Speluga
'Mon s ,
ptrvtus.
ioo I T E R A L P I N U M
Prandio finito confcendimus, Ventis expo lìti pluviofis Se.
ptentrionalibus, celebrem Spelugam Montem, qui toto An-|
no eft pervius, & aliis nominibus audit Spluga, Splügeni
Splügner, ‘Vr/ùlus, Dr f i n , CulmenDrfi Montis, Colmen de,
Orfio, Dr/c hier, Drfeler, Vigenereo S. Bernhardmi Mans,
quibufdam etiam Av'tcula, Aviculæ vicinus. Sylvam Rk\
wanam diilinguit à- Campo Aitino, Gambolfchin : Origines!
dat Torrenti, qui ex Septentrionali Montis parte defluii, &!
Rheno pofieriori Aquas fuas mifcet; {tà&t L ir a fluviolo, qui
ab altero latere Campum Altinum & Comitatum Clavennni
fem perfluens in Mairam fefe effundit. Pro Adula parte
Spelugam habet Guler. Rat. p. 192. b. & cum eo Scriptoresj
cmtmuo aiü. Ad viam in afcenfu pallini ereétos videas prælongos
ftipites, memoratos quoque Simlero de Alp. p. 112. quos
jlylos ligneos vocat Marcellinus, AiÆ.znzj'Rhæti, Stangen Ger.
mani, ut qui Hyeme Iter faciunt, horum dudu viam inve-
niant, experturi aliâs illud Claudiani:
Multos hau/êre profunda
Vaftâ mole Nives, cumque ipfis fape Juvencis
Naufraga candenti merguntur plaufira barathro.
In hune eundem finem, & peregrinantium commodum col-
locant in ejufdem Spelugæ Montis planifie fummâ Lapidum
cutnulos, quos conféras cum Statuts viarum lapideis, peri
cacumina Montium ‘Doffrinorum Sueciam à Norwegia divi]
dentium providà Regum munificentiâ ereftis, de quibus 0/J
Magnus Hi/ior. Gent. Septentrion. Lib. II, c. 1 y. Quibus ni-|
vofus Boreas vifûs aciem, atque adeò Stipitum & acervorum
Lapideorum ufum adimit, his, fi Montis cacumen jam con-
feenderint, folatio eQ-Campana in Diverforio fufpenfa, & in]
hune finem aliquoties de die pulfari folita, ut moneantur Itinérantes
de Hofpitii fitu.
tjmiàù- Ad ipfum hoc Diverforium antequam devenimus, in m
premo, quod tranfeendi folet (nondum autem eft fummuRil
totius Speluga cacumen) Jugo, altitudinem Mer curii habui-j
mus 44. Scrup. & exinde judicavimus 1080. pfd. altiores nos]
elfe Spelucâ Pago, & Tiguro 3260. quam altitudinem æquaj
rent 16. circker Turres Carolinæ.
Sa
indo.
S E C U N D U M , A N N I M D C C I IL Ior
Craftino die, qui fuit iy . Calend. Aug. Mercurium afeen-
Hifle comperimus ad 465-, Scrup.
[ Euntibus verfus Meridiem nobis occurrit Ventus Meri-
fiionalis calidus, Plagae Italiese, unde ipirat, gratus index,
rniomne frigoris incommodum, editioribus id genus locis
iroprium , difpellit. Per planitiem hanc montofam, Sylvis
Arboribus ob pérenne frigus nudap, (eli hoc Phamome- Atpium
hon omnibus Helvetiae Montibus commune, ut ad certamÀ"”'”'"
luntaxat altitudinem crefcant Arbores , quod in altiflìmo ' t t lT
Sermaniae Monte Bruitero obfervavit quoque Georg. Hen- fuM nu~
jingBehrens Hercyn. Curiof. nuperrimè editap. 140.) fi prò-*'
grediaris horae circiter fpatio, ofFendes apertam domum mu-
Fis circumdatam , & tefto munitam, in quam divertere pof-
lunt Jumenta Sarcinaria, die Saumrojfe, &eorum duftores,
Tempeftatibus nivofis frigidis fefe fubducunt. Locus hic
locatur Zum Haufe. Ubi fumma planities declivis fieri in*
:ipit, eli Turris feu Specula, craflis & fortibus Muris in-
trufta. Hinc defeenditur ad Pagum Madefen, quem pro
larvefido Romanorum habet Gul. R at.p . 194. b. cujus nie-ramp.
ninit Antoninus in It inerar. ( Aliis pro Tarvefedo agnofeenti-
jus Spelucam Tagum, ut Tfchud. Helv. Antiq. MSC. Tlan-
in.He.lv. 347.. Siniler de Alp p. 104. b.') Hinc porrò per
Met» primiim jucunda, mox autem per viam falebrofam val-
e, & labyrintheis duftibus nunc è vivis petris excifam,nunc
Lapidibus ftratam, i l Cenfo diftam, quae multum negotii fa-
iuit Itinerantibus, nec abfque ingentibus fumptibus confer-
[ätur à vicinis. Praecipitant fe hic illic ingenti murmure
pumantes Catarrhadfae, quae Viatorum oculos animofque
fon parùm deletìant.
Ad Montis pedes eft Infila Pagus, ad Lira dextram. infida.
equitur Campus Altinus, Campdolein, Gampolfchin, Fa
ps, qui toti Valli nomen impertit.
LH,<; afeendit Mercurius tempeftate ferena, horà 2. pome-
id. ad 23. Scrup, unde judicavimus, inferiores nos effe Spedano
Diverforio, in fumma Montis planitie fito, 1880.ped.
jaiores autem Tiguro 2360.
Eodem adhuc die progreflì, juxta Lira duöum, S. IVilhel