i f S I T E R A L P I N U M
Tel viridis , iu fubjeäam Cryftallum nonduni plané coagula-
tara, quæ Cryftallino fliiido gravior feie majori fui parte de-
miférit ad fundum, fili tarnen elongati fpecie ob ipfam Cry-
fballini fluoris refiftentiam, 6c fie úna cum i pía Cryftallo in-
duratam maníiíTe. Confirmât hoc àpofteriori Examen mate-
riæ viridis contenta:, quæ Graminis Mufcive folia repræfen-
ta t , revera autem aiiud nihil e f t , quatti mica fubtilis Chry-
focollacea, quæ aliquando non in viicera Gryftalli fe infi-
nuat, fed extra duhtaxat applicar. Examen item fpiculorum
nigrorum, quorum materia coaeidit Cum Striis illis in Saxo
Airolenfi reperiundis rtigris, delineatis Fig. 18. Examen fan-
TAB.vil.¿e[ri fvlateriæ flavæ, quam Terram fubtilem hujus coloris effe
T'g' 1 ‘ ocularis infpe&io probat.
tocas Gt- Inveniuntur Cryftalli in Saxorum, Conehitarum, Cornuum
AmmOnis cavitatibus, inTerra item ôcCallibus arenofis: ita
ut inde ftatim enafcatur Dubium de Loco, ubi gigrtantur vel
fdrmentur Cryftalli : manum autem ex hifce difficultaribus nés
extricandi porrigere mihi vidétur Sororia Artis , • & Naturx
cognatio , id efl: Cryftaflifationem naturälem illuftrari, imô
explicari per Cryftallifationèm Chymieam, quum ex paritate
eflectus jure inferatur identitas, vel cognatio faltei» caufe. lu
hac autemoperatione notum, fieri vel produci'Cryftallosnon
aliter, quàra ex fluido, five nunc inrervfeniab evaporatiti lii
quoris fufixciens, five conllriétio Pororum äfrigore, five re-
pofitio per aliquod tempus, five aliud quid. Pari nunc modo
videntur Cryftalli naturales progigni, 6c colligiearummateria
in fluido aqueo intra cavitates feu Saxorum, fèu Luti, feu
Lapidum figuratorum contento : arque ut exaéhus paulò hac
de re loquar, placet mihi áiñ.\nSiio StenoniaHa Trodr. Ttifà-
p.y8. inter locum, ubi prima concretio Cryftalli incipit, &
incer Locum , ubi jam formata Cryftallus crefcit : de ilio an
fit inter fluidum 8c fluidum, an inter fluidum & folidum, an
vero in ipfo fluido, dubitar: audentius ego ftatuo poftre-
mum, induftus non folum analogià Chryftallifationis ardn-
eialis, fed & fpeciaìi Cryftallorum utrinque acuminataruni
Phænomen®, quod fané explicari nequit, nifi in ipfo fluid0
formado concipiatur, quanquam nec primum producdonis mo-
Q Ü A R T tJ M , ANNI MDCCV. . i j t
du’m inter fluidum 6c fluidum improbaverim, impcum ultimo
facile conctliaverim : de locovero, ubi jam formata Cryftallus
crefcit, rede ftatuit laudatus author, effe: fohdura, qua^ parte
Cryftallus illi innititur, five faxum Ave aliajam produda Cry-
ftallus reliqua fluidum eft, fi impedunenta to las, qumabin-
sequalitateSaxi, vel aliis jam produdis cryfhìhs, ^ e r re
poterunt} ad ohjedionem autem, quam circa locum pro-
dudionis in Cavitatibus Saxorum qumrendum fibi ipfi movet,
exeo, quòdintegri collesterreni materia conftent, ^ryfiaUis
refertiflima, ad nutum meum refpondent P-5j9 - Quandoqmdem,
funt ejusverba, m viciniaeorundemCoUiumJaxeimontes
reperiantur: aptìproducendts Cryftalhs-, & m ipfs Col-
Bus terrena: materia: infepult* eruantur
ànis montibus avulfa, quorfum quiedam ffturas oftendunt
materia, marmorea refletas> pam rat ione > ac in
tibus Saxeis Stratorum f i fu r a replentur: eadem autem cauta
qùae à vicinis montibus , avulfaftratorum frammenta
colles devolviti poterit itidem ex eorundemftratorum cavitatibus
excufas Cryftallos per eo/dem colles difemnafe.
Cryftalli adau£tionem quod fpe&at, appofite rurJu s & ™e ."
rem meam Steno 1. c. crefcit Cryftallus, dum cryftalh jam delineata:
planis externis apponitur nova materia cry fta lica ,
quo è parietibus Lapidis continentis in cavitatem exfudare*
velfub vaporis fpecie exhalarepoteft : ut hinc rejicienda fit
opinio eorum, qui autumant.Cryftallosvegetando crefcere &
nutrimentum attrahere, quo latere matrici adhxrent, ubi e-
nim quxfo in Cryftallis adfunt partes organica, vel fuccum
eutritmm vehentès, vel diftendi aptx? ubi adfunt pori vel
canaliculi, per quos nutriri, velaugen, poflit, piantatura, 6c
animaliùm inftar, Cryftallus? .
Incryftallinis maflis, ubi plura pnfmatacryftalhna juxta m-a g j*
vicem aflurgunt, 6c variè ad mvicetn mclinantur, evenir ix-
pe, ut Cryftalli majoris vel minoris pars in cavitate alius ma-
joris vel minoris , inferra quafi jaceat, argumento ma-
nifeftiflimo, materiam Cryftallorum primum elle iluidanij
quàm confolidetur, atqne jam .induruiflè^cryitallum inte-
r. in alia efrormavit % convc-»