Gamfa,
Therm&
Brigiana.
$oa r T E R A L P I N U M
oftendunt, verìim à quibus & quando hoc faBum fit ignora-
tur. Quidam Romanum of us eenfent, ho scum per Sempro-
niurn Montem adverfus Gallos Exercitum ducerent, hunc
locum munii fie. Alii exiftimant, Viberos hujus Munitionis
tyiuBores fuifie j qui contra Sedunorum munitiones eandem
extruxerint. Nam hie terminus Viberorumfuifie cenfietur,
unde & Tagus in Monte fuprà Vejpiam à Sedunis Termina
appella tur , ¿»Sedunis verb multi nobiles habitarmt, Vifpii
Raronii, Turriani, Leucii, Siderii, Gradecii , aliiqueplu-
res , quorum diruta arces pajfim vifuntur , hos cum vicinis
afiidua bella gefit fie, dum fines prof erre ftudent, verifimile eß.
Verum pofteaquam eodem Imperio utrique Topuli reguntur ,
ÖJ Arcibrn dujeBis liberiate fruuntur , hie murus negleüui
habetur j multifque in locis vetuftate fatifiit. Nonlongèab
hoc muro Fluviolus Gamfa ^Garnièn) ex Alpibus Veipiano'
rum ortus in Rhodanum exolvitur. Alpes has nuncupat
Stumpfius ita Heinifgarten, Mundivald,Finilen, Gettfchen,
Terminen, Rorberg.
E x adverfo Rhodani latere medio milliari infra Brigam
cali darum aquarumFons mediis in Campis fcaturit. Aquas
Brigianas feu Vibericas vocant, Aqua Brigiae, Bryger oder
Glyffer Bad, Stumpf Locus ipfe amoenus & planus eft, cui
à Septentrione Montes altifiimi, & quorum prarupta Rupes
reBà in altum confurgunt, imminent. Calidarum Fons ex
imis rupibus fcaturit, non magna copia , itaque duo tantum
lacus gypfo incruft ati ad ufum lavantiumparati funt, hiquòd
Aqua profundo loco fcuturiat , in Terr am deprejfi funt,
magno incommodo lavantium <_Aqua non defluenteL? nifi ple-
nis lacubrn. Calidaipfa, quo locoprimùm ernie a t,vehementer
calet, fic tarnen ut tali a non ladat : juxta illam quod mirabile
8Jjitcundum vifu ex eadem Tetra frigidißma Aqua ri-
vulus manat. Balnea fulphurea funt, acTlagas, corrofto-
nes , ulcera & fcabiem fanant : me dent ur etiam Spafmoy
Tremori, Gatarrho, tolluntTinnitum aurinm, &fierilita-
tem Foeminarum abolere creduntur. Nocent his , qui infir'
mo Capite, aut corpore debili funt, febricitantibus item &
' MMffl hlS
his qui junt Jecore Rembus calidis. Et p. 147, fequen-
tia habet. Brygenfes Thermae à Bryga, pracipuo hujus D e ferì
pago , fic appellata, in quo mille & quingentis pajfibus
diftant verfàs Occidentem. Sita funt autem loco fatis aprico
ÉSi foecundo , alnijque olifn abundantì , quem Rhodanus
percurrit à Meridie : ab Ordente 8? Occidente pratis viri-
dìbus & vitium pergulis, fegetibufque latis cinguntur, à
Septentrione ad Radicem Montis Muntx petrofi quidem in
afeenfu, quemfiquis devicerit, pafeuis, iVlrboribus ,fruBibus
& annona uberrimus apparet. Hic olìmfons baine arum fca-
turiebat, tepidus ob commixtionem aquarum frigidarum Jub
iifdem feopulis emanantium , ut ed de caufd tempore hyemis
inutilis exiftebat : aftate vero labente, quendam parvum con-
ficiebat, in quo accola fòrdibus labore ■&Judore acquifitis fe
lavare purgare folebant. Tempore vero labente , natura
G> vi aquarum longo ufi & experientia cognita, circa 1471.
annum Antonius Walker public a utilitatìftudens, magiftra-
tum adiit, ab eoque {quoniam in loco publico effluebant') lì-
centiam adificanai cum aliqua fumma Tecunia & Trivilegiis
impetravit. Hic fontem verum maximis laboribus & ex-
penfis quarere ceepit : atque extruBo diverforio , effbfia
Terra fbrnicibufque fa B i s , & rupibus excavatis ad
otto forte pafius , limpidum & calidum rivulum per petra-
rumfiQuras profilientem ab aquis frigidis conatus eft , ® la-
rignìs canalibus inclufum ad loca in terra excavata f quas
Capfas vocant, fimiliter ex materia larigna faBas ) dedu-
xit. A .iq z 1. Petrus Ovulius Brygienfis dìverforium am-
plius fe c it, aliifque te dibus adjunBis , h ortis pulcherrimis
decoravit, pergulisJuper thermas induBis, conduBoque teris
fofiore, maximo pretto à loco fupra diBo font is, ad fe x pafius
vivo fcopnlo exufto , originem perferutatus ad caliaiorem
fontis venam pervenit , & has Thermas una Capfa addita
( bina enim tantum ante a fuerant') feclufifque melius aquis
frìgtdis reftauravit, & omnia capaciora oc meliora reddidit.
Harum