barum tractUs longissimos.
Praeterea Bhizophoriirum lignum, quod alburno
gaudet albo parum couipacto, cerebro fusco et sat denso,
adliibetur ad varias aedificatioues, iu qua re maxime videtur
idoueum iu aqua propter lentitiam constantiamque,
quum minus probatura sit in illis, quae loco sicco extruun-
Inr. Radicum arcus inserviunt variis fabroriun operibus.
Corticis materia subiguut coria, quippe quae conlinet magnam
copiam priucipii tannini s. materici scytotepbicae.
Ubi alia silvarum genera longius absunt, uti ad oras
provinciae Maragnauieusis, ibi passim caeduutur quotannis
silvae Mangle, quod, si .liic illic relinqnuntur
arbores frugiferae, non adfert incommodi aliquid propter
copiam incrementi ac celeritatem. Radix arboris,
quae mollis est et húmida, fissa et tosta calida puncturae
veuenatae utriusque piscis Ni</ui CCotti gi-uuientis
L.) applicata, ejus dolores sedat et membrnm laesum
restituit, licet prima fronte dolores exasperet: haecce
Piso. Quum vero liane- arhorem natura tot tamque
utilibus instruxerit virtutihiis et eadem propter siugulareni
propagandi rationem haud sit aspernandum diviuae
providentiae exemplmu, uequeo iutelligere, quid
fuerit, quod ejus specimen aut speciei cogiiatae iifCougo
ad Africae litus occidentale adeo moverit pii cujusdam
hominis invidiam, ut ad iuternecionem usque veiiiret.
Legimus scilicet in MEBOLLAB itinerario episcopum
quendam apud Conganos ab indigeuis male
mulcatiim iu certa hnjus speciei arbore sigumn crucis
fecisse, imde sit factum, ut arbor ista, sicuti ficus,
de qua mentio fit in evangelio, illieo contabuerit.
Haec igitur suTiciant ad explanaudam Rhizofhoram
Mcmgle, quae jiuica in Tabula XH. expressa est.
Sed quod mihi iiou data erit occasio revocandi lectores
ad ceteras arbores, quae ad formationem siìvarum
Mangle pertinent, Avicenniam tomentosam et nflidam,
Laijmculuriam i-acemosam, Bucidam Buceratem, Conocarpum
erectam, pauca de iUis adjiciam. Has pericarpia
deciitere semenque ex istis a solo germinare jam
niemoravimus; rostelliim igitiir etiam hic perforât fruclnm,
sed uou in iidnun illnm luodum prolongatuui gravi
lapsu conditur iu luto, quum lente iu humum desceiidat,
iudeque emittat surculuni, qui niox irondibus, obtectus
iu coronam disteuditur. Propter haue siugulareni
vivendi rationem hae arbores non solum habitant
iu maris luto molliore, sed etiam iu iuterioiibiis terrae
partibiis. Ubi propria Rhizophorarmn silva jam cessât,
illic haecce, quam quodam modo Mimffrove non
propriam possimus nominare, lougius pergìt per fluviorum
ripas ad continentem. (Neque liae planfae, excepta
quaque alia specie, tantum spatii occupant, quantum
Rhizofhorae soient, saepius mter se mutantur interque
eas complures alii frútices arboresque inveniuntur,,
ut complures species Seguierae, Licaniae, Terminaliae,
Dodonaea viscosa, Gustavia brasiliana, Anona
palustris et paludosa, Machaonia irasiliensis, Cacoucia
coccínea rei.) Hae quoque arbores, licet non
siut tam singularis indolis, quam Bìdzophora, jam
priorum scriptorum adverteruut ánimos. Sic dnas Avicennias,
nitidam et tomentosam nomine Tupieo Cereiha
apud PISONEM et MABCGHAVIDM (edit. a. 1648 p.73
et p. 127; edit. a. 1658 p. 2043 babemus. Apud diversos
Europaeoriim in America colonos hae audiuut modo
atta, modo cana nigrum Mangle. Laguneularia racemosa,
quam in Peruvia nominari Montachiba, in Caracasana
provincia Mangle Bobo quidam tradiderunt,
videtnr esse Antillarum Aiiglicarum Mangle alba, white
Mani/rove; apud colonos gaUicos vero in Cayenna Palétuvier
rouge dicitur, teste NOYEB (Forêts vierges de
la Gujane, p. 40). C'onocarpas erecta vocatur in Jamaica
Button Tree vel Button Wood, apud colonos
Hispanos Mangle Saragoza; Bucida Buceras iu AntiUis
Anglorum Olive Bark-Tree, in Gallorum Tavernon,
apud colonos Batavos, ob corticem corianum
Leertotiwers-Boom. Earum ligna inserviunt rebius.
