Quod autem opinionem illam de exiftentia oxygenii in vitro metal-
lico attinet, hæc, mihi liceatpace tanti viri dicere, non adeo paradoxa
videtur, prout primo intuitu forte apparet. Etenim fi oxygenium in ly-
thargyrio plumbi utpote fubftantia femivitrificaii latet , a Cl. Prieftley vi
ignis expulfum , nullus video, cur non etiam illud ipfum oxygenium, ela-
tere fuo privatum, forma folida vitro metallico înfixum effe, ejusque pondus
adaugere poffet ; forte ad vitrificationem calcium peragendam æque ne-
ceffarium, quam metallorum oxydatïonem.
T,andern examinandum adhuc fupereft argumentum illorum, qui exi-
ftentiam phlogifti in aëre, calcinationi metallorum fubjefto, & vitiato quæ-
runt, illumque phlogifiicum appellant. Aft non luffirit, dixifie, indolera
aëris ejusmodi vitiati aptius explicari non pofle, nifi principium quoddam
inflammabile e metallis egrelTum affumatur; requiritur nempe, ut id, quod
pro caula adftruitur, effeftibus, qui ipfi tribuuntur, præftandis fufficiat,
atque ut ejus exiftentia fit probata. De primo conftat, aërem ilium vitia-
tum, asoticum, non poffidere proprietates illas, phlogifto adfcriptas, utpote
reftitutioni oxydorum metallicorum, & alendæ flammæ ineptum. De
exift-èntia autem per expérimenta nos certes reddere hucusque non poterani
phlogiftologi. Totum phænomenon hoc innititur decompofitioni aëris at-
molphærici. Evict urn namque eft per expérimenta indubitata, aërem com-
munem fub ipfa metallorum oxydatione in fuas refolvi partes conftitutivas ;
bafi aëris vitalis a métallo abforbta, & ejusdem calorico deperdito, rema-
net altera aëris communis pars eonftitutiva-, nempe gas azoticum, quod ,
cum aëre vitali ex calce expulfo commiftum, priorem aëris communis puri-
tatis gradum exhibet. An igitur, fi quidquam phlogifti e métallo egrefliun
fuilTet, unionemque iniiffet cum aëre ambiente, priftina aëris conditio reéàr
dire potuiffet? Et fi .aër, poft calcinationem fuperftes, phlogifto, lubftan-
tia ponderofa, inquinaretur, quare ille ipfe aër mult-6 eft levior atmofphæ-
rieo? An non hase proprietas abunde doeet , aërem communem , calcinationi
metallorum expofituro, privari parte fua ponderofiore , videlicet oxygenic
? Porro compertum eft, aërem vitalem puriffimum fere totum abfbr-
beri a'b hydrargyru, fl in illo calcinatur. Si interrumpitur procefius ita,
ut portio quædam aëris vitalis remaneat, hæc tune, quantum ex Cl. La-
voifieri experimentis elucet , nulla ratione mutationem palfa.eft, eadera
gaudens puritate. Idem etiam effeftus locum habet cum ferro purifïimo.
Unde patet, nil ex métallo egreffum fuiffe, „ quod gas oxygenium inqui-
naffet. An non forte & hic iterum phlogifton, oxygenio junétum, aufugit
aut forma caloris, aut hicis? Demus illis , quad volunt, lubenter. Sed
in hac hypothefi fi aufugere quacunque fub forma poffit, quare hæc phlogifti
transmigratio e contra ex igné in crucibulum locum habere nequit,
quando metallorum ignobiliorum calcium in tigillo porofo médias inter
prunas fruftra tentatur reductio. Mirum fane , quod principium inflammabile,
priori in icafu penetrans, hocce in cafu deftitutum eodem fit privi-
legio ; principium, quod pro lubitu proprietatibus donari poteft ,ab iis,
qui hypothefihus deleftantur.
A t dicet cum Cl. de la Metherie aliquis : an :non reduflio calcium
metallorum nobilium -explicari etiam poffet ab hydrogenio, fub aclu re-
du6Honis , combinatione oxygenii & materiæ -caloris vel lucis., produfto.?
En novum iterum phlogifton, oxygenium luminofum:! a Cl. de la ftÆethe-
■ rie jou rna l de Vhyfique ï , XXXIV. -pag. ut — 40.) fequentibus argument
s adftruftum. 1) Quia acidum nitricum., radiis folaribus expofitum, ru-
.fefeit, evolvitgue poEtionem gas oxygenii ; 2) calx arg.enti .alba, fole.il-
>G ,lu