Orta dies, cum primum alto fe gurgite tollunt
1 15 Solis equi, lucemque elatis naribus efflant:
Campum ad certamen magnse fub moenibus urbis
Dimenìi, Rutulique viri, Teucrique parabant:
In medioque focos, et Dis communibus aras
Gramíneas, alii fontemque ignemque ferebant
120 Velati lino, et verbena tempora vindli.
Procedit legio Aufonidum, pilataque plenis
Ágmina fe fundunt portis. hinc Troius omnis
Tyrrhenufque ruit variis exercitus armis:
Haud fecus inilrudli ferro, quam fi afpera Martis
125 Pugna vocet: nec non mediis in millibus ipfi
Dudlores auro volitant oftroque decori,
Et genus Aifaraci Mneftheus, et fortis Afylas,
Et Meífapus equum domitor, Neptunia proles.
Utque dato figno fpatia in fua quifque receifit;
^oDefigunt tellure hallas, et fcuta reclinant.
Tum iludió effufse matres, et vulgus inermum,
Invalidique fenes, turres et tedia domorum
Obfedere: alii portis fublimibus adilant.
At Juno ex fummo, qui nunc Albanus habetur,
l35 (Tum ñeque nomen erat neque honos aut gloria montij
Profpiciens tumulo, campum fpeélabat, et ambas
Laurentum Troumque acies, urbemque Latini.
Extemplo Turni fic eli affata fororem,
Diva Deam, itagnis quse fluminibufque fonoris
140 Praefidet: hunc illi rex aetheris altus honorem
Juppiter erepta pro virginitate facravit:
Nympha decus fluviorum, animo gratiflìma noftro,
Scis ut te cunélis unam, quaecunque Latinae
Magnanimi Jovis ingratum afcendere cubile,
145 Praetulerim,
145 Praetulerim, coelique libens in parte locarim:
Difce tuum, ne me incufes, Juturna, dolorem.
Qua vifa eli Fortuna pati, Parcaeque finebant
Cedere res Latio, Turnum et tua moenia texi:
Nunc juvenem imparibus video concurrere fatis:
150 Parcarumque dies, et vis inimica propinquat.
Non pugnam afpicere hanc oculis, non foedera polfum.
T u pro germano, fi quid praefentius audes,
Perge: decet. forfan miferos meliora fequentur.
Vix ea, quum lacrymas oculis Juturna profudit,
155 Terque quaterque manu pedlus percuffit honellum.
Non lacrymis hoc tempus, ait Saturnia Juno:
Accelera, et fratrem, fi quis modus, eripe morti:
Aut tu bella eie, conceptumque excute foedus.
Audior ego audendi. fic exhortata reliquit
i6oIncertam, et trilli turbatam vulnere mentis.
Interea reges, ingenti mole Latinus
Quadrijugo vehitur curru, cui tempora circum
Aurati bis fex radii fulgentia cingunt;
Solis avi fpecimen: bigis it Turnus in albis,
163 Bina manu lato crifpans haftilia ferro.
Hinc pater Aeneas, Romanae llirpis origo,
Sidereo flagrans clypeo, et coelellibus armis.
Et juxta Afcanius, magnae fpes altera Romse.
Procedunt cailris: puraque in velie facerdos
170 Setigerae foetum fuis, intonfamque bidentem
Attulit, admovitque pecus flagrantibus aris.
UH ad furgentem converfi lumina Solem,
Dant fruges manibus fallas, et tempora ferro
Summa notant pecudum, paterifque altaria libant.
175 Turn pius Aeneas itridlo fic enfe precatur:
Elio