iront cinçres, turfis Hoîlandicis, grifëëà
eineres relinquentibus, leviores reperiun-
tur.
XIII. U fu i, cüi applicantur* tina
præ altera commodior ëc aptior exiftit.
Ita turfa rubros relinquens cineres, vulgo
carbones haud fiilit firmos, rntenfius
tarnen ardet, hinc fullones, cerCvifiarii *
fpiritum frumenti parantes ëtc. cortinis
fuis infhmmandis & conçoquendis, ilia
plerumque utuntur. Piftores turfas ufur-
pant leviores. Âliorum ufui magis infer-
vit turfa ericea levifîima. In Hollandia
Septentrional!, ubi incolæ munditiei maxime
funt fludiofi, in ufu habent turfas
cinerum rubrorum, hi enim præ albis
graviores non adeo pulverant.
X IV . Omnis turfa odorem fpifat
paululum graven** una tarnen præ altera
levius olet, id quod juxta folum, ûndc
effoflaelt, variât. In généré, quo f l m-
ma eft magis obfcura & fumus crafîus,
eo magis foetet, porofa quoque præ den«
flore tetrum, & omnium pefîimum feels
falfuginofîs extrada, emittit foetorem.
Fumura hune (aJ fanitati plerumque
haud
(A) Fumas qui de cefpitibus accenfis exit, is refert
ex parte bitumen, quod iis ineft. Quo vero hu-
nudiores cefpites fußt, & plus huuudi aquei continent,
haud adeo noxium elle ex (equentifros pa-
tebit* nifi forfan generali fuo, omni fü4
tno proprio , effedu obnubilationis, fu£*
foeationis, ardoris ôcc. quando nimirunf
in occlufo conclavi, aut alia de caufa ex-»
terna, corpus noftrum proxime afficit,no«
ççre poilu 5 aut turfa ilia falfuginofa ob
emiffionem fpiritus ialis contrarium effe-
dum edere vaîeat-
§. XV,
tinent, eo etiam fumorum plus ex iis afeendere
débet. Subeft autem fumo illi quid humidi pin-
guis; referenda ilia lenta vifeiditas eft ad bitumen.
. Quamvis vero eminus fumus hic nigre-
dine tindtus videtur, rubedine tamen obfcuriori
& ad nigredinem accedente gaudere deprehen-
ditur. Fumus hic, ut omnis alius fumus, ocu-
lis moleftias créât, iisque lachrymas exprimit,
ob admixtos partes calidas, ficcas, terreas, &-
duftas &c. ut vero in quacunque re, quæ com-
buritur, duplex fumus attendi poteft, ita quoque
idem convenienter conlideratur bituminoforuna
eefpitum ratione: occurrit enim quidam fumus,
qui flam mæ fuccedit, isque tenuis omnino eft,
ac calefacit ac ficcat. Alter fumus flamm* generation
em præit, eftque humidior, ac oculos
urit. Flamma porro in accenfis turfis plurimum
rubere deprehenditur, nigerrima enim, quando
ignita fuerint, rubicunda apparent, notante The-:
ophraftolib. de Color.c.z. Leviorum autem tur-
farum flamma candidior efie folet. Ejusdcm coloris
deprehenditur flamma aridorum lignorura*
Si vero hùmidum aqueum turffis admixtum a<$-
hue fit, flamma coerulea comparer, quomoçlo
etiam ex rebus falfis, fi adurantur, fimilis flam-,
ma procederç anima. Averti tur, Pag. 13 6 - * *4^