N b -
1
^ Î
Sin divtfrfa domus; flos mafculus, ante r c d u f is
Aedibus, emittit fua dona : volatile femcn
Excipiunt Zephyri, portantque curulibus alis
Conjugis in grcmium: conjux refpondet a r a o r i,
Abfcntique probat fimili fe proie marito.
Sic v o s , Caßaneae, fobolem , Sic palma propagat.
Exin conceptos u t c r o cupidilTima foetus
Mater a l i t , moriturque lubens, ubi vifa propago
Grandior , e x t i n d o s q u e habilis renovare parentes.
Altera deinde parens tellus ubi lapfa feraei
Setnina concepit gremio , falibusquc liquatis,
J am laxae patucre viae ; vagus humor hiantes
Arietat in tubulos-, vafa emollita patefcunt.
Et f e n f im admictic fegnes radicula {\xcc05.
Illi aegro leoti motu enituntur in a l t um
M i l l e per a n f r a â u s & inenarrabile t e x t um
Ad pofitas u t r i n q u e , duo incernicula , mammas.
Inde laborati variis fe in yiÇctx^plumae
D u d i b u s i a f m u a n t , vitamquc & pabula fpargunt.
Parva l a t e t p r i m o , mox eminet herbula, verfis
In folia uberibus, caeloque potitur aperto.
Quis-]uis amas flores, cave barbara dextra trucidet
Haec folia ante d-em: nutricibus orba pcriret
Herbula , & incaflum f p e r e t fibi f e r t a Colonus.
Interea fuperûm conccfTi muuere rores
Et pluvia£ auxilio veniunt ; feu t e r r a bib endo
Aërios h t i c c s n i t r u m q u e volatile veuis
H a u r i a t , ac coell reddat cum focnore d o n a;
Seu nimium rigidas laxent ea balnea fibras,
Et lapfae per caeca cutis fpiracula guttae
R c f l i t u a n t l i q u i d i s j u f t um per vafa fluorem.
Ac veluri quoties f p i r a r um amplcxibus a r d is
P o r r i g i t u r , fummâque imam cor parte r e f u g i t,
Sanguineum elidens amnem v o m i t ; ille r e p e n t e.
Qua fiiga, dives opum ruit ; Ofcillantia vafa
T o r r e n t e m f c i f f o d c g u r g i t e , vafcula, rivos
A c c i p i u n t , truduntque ; it c u n d o s vita per artus.
Afl ubi purpureus languct Maeander, eundo
F a d u s i n o p s , redit in g y r u m , cordique premendus
R e d d i t u r ; inde cibis , exprefTo l a d e , r e f e d us
Liberiore agitât curiu per membra Choreas.
Haud aliter fuccos u t hiansque premensque vicifîim
V e r e n o v o bibulis hauflt radicibus arbor;
Fit via v i ; tortis per vifcera callibus humor
T o l l i t u r in fublime ; fiuentes undique rivi
7V«a<rft?« a n i m a n t , /-tf/wwque avidos , / r W ê - j q u e bibaces.
At pars, quae faturis nefcit coalefcere fibris,
Quaequc nequit l u d a n s cxire per oftia libri ^
E x t r o r f um diverfa redit per vafcula praeceps,
Radicem<i\xt petit fucco mifcenda recenti.
Dat fol dat ftimulos ; motum inchoat , a d j u v a t , augct
Namque calens a r d i s f r u t i c um in pulmonibus aër
A e f t u a t , & rapitur fpatia in m a j o r a : premuntur
Cum latices, prefllque h a c arte doccntuf
Haud interruptos defcribere curftbus orbes.
Nunc age, quae fcxus diftinguaut figna docebo.
Scrvat ubique f u um conftans natura tenorcm.
Omnia, quae prolem générant, genus omne virile,
Foemineum genus omnc, fuos armantur in uliis.
Ergo etiam &: plantae gaudcnt genitalibus armis ;
Et fuDt omnigeni, totidcm genitalia, fores:
•Sed f>eîala & calices florum n o n dignor honore.
Quidquid in adverlum vulgus crepat ; ecce paluftris
Nuda ca tcgmina i^r^ï.v/«^ fpernis,
Gramif!a(\\\c Triticumc^t Sc aquatica L'mnopeiics.
Oderunt Betae calicos, odcrc Tulifae,
Liliai\nt & grave-olens Afriplex, capitisque Veratrum
Pernicies, pulcbramciuciub^as Amaraattis in h o r t i s,
Et plurcs f u d o quam fufpicis acthere flellas.
Si varios igitur flores expendere geftis ,
Vel fola occurrent abeuntia ßamma tcftes
S a e p i u s i n g c m i n o s , vel fola ovaria cernas
Enaris fuppbfta tubis, importa//^r^vr/V 5
Aut ambo j u n d a invenies. filamina gcflat
Cannabis haec florens ; Ovaria, Caunabis ilia :
At iocutu krmit Jafmiiium, Althaea, Rofaec\\it.
N u n q i ' am t^oßamineos vidi fobolcfcere flores :
Poft Venerem exhalant animas ; exinde domorum
Fornicibus moeftis exfanguia corpora pendent,
Aut per agros pafîira volitant ludibria ventis.
Ac vidua e x t i n d o s rénovant ovaria patres :
Inde genus redivivum; hinc furgit pofthuma proies.
Si tamcn a n t e d i e m , fi taedas a n t e j u g a l es
Caßaneae (miferum) p r a e c i d a tßamina quisquam,
Stamina difcrctis femper nafcentia ramis ;
Accola connubii fpe h i f a . abfumptaque l u du
T a b u i t , ac fterilis m o r i t u r ; ni f o r t e remoti
Detulerit ventus gravidantcm Conjugis auram,
Sacpc hacc errantes ignora per aequora nautas
Aura r e g i t , portusque j u b e t fperare propinquos :
Ibant Hifpani velis audacibus ultra
Herculeas longe m e t a s , folemque cadentem.
H o r t a t o r Colnmba viae : ter cormia Phoebe
I n d u e r a t , pofuitque, Ceres confumta , Lyaei
Munera d e f e c ê r e , furit plebs , ardet in iras ,
Correpcumque Ducem malo aIJigat ; ille Minerva
Plenus , ait , fcnfi flores , contendite remis ,
In manibus terrae : volat acquore concita clalîis ,
Apparent nova rcgiia procul , promilKique tellus ,
Confédéré rates portu , dat Flora corollas
Columhamq^wc fuum donis gemmantibus ornât.
H i n c adeo Florae de nomine Florida mittit
Suaveolens S a f i f r a s , parat hirrc tjuandotjue liqiioretn
N c d a r c i im , praefcrtque epulis Cytheraea. Deormu.
Scd mihi digrcflac redcant ad [lenfa Camaeaae ,
Edico ; florum vcl mas , vel focmina quirquc ,
Cum Vel
P . ,
' 1;
ü a
M