í
life i
iHi
»ril l ! i 'i l i l i
:
Mi
¡Í1
17 2 G E M M Æ.
Ftjiuia q u i hite a d Veneris fanum pro/tluijii i
Q u id a pajíoris labiis hU præ ft o es i
Non btc colles amphm-, neque valtis ; A t cunda añores.
E t ckjider 'tum. Hæc verò ritjitca Muja in monte pafcitiir.
N o ta li certè m e re tu r , quod npud C lau d ian um do Cithara d ieitur : N o ta l i , qu
nimiìtm Parentis Æmtthts H ym enæ u s vo ca tu r . Parens cn im lècundum qu
dam tu it Apollo,CLijusCitliara lam ilia r e in ft tu n u n tum Iuit. Secunduinqi
dam & C I io ,q u æ & ip fi, in N um m o P omponiæ G entis,Cit!ia ram pradert. Ap.
p o lite u trumqu e ; Ncque cn im C it lia ra s H ym enæ o jam iò rd c tc ,v d mirari,vela
c o reprehenderé piotuillet V e n u s , n ilì fo litum ho c Cjiis fu iiic t , V cn er ique gij.
t i ffim um in it rum cn tum . Scd ne u n ic o h ò c a rgum en tó , m eHymenæuindctci
minare arbitreris,audi quid pr.æcipuc m o v c r it. A n te cu rrum cum cernimus,
n o n aliam o b c.au fim , q u àm q u ò d V en c r is , re rum q u c V cn c re a rum Du.x elici,
T a lem enim Ely in enæum C a tu llu s v o c a t ;
— — Hue aditum fe r a t
D U X B O N Æ V E N E R I S - ,
Claudianus ducem Thalamis à Venere ipsâ præfeciaim meminit :
Hunc Musâ gcnitum k g i t Cytherea, DUCEAique
Præfecit Thalamis.
Diix Vencris &ThaIamorum,quidni in principio Triuinphi agnofoatuifepnt.
îèrtim cùm & forma acecdat, ad quam ejusdem Claudiani teltimoniumlcliftii,
D u k e micant ocult, niveas in fe c e ra t igni
Solque pudor que genas, dubiam lanugmis umhram
Cæjaries intonfa tegit.
Ca-fiiies ad oculum patct,ad oculum patent & niveæ, non gcnæ tantùm, fedi
integrum corpus. Et ut totius Triumplii Ducem&In!iicclorcmagnofcas,rc-
Ipicit, tanquam fequcntcs obfervans, anjiufo ordine procédant, muniaquc fin
diligenter excquantur. Claudianus denuò ad rem ;
— — Nulium v inxtjfe cubile
Hoc f n e , nec primas fa s e f attoUere tætlas.
C a p io ra tion csT u a s ,aman tilÎim e D U L O D O R E ,r e ip o n d i t A R C H Æ O P H I LU
S ,& jam H ym c n æ um T c c um a gno lccre nulkis d u b i t o ,id tamcn pcto.ntà
o r tu e ju s , an tequam ad alia p ro g red iam u r , pauca adhuc d igncris addcrc.
Ortum,inqiùtDU L O D O R U S, Varii varie tradidcrun t. CatulkisUri-
niæ genus appellar. Produs apud Photium Terpfichorcs filium cenfet. A-
fdepiades ex Calliope & Apolline natum ailèrit. Martianus Bacchi & Camoeiiï,
Alii Cliùs, Alii Vencris filium faciunt. Tantas componete lites meum non
cft. Muficæ tamen lludium in plcrisque ducere,omnino ett diccnduni,idquod
Servio tcftc, & Cornelius Balbus firmat, licct de Parente à reliquis & iplè divci-
liis : Hymenæum a it, MognetisJiïwm, Muficæ Artis peritum, pulchrititdme mée-
bri, dum nuptias Liberi Patris ë Alteæ religio/is camibm cekbrat, exftirajfitfn-
pter quod Vitalis honor nuptiis at tributas, ut celebrai w nominis ejus nitptuinsii
jungendaritm perpetuum nomen eJJet. Alii,qui Vencris &Libcri filium arbitniir
tur, primum Nuptiis proljaere ulùm.- Alii Nuptiarum inventorem tradidcruni,
Alü fabulam dc Hymenæo Attico adferunt, adeò puldiro, ut adoleftcns pudh
crcderetiir. Omnia videri poflunt apud laudatum Scrvium, Nc in hisproli.tioi
fim.Tcipfo monente,ad alia tranfeundum arbitrer. Duas pudlas.qiiasciiiii
Facibus cernis, exea tum numero forfitan arbitraberis, quas Claudianus A&fc
Famulas,?x. ¡dalias Sorores vocat, variis Deæ miniltcriis depucatas ;
Larfi
f i l i l
iíl’iiiy li ¡j -Ei1u ;' í . I
j|f
G E M M Æ . .173
— — Largos hæc NeSaris imbres
Ir r ig a i, hæc mor/u numerofi demis eburno
■ Aiultijidum difcrimen a ra t, J èd T e r tia retrò
S’ D u t v an o s n c xu s , ë c .
