
,'V- .'ij' ■
' î'i.“ '!
ì l i ■
ì i
j : '
iin
i
f a ; , -
ì ■ Il 7:.
h ■ ‘
B A C C H U S
CUPIDINI FACEM
porrigens.
Idque duplici fenfu. Duplici ? interrogavit ARCHÆOPHILUS. Mihifuf.
ficiens ratio in V ino videtur laterc, fecundum illud Ariftophanis apud Atl»
næum :
T£ mv£iv òivog A<Ppo^ir/iç yctAa,
'Ov ÌTOAlìv (TTTWVTÊÇ fVJOi TTXpXvnpiùìV còippO^muV Ope|lV ^aXfXjSxVOVfflV.
S^ave potii vinum eft ^ 9iempe Venerh ìacy
Q u o d multum haurientes nonnuUi flagitiosà é Hlicità Venerò Cupiditate Man.
manmr. Ex his utique, cur Bacchus Cupidini facem porrigat.abundè conftat Si
vinum refpidas, inquit DU LO D O RU S, duo genera exdpias neceflè eft,Tra-
zenium, & id , in quo Mullus fuffocatus fuit ; illud cnim Gignendi poteftatoii
aufferre, hoc impotentiam ad Venerem inducere, ex Athenæo conftat. In tc-
liquisTibi facile affentior, Callimacho enim authore,
Oi»o? f i v Bupì i 'm EJCEi fiv cg
— — Out-’ «» ég xvSpx
■'ExSw. _ —
Vtnum igni Jimili robur habet,
— — / i in virum
Devenerit. — —
Sed hoc non tantùm de amore flagitiofo & illicito intclleèfum velim, led etiam
dc moderato & honefto. Nobile eft effatum Eubuli apud eundem Atlaenauni,
qui poculum amoris & voluptatis fecundo loco ponit, inter ea, quæ làpienribu!
conveniunt ;
TpÉigyxp u-mog x p x fip x g lyxepxmiju
Tot? Èu (ppovovei. TOV ptiv Oysixg h x
O» Trpànv ixwlvoom. To'» S ì JEuVspo»
EpwT-o?, aiSaviig r f . To» rphou S' m o t i ,
O» ètamovrsg òi troipoì xexXhhe'voi ,
OixaÌE /3aJÌ{ouo-i.
Tria ego pocuìa tantùm m ifieo
M ò , qui fa p iu n t .- Unum bonts valetudinò,
Q u o d omnium primum bibunt : Deinde A L T E R U M
A A I O R I S & V O L U P T A T I S : Soporò tertium.
Hoc epoto, i i quos Sapientes dicimm
Se f e domum recipiunt.
, ‘ " 9“ “ AR CHÆ OPH ILU S, ita ctiam vini &iirus&
aoulus c ft,& il hunc iènium duplicem arbitraris,jam nihil mihi vel contrariatis
vcl
vcl novi proponis. Imo, refpondit D U L O D O R U S, aliud eft,quod ad hanc
Gemmam monitum velini, Bacchum fcilicet non tantùm ob calorem vini.Larn-
padcm Cupidini traderc, fed etiam ob calorem Solis, quò omnia vivificantur, &
ad amorem indtantiir. Bacchum enim Solem efle.Doéti jam dudum viderunt.
Coiifuli poteft Macrobius, aliique.
Si ita fe res habet, exccpit A R C H Æ O P H IL U S , opinioni non contra-
dixcrim, quanquam mihi adhuc dubium videatur, an Bacchus, apud Antiquos
cum Face aut Lampade fuerit effidus ? Dc Cupidine id audivi, fèd de Baccho
( uis author ? Plures, reipondit DULODORUS. An ncfcis locum Paufiniæ
de Baccho Lamptere Pellenæoruni ? En verba! Tofl Sì xtmoug rUg cmsipxg '¡epòv
¿TOTizptí AI0 N Ï 2 0 Ï AAMUTHPOS écrh émxlmtv. Tovru xaì MfXWTì^ptxv hopffv
Zyomi HXÌ T£ hq to' ispov XOf/Í^OUClV £V VVKTÌ, KAÌ OIVOV KpXT^pXq iffTXClV AVA t;Ìv tto-
TTaiTClV- Contra hicum Sojpitæ e f L I B E R I P A T R I S templum,quem LA AI-
PTERA mmcupant, feftumque et diem L A M P T E R I A celebrant, ë fa c e s in
tempìum infcrunt noBu, ë v in i cráteras ftatuunt perUrbem totam.
Nihilnepræterca ? infit A R C H Æ O P H IL U S . Hæccine non fuffici-
unt? refpondit D U L O D O R U S . Non dixerim,fubjecit ille, cùm non Bac-
chusLampter, fed Pellenæi faces geftaffe dicantur. Accedit, quod /«(/BTilp non
faciferum, fed facem fignificat, id quod ex Hefychio planum eft. Si rem Giam-
matice cxigas, relpondit D U L O D O R U S , inficias non icrim , fed omninò
inonendum, Diis affingi.quæCultoribusDeorum conveniunt,infòiitum non
cfle. Nihil vulgarius,quam aris adftantes pateram præferre,cùm tamen non Dii
id faciant, fed homines, Scd age, fi Bacchus Xxf/BTiip minus placet, placebit
line dubio ipfe Bacchus facibus Gigantes dcbellans, de qua reNonnus D ion y f
4H.V.57.
nupi pLxpnxTo lixxxog ég viipx SxXiv íaAXw».
Igne pugnaba! Bacchus in aéra L A M P A D A jaBans.
Hæc ratio quid fi fuperiora confirmet ? Licet enim pugna hæc in Thracia memoretur,
nihil tamenmirum,fi AchaicaPellenelùbEpithetoAxfiBTiipoç colucric
memoriam fafti ejus, quod cum Gigantum ftrage in Pallene convenit. Pallene
&Pdlcne tantùm non diffcrunt, uc non altera alterius gloriam fibi vindicalic
commodè poffit credi. Quicquid fit, Bacchum face ufum, ad minimum inde
conficitur, id quod & Euripides teftatur in Bacchis v. 145.
O lìxxxEÙg S’ É%M»
Ilupraín (pAÓy* BEUXttç.
Ip/e vero Bacchus geftans
Ignitam fa c em Piceæ.
Et Paufinias, apud quem SxSx i%a¡v i'xx%og facem præferens Praxitelis
opus, in templo Cereris memoratur. Caufam, inquit A R C H Æ O PH I LU S,
fonafsc fiippeditavit mos, quò in conviviis fimuiacra Lampadcs præferentia
cxpofuèrc. Ita Lucretius L. II.
Aurea funt juvenum fimuiacra per ædes,
Lampadas 'igníferas manibus retinentia d e x trà .
Lumina noBurnò Epulis ut Juppeditentur.
Et Athenæus, qui in nuptiis Carani natrat, Cupidines, Dianas, Panes, Mercurios,
&hujusmodi alias imaginc s ,L ampadibusargenteis ,tanquamfac ibus ,p ræIux iffc.
■mò & Poètarum parens Homerus in Od yff Lib. VII. v. 100. feq. ubi de Alcinoi
Regia & Phæacum Proceribus convivio exceptis :
XpUffEIOl S’ xpx xovpoi EuòpOITtJV ebì /3topi“ »
’'Eo'Ttivii», tiiiofivoig ìxiSxg iìetx %£pirlv éforteg