§. III. Aft cum plurimae regiones mul*
tis abundent filvis, & materia ilia fsepius
fub pratis, tanquam loeis utilioribus 6c
magis neceffariis läteat, ac prasterea no-
titia ipfius fubftantise turfinse , ejulque
prasparatio & utilitas plurimos plane ad-
liuc lateat, hinc facile liquet, cur ab iis
non Snxie quseratur, neque omnis ejus
proventus ubique fatis notus fit. Si vero
turfas origo & generatio phyfica melius
cognita eflet, utique credimus, fore ut
impofterum etiam detegäturin locis,qui*
bus hodiedum nemo mortalium illam quae-
fiverat, nec iis tale quid inefie fufpicatus
fuerat.
$. IV . Hujus aflertionis habemus Ex-
emplum recentifiimum in turfa Offenba-
chii reperta. Ibi enim ante aliquot annos
Gallus quidam, qui antea in Belgio com-
moratus fuerat, emerat pratum. Sed quia
folum illud gramen minus bonum, mul-
tamque algam ferebat, farpe confidera-
bat ipfam terram, eamque nigram & turfinse
fimilem reperiens , aliquot cefpites
exfeidit, eosque ficcatos igni appofuit.
Hos ubi bene ardere vidit , poftea & jam
per triennium tantum ex prato fuo bonas
turfas exfeindi curavit* quantum ufus ipfius
domefticus defiderabat* hoeque fa&o
pratum, quod etntori antea fere inutile
êc damnofum fuerat, jam pecuniam im«?
penfam refundit.
§ V. An quoque in aliis extra Euro<*
pam mundi, ut Afiæ, Africæ St Ame*
ricæ ( r ) plagis proveniat, quiseft, qüi
(cire poflît ? Nam hiftorici ôc incolæ ilia*
rum regionum terram fuam paiudofam ,
nifi auriiera fuerit , vix profundius ru-
fpantur, multo minus ufiim ejus, igni
faciendo aptum, memorant, ut de ejus
exiftentia aliquid vel nihil certi ftatue*
re velie , res dubii plena maneat.
Eft autem illorum camporum autpalu-
dum ratione magnitudinis ingens differentia.
In provincia enim Ultraje£tina
ruftici, vocati Veen-boeren^ non difperfis,
ut in Hollandia, tuguriis, fed fatis prope
B 4 con-
\r) Dubito , turffis noftris, an vero carbonibus
foffilibus accenfefe debeam, glebas illas inflam-'
mabiles, quàrum apud Peruanos ufus eft , de
quibus ita Monardes Medicus celeberrimus in
fuis Epiftolis. „ In Collao Provincia Peruana ,
„ locus quidam omnino nudus, in quo nec uj-
„ la arbor nec ulla planta crefcit, quia terra bi-
„ tuminofa eft, ex qua Indi liquorem eliciunt
,, ad plurimos morbos curandos utilem- Ratio
„ eliciendi bæc eft. Terram in cefpites fein-
„ dunt, quos loco aprico fuper perticas aut
„ craffiores arundines difpertiunt, vafis ad ex-
,, cipiendum aptis fubje<ftis. Solis enim ardori-
„ bus hoc bitumen liquefeit, deinde remanent
„ cefpites, fine oleofo liquore, ad focum ftru-
„ endum apti. pag, 234.