44<5 I T E R A L P I N U M
Pratorum Sc iEdium ipfarum , qux poftmodùm fubfidertt,
pfoprià mole lapfx, perrumpendo aggeres, diruendo Pontes,
liiperando obftacula quxvis, variando curfum ipfius. Rheni,
(Sc Albulx in euminflux) cujusalveus a limo ilio N o lls , fa-
xifque , qux fecum vehit magnx molis torrens hic oppletur
ita, Ut a curfu folito divertere, Sc novam per ipfa prata hu-
mili loco fita viam fibi parare cogatur.
Altiilimum montem Spitz, Beüerin di£tum, qui Sexa-
mnienltum ( Schams) Juriídictioni fubeft, non confcendi qui-
dem ip fe , fed poft meutn difceflum prxnobilis fupra nomina-
tüs, Sc femper iatidandus Rodolphus de Rofenroll, fequen-
tem impercivit defcriptionem. T u fc iá , ad occafum magis
quam meridiem 6. hofarum ipatio eonfcenditur, per plana
íetnper acclivia, nunc tarnen prxcipitia magis, nunc facilio-
ra. Difficillimum prxprimis eil ultimx horx cacumen, quod
propter Ventorum cum ímpetu fpirantiüm rigorem paucis
herbulis alpinis, ne düm arboribus, non eerté cefpire grami-
n o fó , eíl confitum. Difficultatem fcandendi auget non prx-
céps duntaxat fitus, fed infuper limus mollis, veluti purridus»
pedibus fatiíé cedens, .(qtíam Gufer accolx vocan t) faxis a-
fperis fine ordine locati® interceptus. Altitudo perpendicula-
ris Barometro menfurata, quodíécumportavitNobilisRofen-
roll'ius, furgit, refpeflu ad íhufciam habito, ad 3360. juxta
pfió'rem,- 3780. juxta pofteriotem Hypothefin, nullà ad gra-
dualem rarefaílionem Aeris attentione habitá. ProfpedhlS
fé re no Aere, qui farus aliàs Obíervatori noítro contigit, la-
tifiimus paritér e ít, ac jucundiflimus in fubjeflas Vallès, 8c
Catenas eircumílantium undique montium, quarum quinqué
numeravit verfus Ortum 8c Septentrionem diílinélas, Se
ultimarti quidettt ad Tirolenfis Comitacus Montafunéhfem di-
ítridlüin pertinentem , ex quo folo laté patente profpeíhi judicium
ferri poteil de intigni fuper alios months, nioiitis hu-
jus eminentiä.
Hodie per Viam Malam , anguilas montium , quas Rhenus
fpumante curfu perluit, fauces umbra tenebrofa hórridas,
hórridas ítem obhorrendam pluíquam belluinam.cxdem com-
miflatn ante biennium inmiferá, defponfata ea qux gtaVida, in
medio ferè v i» maix Itjftèrc, ad facelli diruti muros. Ad
Ad v ix malx initiumPagus eft Roncalea, Rane alia , adfi-
nem vero P on s, quo Rhenus tranfitur, lapideus. Hic in-
gredimus V allem ipfam Séxamnienfem ( incipitenim juriftliilio
è regione Thufcix trans Nollam, qui torrens limitaneus eft)
Sexamninam, Sexamnium, Schams ita diélam, velafexAmni-
bus in Rlienum ex vicinisMontibiis defluis, vcl ì/affam, quod
faxum notar, unde quoque iapidariam in Mappis nuncupari
vuft bpreeheriRhet.Chronic. 1. v i. p. Vaflis hxc un* curfi
ra lle Khem ( Rhemwald) unum condirne Faxieris fune rio
ns conventual magnum. Ein Hochgericht im Oberen puudt
Devemtque ejus dominium à Baronibus Vatienftbus ad C omic
s Ver-denbergicos, ab his ad EpifcopumCurienfem,a .qU0 detune
Scxarn n le a ics A. 147 8. pro 3100. florenis fe redemere
In hacValle tranfivimus per Pagos Ziles^ ' Siles , qui cum
Kajemo , Kajehem, prmwm ex quatuor diretiuris vaibscon-
ftituit : Ander , Anderum, quod cum Tignola, Berenburl
Arce diruta , Sc Ferrara vai,le, Ferrera , Vena's Ferri Ac-
g en u , C up ri, P lumb i, divite fecundam diceiluram com ”
pomt.
Anderi poftquam fuirnus pranfi, uiterius itineris noftri
eurliim proiecuri, juxta Arc\sBärenburg raderà} per viara
mala haud naehorem & fepe pejorem Ponrem Rheni ad flu-
minis hujus Cataraétani ipecioiàm alibi a me delineatam de-
venmias triam, pro quibus quatuor numerare poreris, hora-
rum ip a tio Spelugam, Splügen, per Suffers, Suferum, Gui
a^peiuga dihathorx fpatio, & primus eft vicus in V alleRhe-
n t, Sylva Rheni, Rheinwald.
Spekiga ipfa, fpeluca in antiquis Chartis Spehica poflerior
d|6la, Splugen, Pagus eft ad radicem montis ejufdem nomi-
ms iitus , Celebris propter quotidianum fere tranficum in Ira-
uam, Sc viciflim in Rhxtiam, Sc Helvetiam.
Prope htmc Pagum eft dasßolten IVaffer', Aqua Martialis
rubro colore tingens quxvis obvia Sc fimul fapida.
k r n jn ^ &&tslwadd proftat limpida , ufurpatur pro antife-
oriii Balneo.
> Die * J Jul. .hora quinta matutina fuitSpelugce Mercurii al-
■ ■ 4 '• bora tertia paft meridiem in Alpe San Torta,
Zur