tis in Europas regionibus, 6c xotr itf
Hoilandia repertæ, foco inftruendo, o-
innibufque aliis, ignem poftulantibus ufî-
bus domefticis natæ : Subje&um vulgare
quidem 6c fatis frequens, fed tarnen adeo
fingulare & notabile, ut illi , qui ejus na-
turam , proventum 6c ufum accuratius
perpendunt , mirari, 6c pro miraculo qua*
lî naturæ habere cogantur.
§. III. Miracuîum fane exteris utique
mirandum, quando in fcriptis legunt, vel
ab aliis narrariaudiunt,Batavos propriam
fuam terram comburere, 6c ligni loco ad
ignem faciendum uti, feu, ut vulgo lo-
quuntur, ze verhranden haar land, ze ja -
gen haer land ten fchooffieen uit, ze verkoken
haar land, ze voeren haar land met fche-
fen weg &c. Hinc 6c F. Platerus , Pro-
felTor olim Bafileenfis , in Sruvpo&ToQvAoc*
x/« fuo inter alia rariora 6c curiofa, T u r-
fam quoque Hollandicam aflervatam, tan-
quam infuetum 6c in Helvetia minus cogni-
tum quid , curiofis oftendit. Studiofos
quoque quosdam Hungaros, harum re-
gionum Academias fréquentantes, fingu-
lari curiofitate du&os, turfas in ciftis fuis
magnis fumtibus fecum in patriam duxif«
fe 5 mihi a viro fide digno relatum fuit.
§• IV . N c c hoc adeo abfonum eft,nam
& illi, iqui herbæ nicotians ufum ignohn*.
P R O OE M I U m ; £
Tantes, prima vice ex ore hominum fu-
mum efflari viderunt, hos aut a Diabolo
obfefTos, aut ignem devorare, 6c aqua
exftinguendos efle, putabant. Hinc non
prorfus fabulam olet ilia hiftoria, qua re-
fertur, Ducem quendam Hiipanum, tern*
pore belli Belgici, cumaudiret, Batavo*
rum terram uri, propofitum fibi formal
fe , fe totam illatti regionem igne exu-
fturum, nifi poftea do&us fuiflet, terrain
jillam combuftilem fub aqua latere, 6c ea
ipfa aqua exftingui pofle.
§. V . Eft vero hasc turfa res maximi
jmomenti perfimplicem hanc circumftan*
tiam judicanda, quod in illis regionibus
prse aliis reperiatur, ubi filvarum 6c li-
gni maximus eft defe&us , ibique tunc
tanta abundet copia, ut non folum omrii
incoiarum ufui domeftico affatim fuffi-
ciat, fed 6c vicinis vendita , publico 6c
privato commodo thefaurum haud exi«•
Iguum quotannis largiatur.
§. VI. Hoc itaque mirum eft, curiofi
admodum6cutiliftimi hujusfubjedH, tam
phyficc quam oeconomice confiderati, no-
titiam certain , millenos homines, do*
diores juxta ac rudes, quotidie eo uten-
fes, adeo latere, imo tam parum ab ipfjs
leurari, ut ejus mentionem in fcriptis; pu-
blicis non nifi negledim 6c obiter fieri,
A a yix