i fo I T E R A L P I N U M
fiìanus, at ego Trovidentia 'Divina cunfta mea committens
fiditi pro confervatione tarn Corporis, quam Animi, Supre.
mo Piumini immortales debeo grates, ita nihil hunc tem^oris
articulum metuens > non temere quidem, fied invariata erga
Creator èrti meum ÍS Confiervatorem beniguißimum, imò vero
SalvatoremT. O M. mentis confiantìà hoc Iter Alpinum aggrej-
fius Lacui Tiguriho me commifi fub Vefiperam nominati ante
D ie i , und cum Nobilißimis| Fidéi mere Cura concreditis
Juvenibus, Domino Johanne Heflio , Rodolpho Lavatero,
Joh. Jacobo L eone, Conrado Orellio,Joh. Cafparo Wafero, i
Vobis autem,V!RIDignitäten Eruditione, Profapia, Peril-
lu ítre s.AW ¡pero ingrqtum eritExcurfionis hujus, qua mul j
tùm mihi confiitit Laboris, multilm expreßt Sudoris, [ucce
ffum abs me percipere, & Tributum hoc Literarium eodem
aßtflu4 CollegaVeftroIndigno accipere,quo Laborum horum
prmitias amplexi eftis, imò vero errantem me in Veritath
fiemitam reducere, fitubänterri in [axofis, & periculofis, wir
engere, labanttmper lubrica Giacici alpina, Nivis ¿eterna, \
Montium cafius pracipitiafußentare, fied & firmo inceden-
tem pede Favore veftro , & Authoritate, per omnes Munit i
Flagas extenfdporrò fujfulcire, animumque fite adDlteriorei
in Studio Naturali Hiftorico Patrio Trogrejfius majorem dare.
D e ipfis autem bis. & pragreßs qualibuficunque , Vobifique d ì-
catis Laboribus hoc unicum addo , di[ponere vos poße pro lukt-
tu, rejicere, f i difipliceant, recondere, f i placeant ; ¿eterno
damnare formo, vel in días protrabere lumini* auras,
streme- Barometrum Mufei mei correfpondens cum iis Baculis, &
trorum Vitris, quae mecum in Itineris confortium aiTumfi, vidi an-
uf¿m te meura difcelTum in 2 3". dig. q."' fcrupul. initio nurnerandi
emm- fatìo a fuperficie Mercurii per dígitos, & fcrnpulos decirna-
lÌrarlfes Tigurinos, quorum fcrupulorum unus, réfpondet8o. pe-
dibus Tigurinis. talem autem digitum in fuos fcropulos-divi-
fum fido in Fig. i. Tab. I. Itin. Alp. 1703. Serena fuit & P^r-
. calida Aeris qualitas, qua duravit die quoque fequenti, im°
per totum fere Itineris decurlum.
previ»- Craitino mane, qui fuit 31. Jui. appuli in vico adLttcunt,
Lachen, qui primarios efl. Provincia; ad Fines, vel
Q U A R T U M , 'AN N I M D C C V . 171
did® {der Landfchaft March) quae Suitenfìum eft, per tri-
horium fefe in longitudinem protendit, atque priicis temporibus
limites conilituit Helvetia & R h a tia , fequioribus
autem Seeulis Comitibus Rapperfiuilenfibus paruit, hinc A.
1330. haereditario jure devenit ad Habspurgicam Domum,
porrò ad Aufiriacam, tandemque A. 1408. Helvetia & nominatimi
Suitenfiì Pago fuit incorporata. Sclopeti jafìu ab
hoc vico di ft at pagus Altendorf, q. d. Tagus Veteranus,
cui nomen dedit Templum antiquis temporibus ibi extru-
flum. Heic triiles vidimus reliquias Cafius Montis, qui an-
te annum contigit, & Incolis iniigne intulit damnum. Tz-
lifmodi Cafus Helveti & Rhaeti communiter vocant Rufi,s»*>
Rufinen, forfan à- rupibus, quae decidunt, velà torrenti-bus
alpinis ad valles devolvuntur, & pracipua damna adferunt;
velà ruina, q. d. ruìnen propter flrages, quas pafeua, ae-
des, ftabula, pecora & homines inde patiuntur: aliàs etiam
Bergfàlle, quae vox Cafiiim Montium invariato fenfu exprimit :
Bergbrùche, q. d. ruptura montium, Bergfchlipfe, quo vo-
cabulo denotatur Montis per lubricano viam ad ima devolu-
| tio. Exempla hujus generis fuggerit tota,feu univerfa Helvetia,
quaé heic loci recenfere iupervacaneum, imo 0-
w judico, unico contentus, quod recentiffimum eit, &
peculiarem in Itinerario hocce locum de jure meretur. En
igitur Hiftoriam 1 ; ■ ■ v
Die 27. Sept. 1704.- accidit in nominato antè pago Alten-ptur»
dorf, ut noclu irruerint cum horrifono fragore à fuperiori d"r'r
Montis parte, Saxa, Sabula, Arbores, quae omnia Torren-
tis inltar ad ima devoluta , devaftàrunt Syìvam fpatiofam,
praedia pinguia, pafeua opima, Agros fertiles, Arbores in-
! numeras, frugiferas, imò & dejecit domos tres, ftabula fex» ..
I atque fub horum ruinis obtexit, Lethoque damnavit Homines
quinque ,Johannem Cafparum & Jacobum Kriegìos fratres,
Lucium Schulerum, Virum Valeftadienfem , & Ancillam
Annam Mariam Schàggi de Galgenen, praeterea duodecim
numero Pecora, ut in hoc infortunio contraxerint Incolae
damnum nooo. circiter ìlorenorum. videas quippe pafeua &
*gros Saxis & Sabulis, Lignis tumultuofè jacentibus itaob-
Y 3 Wm»<