6a p E P R I N C I P J?0
Si Cl. Prieftley aerem, port daflagrationem phosphori refiduum ,
propterea , quod tinfturam heliotropii rubro tingebat colore, turbabatque
aquam calcis, gas acidum carbonicum falutaverit, valdopere erravit, quo-
niam acidum in hoc experimento enatum phosphoricum, inquinans hunc
aerem, memoratos effettus producit. Quamdiu igitur evidentiffimis expe-
rimentis non demonftratur, fedimentum aqua: calcis non fuifle phosphatem
calcareum, tam diu licebit gas acidum carbonicum in dubium vocare, eo-
que magis, quum Clariffimi viri Cavendish & Gren, inflammando phospho-
rum in aere vitali, nil gas acidi carbonici obfervare protuerunt.
Sed nec fulphur ad claffem fubftantiarum fimplicium referendum ef-
fe cenfet Cl, Prieftley ab experimento, ubi ex mifcela fulphuris & oxydo
hydrargyri lutei, acido vitriolico confetti (turpetho minerali) in foco
lentis vitrea? gas acidum fulphuricum generatur , principio inflammabili ex
fulphure evoluto impragnatum. In anteceffum jam obiervavimus afSnita-
tem oxygenii cum fulphure, hinc intelligitur origo iftius gas acidi fulphuri-
ci in experimento hoc produtti. Bafts enim aeris vitalis vel oxygenium in
calce hydrargyri contentum, uniendo fe cum fulphure, hoc in acidum
convertit, quod calorico faturatum, habitum induit fluidi aerei,
Pergit autem Cl. Prieftley : ft nulla in proceffu hoc adeflet fubftan-
tia, afiinitate gaudens cum aere vitali, fulphur, unitum cum oxygenio calcis
hydrargyri, acidum fuppeditaflet iulphureum, non autem gas ejusdem
nominis. Hoc igitur idem principium foveat, quod inflammabilitatem aeris
hydrogenii producit, videlicet phlogifton, neceffe fit, quod & inde
eluceret, quia in experimento illo , ubi minor quantitas fulphuris refpettu
tur-
I n f i a m m a b i l i . *3
turpethi mineralis erat, primo aër acid us fulphureus, tandem vitalis in
confpettum prodibat, poftquam nempe fulphur omni privabatur phlogifto.
Phænomena hæc rette confirmant veritatem principiorum theoriae
noftræ. Major enim aderat in calce hydrargyri oxygenii quantitas, quant
qua ad convertendum fulphur in acidum opus erat; hinc ilia fuperflua
portio aëris vitalis in fine operationis conlpicua. Nullus autem video, qua
ratione Cl. Prieftley priel'entiam phlogifti in aere acidi fulphurici experimento
ifto evincere conetur, Multa fane præftitiffet, ft illam, non per hypo-
thefim, fed evidentibus potius experimentis in fulphure prius demonftraflet.
Non majoris ponderis eft produttio gas acidi fulphurici in experimento
cum fulphate cupri (vitriolo cteruleo) foco lentis vitres intra gas
hydrogenium expofito ; quod experimentum Cl. Prieftley adducit, ad pro-
bandum, principium phlogifticum in aëre inflammabili latens , uniendo fe-
fe cum acido vitrioli* componere aërem acidum fulphureum. Sed quid ?
fi idem aër absque ulla additione fubftantiæ phlogifticæ dittæ generatur.
Ipfe enim Cl. vir experimentum enarrat in opere fuo experiments and obfer-
vations. T. V, Sett. 22. ubi fulphas cupri per fe, fine addito, deftillatum
ex retorta vitrea, primum aërem vitalem , & tandem aërem acido - ful-
phuricum largiebatur. Unde hie phlogifton , ad formandum aërem hunc
adeo necelTarium vifum ? Cuprum latet in iale ifto forma oxydi , confe-
quenter ichola etiam Stahliana affentiente, phlogifto deftitutum. Sequi-
tur igitur, illud in acido, fulphurico hterere, quod autem demonftratum
non e ft, quoniam ad explicandam genefim aëris acidi fulphurici Cl.
Prieftley vel lulphur vel gas hydrogenium in auxilium “vocat.
Sic
&