? T ;E R A L P I N u M
nò prxjudicabuntur Populi, qui propter nivofa hxc juga, vel ]
etiam in illis habitant, juxta illud Catulli Od. 64.
A d Ida retuli nemora pedem
D t apud nivetn & ferarum gelida fabula foretti.
Nee non Ovid. L.I. de Tont. Eleg. 4.
Orbis in extremijaceo defertus arenis
Fert ubi perpetuas obruta terra nives.
Nos contrà SummiConditoris erga nos optimam Clemcn- |
tiam adoramus, & plenis buccis deprxdicamus, numerantes I
nivofa Montium noftrorum Cacumina in primis felicitatisi
Helvetica: bonis. Patebit id partim ex alibi dicendis de Al- I
pium utilitate, partim vero ex prxfenti difeurfu. Non refe-a
ram ex antiquà Hiftorià, quam ftudiofe confervarintin foflis 3
& officinis variis Nivetn Graci &c Romani, ut eaxftatem per-Jj
duraret. Non extollam ufus varios Nivis , Oeconomicos, | 1
MedicoS , alios. Nec etiam extenuabo damna corporibus a
Plantarum, Animalium, & Hominum à Nive induci foliß.■
Hoc faltem dico , Nivi in AJpium Cacuminibus indurata: j
fuam debere foecunditatem pafeua alpina, featuriginem Fon- 1
tes ac Flumina, & nutrimentum Plantas & Ammalia; Audi- 1
te , quam fupra jam extremis faltem digitis tetigi, rationem.
Noitis quòd Veficx cuprex Alembicus imponi foleat pileifor-
mis, Aquà frigida adimplendus, quò Vapores per collum e |
vefica vel cucurbita furgentes feie condenfent in guttulas, ex*
cipulo dein colligendas in liquorem. Alembici talis refrigeratomi
locum &vicem fuilinent nivofa Montium Cacumina. I
Hifce abfentibus in auras avolarent per cavernofam montium ,
ilruduram ffirfum vi GalorisTerrx interni pulfiVaporcs. Hoc
ubi contingeret, non utique condenfarentur tanti quanta neri,
folet copia in Fontes, Rivulos, Flumina, quibus deficienti-1
bus non foiùm arefeerent pafeua alpina, fed tota fitiret
lus Helvetica , qux Aquis montanis fuam debet feucitate •
Continentur ita Montium Clauftris vapores aquei, m F
& Flumina condenfandi, imo & nutrimento Plantarum
pendendi, fed Sc calor ipie intrò repulfusj ne foras avo »
concentratur, ut defeäum caloria externi internus comp
CTU A R( T U M , . A N N I MDCCV- «83
fet. Hic qui expirare per poros nititur, à frigore aerisam-
bientis, & nivis incumbentis introrfum pulfus feu retradlus,
tanto majori efficaci à radices plantarum aperit, ut fefe una
cum liquore nutritio iniinuat in illarum veficulofam fubftan-.
tiam, eamque tanto potentiùs expandit. Vim hanc Caloris
confervatricem, qux in nive refidet, experiuntur quotannis
ferèfata,fruges & Vites. Vota^ inquit, Tlin. H. N . L. XVII.
1jfrborum frugumque cotnmunia f in t nives diutinas federe.
Caufa non felàm, quia animam Terra evanefeentem exhala-
t'rne includimi > Ö> comprimunt retroque agunt in vires
frutum atque radices: Verùm quòd & liquorem Jenfm pra?
knt, purum praterea levijfimumque j quando nix aquarum
cieleßium Jpuma eft. Plura in hanc rem habet Thom. Barr
tholinus de Nivis ufii. Cap. 23. p. 812.
Tamnorum j qux Plantx, Bruta & homines à Nive alpina
patiuntur,recenlioni nolo fufius immorari. DeLabinisj qux
nivei funt glomeres, fuprà a cium. De penetrabili & corpora
urente frigore, ut & Nivis confpedtu oculis noxio diilerendj
dabitur alibi commodior occafio.
Möntes nivofos, quos communiter Schneeberg vocamus,^^
I Incolx .Carinthix Gheifs j excipiunt Glaciales s ubi . ¡Gimdut.
Cunei a gelu canaque aternum grandine tetti a.
Atque avi glacìem cohibent.
cariente Silio Italico j & Chytrao in Itiner. Ven,et. p. £41 qq.
DeBernardino Monte :
- — -ì-glacies hic matris ab alvo
Excipit & teneros durat in frigoris artus
Cußodum pecoris : ficcos quum Sirius ardens
Drit agros alibi j rigidis in cautibus illic
Regna tenet deformis hyems j Caurique furentes
Bella gerunt 3 altaque nives in montibus altis
E x frutti a terramque gravant atque horrida faxa :
Tpfe fremens fonitu ^ caput inter nubila conditi
Thoebeosque procul feopulos ìntercipit ignes, -
Innumeris cìrcum glaciem cryfi aliina Se des
Indurata riget.-
N n 3 Glaciem