JPl iIoftracLis Piidlas circa Vcncrcm canerc teftatur, iisque & Stolam & 2 onam &
Tu iicain.inio in genere Vcltcs,mirum in modum exprciras,tribuit,planè qua-
1 tu hæ Pudiæ in Gemma incedunt. Claudianus non tantùm in genere fam u -
\ki nominar, fed etiam in faedc dc Gratia & Concordia docet, ad quas & Hymenæum
Venus ipfi .-
T i i fc fa s , Hymenæe, fa c e s : Tu G R A T I A flores
Ehge .- Tu gemmas C O N C O R D I A neBe coronas.
Gratias Ven cr is comités fa c it Seneca Benef, 3. H om e ru s , Eas V en e r em lavare
&oleo im m or tali ungere,canit. H oratiu s Gratias & N ym p h a s con jun git,a itque
cumVencre filtare.
Jam Cythcrea choros ducit Venus, imminente Lunà,
JunBæque Nympbis G R A T IÆ decentes.
Alterno terram quatiunt pede.
Adderepolles &Ncreides,interlocutus eft A R C H Æ O P H IL U S ,c ùm & h is
llipatam Venerem in ædc Neptuni apud lithmum Paufanias memoret, fèd
■quid hcc ad rem ? In propofita Gemma Gratiarum,utporc quæ nudæ erai]t&
conne.-iæ, ratio nulla eflè poteft : Et quomodo erit v d Concordiæ vel Nym-
plnrum, antequam dcmonftres, Faces Eas Veneri prætulifîe? Faces in nuptiis
;vd à Pueris, vcl à Servis geflabantur, tellantibus, Catullo Epithal. ’
— — Tollite Pueri Faces.
Et Hclîod. in Scu to H erculis :
— —- noA-j? J ’ ùgÉyûtio? c'pdpsi,
TijAE J ’ air' xidou-iim ¿xïônv esÁxí E(A'Ú£p«{£
Xfptrjv £1/1 Jf/Miov.
— — Multos Hymenæus excitabatur,
Et procul ah ardentibus facibus fu lg o r refplendebat
In manibus F A M U L O R U Al.
Ita & in Triumpho Vencris, vel ipfi Hymenæo hoc videtur convenire, de quo
fupra, vcl filtcm Cupidinibus, quos& ipfos taces gettare folitos, jam dudum
conftat.
Hæc ego non negavero , refyondit D U L O D O R U S , quanquam ab
opinione mea me nondum dimoveant, ncque enim Hcfiodi locus ambigui-
tate caret cum ctiam dc ancillis intdligi poflìt, voce JgÙMv & has fìgnificante,
ncque quod dc Gratiis moves , pctpctuum fuit. Quomodo obkcro apud
Homerum in H ym n o , Venus & fola & veftita Andiifæ aliqua Gratiarum
videri potiiiflct, fi Gratiæ nunquam v d veftitæ v d fingulæ apparuiflcnt ?
quomodo Venus uni, ut flores eligeret, apud Claudianum potuilfet injun-
gcre, fi non, nili fororibus ncxa fuiflèt ? Quid - an jam oblitus es, quid fuprà
ad Gratias docucrim? Antiquiflìmis ic. temporibus non nudas, fid veftitas
ruille? non tres fed duas quibusdam memorali ? Eòdem modò ncc pucri fèm-
per faces in Nuptiis prætulcrc, fed & foeminæ. Thcodofìus apud Claudianum
cum Stiliconcm libcris fuisTutorcm conftitucret .-
. j Pe rtæd a s , quas ipfa Tuo Regina leva v it
^ Conjugio,
uiquit: Et apertiùs interpres Apollonii Rhodii ad Lib.IV.Arg.v.8o8.ubiJuno:
Y 3 'A'jT'â
JI,. I -Í
r 7 |
;
I
k:.is
il
■ ■!
' l i