domes ticis.
XLIX T A B U L A E PHYSIOGNOMICAE EXPLICATAE.
XLLL. PARASITI CADUCJ GBÌVNDIUM ABITOUUM PEBNICIES,
IN PUOVINCIA BIO DE JANEIBO.
In describenda Brasiliae vegetatioue jam saepius
se nobis offerebat locus dicendi de parasitis, i. e. si
quidem vulgarem sequimur loquendi usum, de iis plantis,
quae crescunt iu aliis plautis. Hac vero tabula
complures ejusniodi plautas siugulares ita sub oculos
quasi lectoris benevoli tantaque sollertia tentavimiis exhibere,
ut de formis earum dare posse videatur ac
dilucide judicari. Ceruitur hac tabula litus iusulae,
quam vocaiit Gubeniatoris, quae insula sita in siuu
fluminensi varia praecellit et valida plautai-um vegetatioue,
quapropter priore tempore a regia gente venandi
studiosa ferae ibi alebantur. In parte postica couspicies
litng densa Silva amictuui, ex qua aliquot caudices
Euterpes edulis, gracilis iUius paluiae eminent, et
idem altis vestitura graminibus; in antica sinistra et
media cernuntur duo caudices Ficorum, quae multis
obtectae parasitis iu directum tendunt, quum alia arbor
innueusa barum plantarum multitndine tota sit velata
atque onere illarmn oppressa ita iu obliquum declinet,
ut totius tabulae loiigitudiuem permeet; haec arbor
jam desiit vigere, folia sunt decussa, lignum jam putrescit,
sed dense censita est parasitis diversae stirpis,
quae in ea taraquam in solo fertili auctiora inveniuut
crescendi nutrimenta. Siuistrae hujus arboris
parti adliaeret magna pianta, Philodendri ^mdulati,
quae multis iu aérera emissis radicibus et iu caudice
ipso plura nacta est iusistendi loca et iu solo firmius
iuuititur. Fuues, qui de superioribus arboris ramis descendentes
iu terram se iiisiiiuaverunt, lougo tractu uec
folia uec flores progeuerarimt. Quamquam me fugit,
quorum sint illi generum, veri tameu est siuiile, eos
Meuispermeis aut Asclepiadeis esse adsignandos. Duo
illi funes, qui invicem contorti laqueum efliuguut plus
pollicera crassum, ubi vulneraveris, edunt spissuui et
acrem suceum lacteum, qualem saepius Asclepiadeae
emittunt. Cortex liaruui Liauarum est satis crassa, suberosa,
riuiosa et albescens. Parva quaedaui Aracea,
cujus semen ab ave videtnr apportatum, iu contorta
hac Liana germinavit ac folia sua bastata extendit.
Prope arborem et e pingui huuio, quae cam infra cìrcunidat,
accrescit filix insiguis Diplaziwm Biedelianuni.
Ipsa autem arbor, quae dejecta hic instar hortuli botanici
ubique obtecta est epiphytis, in ramo radicis e
terra evulso, gestat magnuui caesptem Philodendri cannaefoUi.
