3i>8 I T E R A L P I N U M
bro defcripfit- %«gk'a.Tvs nofter Gefnerus , ut nos diffufiori
labore fuperfedere queamus, Filum tamen Itineris noftri ,
ne interrumpatur, tendere e re duco. Radix Montis hujus
F r a ili, ita namque-propter fcopulos, in quos difFrafta funt
Juga ejus,vocabatur o lim , hodieque Fracmiint, Fracmunt,
Fracmont, ab urbe Luceros-diftat fere bihorio. Itur eo per
viam planam, campos & prata florida, fylvas frondofas, jux-
ta antiquae Arcis rudera, quam ab Anglo quodam pofteflam
volunt. Primus, ifque praeceps fads Afcenfus fit ad Pagum
Hergifwald, Hergottswalt, ubi A. i4 8 6 , vitam Eremeti-
cam degere coepit Johannes JVagnerus, Riedlinga Suevus,
antea Monachus Cartufianus, & poftmodum A. id o j.in h o -
norem Divae Virginis& memoriam SanSi hujus viri eredtum
eft facellum fatis magnificum, variis nunc Sandlorum Teli-
-quiis d iv e s, quo confluunt undique ex vicinioribus aeque ac
renjotioribus locis. Nefcius yero fum, an hie loci inter alia
aflervetur adhuc, quem e g o reliquis longe prsefer-
rem , A. 1660. d. 16. Auguil. in ‘Vraniorum F e r r i'fod i-
n is , im-fchwartzen Ertzberge, in medio fa x i lapis inventus
Ferrarius, in Jpiras convolutus , in cujus centro Heipara
infantem in nlnis geftantis imago non fine fiupore afpedian-
tium apparuit, quam Typis una cum hiftorica relatione edi-
dit generpfus Dominus Conradus de Sonnenberg, cujusve I-
conem Mundo Jubterraneo inferuit Kircherus Tom . II. Lib.
VIII. Seft. II. cap. 2, p. 49. ejufque meminit ex Kirchero
Wagner Helv. Nat. p. 328. Hie ne ip/a quidem omnis bona
malaque materia fwcunda artifex Natura rationem redde-
re t, ut yerbis utar Valerii Maxim. Lib. I- Cap. 6. Oedipo
opus habent ii praefertim, qui ex vanae fuperftitionis obten-
tu miraculofi quid crepant, vel Archei, nefcio cujus, in
vifceribus Terrae laborantis opus hoc effe volunt. Aft alia
mihi mens, Deiparae inde k tot faeculis, k Pontificiis cult®
imaginem a foifore in fodinas delatam, ibi relictam & Mar-
tiali fucco, figura fervata, petrefaftam atque obdu&am ju-
dico. Subfcribent, qui: tot hujus generis Icunculas in Fodi-
nis Saxonicis vel invenerunt ipfi, vel ex relatione aliorum
jiorunt. E x deferto hoc fylvofo DEhE facro , non D EO .
Q JU I N T U M , A N N I MDCCVI. 399
quod tamen pofceret ipfa nominis fignificatio, Gotteswald,
habet KircherusHergis, v e lHergottsW,ald, id e ft, D e iv e lD o -
mini Dei fylvam vulgus, ulterius afcendendo devenimüs in
Eigen vel Eyenthal. Vallis hæc eft peramoena, fui quondam
juris, per hör® fpatium ad ipfam Equis non amplius fu-
perabilem Montis:acclivitatem protenfà, pafcuis dives, qua
partim Mofodochio Lucernenfi attinent, partim p r iv a tis,&
Senntenas plures ladle replent. In hac valle altitudinem Mer-
curii habuimus 21''. 3"'. hora 9. ante meridiem, coelo fere-
n o , monte tamen nebulis circumdato. Hæ c, fi conferatur
cum altitudine Lucernæ Urbis, perpendiculum dal 1280.
pedd. ‘
Afcenfus ex Valle hac Eigenthal ad Montis1 lpfius fco-
pulofa juga duplex e ft, unus praeceps admodum, fed bre-
v io r , in via filtens Fontem Febrifugum, è quo ad naufeamr°nS f«-
ufque bibunt Accolæ contra Febres intermittente? : a k ' e r ^ “1-
longior & facilior, quem nunc.tentavimus.
ln : Montis jugo, non tamen fupremo, quod partim propter
Corporis laffitudinem, partim propter longinquitatem
viæ adhuc emedendæ fcapdere non lubuit, Mercurii altitu-
do fuit 20 v 4"'. quae nobis indicabat, altiores nos elle valle
fubjedtâ-alpinâ Eigenthal i f i o . & Lucerhâ urbe 2800 peddi
prorfus uti eam comperi A- 1702. atque etiarn èçtT.pûr,; îllius
Anni inferni. Confirmât hæc iterata nunc in eodem loco Obr
fervado Fraxin, qua utor in Locorum altitudinibus dimeti-
endis, Barometricam.
In hoc Montis Fratìi Cacumine, è quo diffufusadmodum
patet in Helvetiam profpeftus , Phænomenon obfervavi,
quod omnino mereturdignam fui reçenfionem. Sunt
Pini Be Abietes, quo altiori loco fitæ, eò brevioris ftaturæ,
foliis pene nudæ, & à frigore femiuftæ, fed infuper ramos
habent, non æqualiter undique diffufos,fed verfus meridiem
tortos, manifefto in d ic io , quanta fit vis BoreæCulmina hæc
Pilati M ontis libero motu trajicientis', vis», inquam, ramos ar-
borum in contrarium fitum torquens, & fibras tortas frigore
perenni conftringens. I Jucundum in fÿlvæ feminudæ horri-
dâ facie, & H yeme , ut ita loquar,æftiva fpeflaculum; quod