D e P h i n c i p i o
gare, ficque cum ipfo in fluidum aëreum abire, fluit theoria generationis
& gas nitrofi, & acidi fulphurici, irno & ipfius gas inflammabilis, iftorum-
que putatitia compofitio ex acido, ad illorum generationem adhibito, &
phlogifto. At nee unam nee alteram dióhrum aëris fpeciérum partem de-
tegere poterat hucusque chemicorum induftria, fi puræ funt ; ut .igitur un4
adeo parum demonftrata fit atque altera. En ! quam debili nituntur funda-
» naento, dicam quam nullo, argumenta, a genefi gas acidi fulphurici de-
fumpta, ad eyincendum phlogifli in fulphure praefentiam.
Ex his jam intelligitur fponte, quanti ponderis fint argumenta a
produflione gas nitrofi, dum calces metallicas, acido nitrico imbutas , in-,
tra gas hydrogenium in metallicam formaip redu£las videmns, Aërem in-
flammabilem nil plane ad produéliónem gas nitrofi t conferre, palam efl ex
illis , quæ de generatione aquæ ex bafibus aëris vitalis & inflammabilis cum
invicem unitis diximus. Calx metallica, oxygenii expers, apta nata eft,
deçomponere aeidum nitricum in partes fuas confiitutivas ; quarum altera
unionem init cum métallo, altera ; faturata calorico, expanditur in. fluidum
aëriforme nitrofum diftum. Hane acidi nitrofi decompofitionem, longe
adhuc apertius, quam fuo loco diximus, evicit nuperis experimentis
CL Milner ( CrelU ehem. Annal. 1790. St. 8. pag. 1 1 5 .) Dut» enim tranfire
fecerat vapores acidi nitrofi per tubum ferreum candentem, ferrique fcobe
impletum , obtinuit & gas nitrofum & azoticum, Eodem modo traftatum
gas illud nitrofum dedit fineerum gas azoticum. Inde manifefte elucet-, aci-
dum nitricum conftare ex bafi aëris vitalis, in experimento a ferro abforbti,
& ex bafi aëris azotici, cum calorico nune junfta inque fluidum elafticum
aëreum abeimte. Ut taceam, combinando gas vitale cum nitrofo exafta
proportions inter fe, ambo condenfari in aeidum nitrofum , nilque aëris rema
I n F L A M M A B I I - I . 33
manete, fi puriffima funt; videmus, rem adhuc magis confirmari pulcherrr-
mo laudati Milneri experimento, ubi ammoniaca five alcali volatile, tubum
tranfiens candentem & pulvere roagneiii impletum, præter vapores
nitrofos îpfum aërem largiebatur nitrofum. En ! ex combinatione oxygenii
, quo magnefium abunde gaudet, cum gas azotico falis alcalini volatilis
decompofiti produci aërem acidumque nitrolum. Quid igitur veritati magis
analogum , quam ut eoncludamus, acidum nitricum , ficubi gas nitrofum
in confpeclum prodit, decomponi per fubftantiam intermediam cum
uno ipfius principiorum majore affinitate donatam ; componique rurlus,
quando bafes aëris vitalis & nitrofi cum mutuo combinari poflunt. Inde
etiarn intelligitur, alterationem, quam aër refpirabilis ab admifio nitrofo
patitur, quamque ab evoluto prineipio inflammabili decompofiti gas nitrofi
repetunt, in eo confiilere, quod fie aër refpirabilis parte fua oxygenia,
quæ, combinata cum bafi nitrofi aëris, acidum nitrofum format, privetur,
Porro ex adlatis planum eft, nrutatronem, aëri communi poft oxy-
dationem metallorum induftam, ex hypothefi adfcribi phlogifto five aëri
.inflammabili metallorum , neutiquam obtinendo, fi hæe ab omni hiimido libera
fuerunt. Non necefïum duco , ut hic experimentis circa abforbtio-
nem oxygenii a metallis, durante calcinationeinhæream. Sufficit dixiffe,
aërem, poft oxydationem fuperftitem, ipfilîimam alteram aëris effe partem con-
ftitutivam, videlicet gas azoticum, poftquam bafis gas vitalis, a métallo
decompofiti, ab eodem abforpta eft, Apodiclicum hue facit argumentum,
quod aër, peracia metallorum oxydatione , refiduus, mixtus cum portio-
ne ilia aëris vitalis, e calce metallica expulfi, priftinum, quo gaudebat
ante procelfum, monftret puritatis gradum, eudiometro accuratiffiuie deter-
minatum, An efleflus h ic, fi quid heterogenii aut phlogiftici e métallo'
L 3 egret