Cujus rami pars ima, quae oblique sursum tendit,
ipsa testatur tenacem illuni vigorem, quo tropica
vegetatio excellit. Eteuim appeteus quasi se iu terra insiigendi
emisit radiceni aereaui, quae recta via deorsini
desceudens et sensini nacta solum firme ei infixa
est; quae res et rarius invenitur et hic arbore jam
aegrotaute incrementi comprobat celeritatem. PauUo
superius ad caudicis ipsius fimdamentuni extenditur caespes
Antharii crassinervii, cujus folia non minus ob
magnitudinem (non uunquam videlicet quiuque vel sex
pedes sunt longa)-, quam propter coriaceam crassitudinem
et succosaiu viriditatem admireris. Iluic nobilissimae
Araceae viciuam videbis alteram eamque minorem,
Syngonimn auritum (Catadium Vent.), quod
densis caudicis ambagibus et larga fronde ita truncum
coarctat et velat, ut uni modo Orchideae Caltleyae
gutlatae spatium relinquatur. Magnificum florum colorem,
quo venustissima Ilaec pianta nitescit, pictura
quidem iiequit repraesentare ; certani cura nnituma Bromeliacea,
Bitlbergla purpureo-rosea, quae bracteis
roseis et tenerrimo corollae nitore tam suavi ab illa
discedit varietate, ut doleas, quod hae plautae non
iiisi artificioso calore sustentatae nostris florum amatoribus
queaut ofl^erri. Dextrorsum magis sequitur densa
series alius Orcliideae Maxillariae aureo-fulvae, quae
multis radicum fibris superficieni perserpit atque inter
succosa lanceolata folia protendit florum auratorum racemos,
dum Cactus phyllanthus jiivenescens et grata
Passiflora kermesina orane fere spatium occupât iu
superficie dense misereque constrictae arboris relictum.
Alter quoque frutex Bromeliaceae et juxta Amaryllis solandraeflora
expient spatium ad alteram usque arborem,
quae iu tabula cernitur in dii-ectum eminens ; quae ipsa
funibus est p'raedita, quorum alii de ramis ejus descenduut
solum pctituri, alii variis illaiu circumdant ambagibus.
A sinistra parte eminet caudex Caladii ohltisilobi,
iu arbore ipsa inhaeret largura glomus Antharii
digitati et superiore loco A. longifolii. In ipsa fronte
a dextra parte arboris est Amaryllis psittacina, tura
Anilmrium macrophyllum et glaucum; in superiore
ramoriira eorum, iu quos dejecta arbor disciuditur, laudo
praeterea pulchram Milloniam candidam, perigonii
purpureo maculati et labelli candore praestantem, in
inferiore Anthurium lanceolatum cum longis lanceae
similibus foliis, Dracontium pertusum vagis ambagibus
arcte constrictura, atque Maxillariam placantheram,
cujus caespes inter ambos caudices Baclridis
setosae conspicitui', quae Palma caespitosa in madidis
silvis primitivis Brasiliae orientalis tam crebra invenitur,
Haecce eiiumeratio diversaruui plantarum, quas
legentiuiu oculis tamquam principes epipliytorum subjicere
teutavimus. Quas quidem plantas si sub tabula
cognomine appellavi Parasitorum, id haud justa iiomiuis
siguificatioue factum est; nam harura rerum peritis
non est quod pluribus demoustrem, onnies hic
depictas plautas nou veris adtribui posse parasitis, sed
iis, quae ab homiiiibus doctis vocautur pseudoparasiti.
Nani si quidem rem ita tractamus, ut scientiae conveniat
ratioui atque Consilio, qua fere via praecesseruut
DE CANDOLLE (Physiologie vegetable IH. p. 1401 sq.)
TBEvm.4JNus (Physiologie der Gewaechse II. p. 789 sq.)
et alii, nonien illud iis tantnm adscribimus plantis, quae
e succis aliarum plantarum plus iiiiuus sibi quasi accomniodatis
et suo ipsoruin vigore impletis capiunt
iiutrinienta; pseudoparasitorum vero nomen iis, quae in
superficie aliarum plantarum pariter aluntur, ac si hae
aut mortuae essent aut pro ipso solo subjectae.
Utrumque epipbytorum genus ita conjunctum est
cura tota Florae Brasilianae natura atque indole, ut