Efto nunc Sol teftis, et haec mihi terra precanti,
Quam propter tantos potui perferre labores;
Et pater omnipotens, et tu Saturnia Juno;
Jam melior, jam, Diva, precor: tuque inclyte Mavors,
180 Cuncta tuo qui bella, pater, fub numine torques:
Fontefque, fluviofque voco, quaeque aetheris alti
Relligio, et quae caeruleo funt numina ponto:
Cefferit Aufonio fi fors vidioria Turno;
Convenit Evandri vidlos difcedere ad urbem:
i85Cedet lulus agris: nec poll arma ulla rebelles
Aeneadae referent, ferrove haec regna lacelfent.
Sin noftrum annuerit nobis vidloria Martern,
(Ut potius reor, et potius Di numine firment)
Non ego nec Teucris Italos parere jubebo,
igo N ec mihi regna peto, paribus fe legibus ambae
Inviciae erentes aeterna in foedera mittant. o
Sacra, Deofque dabo: focer arma Latinus habeto;
Imperium folenne focer: mihi mcenia Teucri
Conftituent, urbique dabit Lavinia nomen.
195 Sic prior Aeneas: fequitur fic deinde Latinus,
Sufpiciens ccelum, tenditque ad fiderà dextram:
Haec eadem, Aenea, terram, mare, fiderà juro,
Latonaeque genus duplex, Janumque bifrontem,
Vimque Deum infernam, et duri facraria Ditis:
200 Audiat haec Genitor, qui foedera fulmine fancit:
Tango aras; mediofque ignes, et numina teftor:
Nulla dies pacem hanc Italis,. nec foedera rumpet,
Quo res cunque cadent: nec me vis ulla volentem
Avertei; non fi tellurem eifundat in undas
205 Diluvio mifcens, coelumque in Tartara folvat:
Ut fceptrum hoc (dextra fceptrum nam forte gerebat)
Nunquam
Nunquam fronde levi fundet virgulta nec umbras,
Cum femel in filvis imo de ftirpe recifutn
Matre caret, pofuitque comàs, et brächia ferro;
210 Olim arbos, nunc artificis manus aere decoro
Inclufit, patribufque dedit geftare Ladnis.
Talibus inter fe firmabant foedera diéfis
Confpeclu in medio procerum: tum rite facratas
In flammam jugulant pecudes, et vifcera vivis
2i5Eripiunt, cumulantque oneratis lancibus aras.
At vero Rutulis impar ea pugna videri
Jamdudum, et vario mifceri peciora motu:
Tum magis, ut propius cernunt non viribus aequis.
Adjuvat inceifu tacito progreffus, et aram
220 Suppliciter venerans demilfo lumine Turnus;
Tabentefque genae, et juvenili in corpore pallor.
Quem fimul ac Juturna foror crebrefcere vidit
Sermonem, et vulgi variare labantia corda;
In medias acies, formam affimulata Camerd,
225 Cui genus a proavis ingens, clarumque paternae
Nomen erat virtutis, et ipfe acerrimus armis,
In medias dat fefe acies, haud nefcia rerum,
Rumorefque ferit varios, ac talia fatur:
Non pudet, o Rutuli, pro cunftis talibus unam
230 Objeélare animam? numerane, an viribus aequi
Non fumus? en omnes et Troes et Arcades hic funt,
Fatalifque manus, infenfa Etruria Turno:
V ix hoftem, alterni fi congrediamur, habemus.
Ille quidem ad Superos, quorum fe devovet aris,
1235 Succedei fama, vivufque per ora feretur:
Nos, patria amilfa, dominis parere fuperbis
Cogemur; qui nunc lend confedimus arvis.
F f f Talibus