xime diminuerentur* hinc omnem ilium
traft um , ubi proprietarii turfas elicerc
vulunt, ex præfcripto Magiftratuum re-
dimeve prius a tributis tenentur : nimi-
rum, Ci tributum alicujus agri æftimatum
fuerit ad quatuor florenos, deberent centum
enim manubria funt incurva & inflexa , quo
commodius e finuofis turffi-fodinis cespites erui
atque educi poffint. Secundo occurrit inftru-
mentum ferreum , latum ferme fesquipedem,
longum pedemmedium, inferiori parte acuminatum,
atque longiori manubrio affixum , quod
a noftratibus ordinario vocari folet een Wadder;
lllius fubfidio, pereum , qui vulgo vocatur den
Sticker,cespites terræ paludofæ affixi,ab omnibus
lateribus laxantur, ita ut convenienter, fubfidio
ligonis, a foflore deinceps erui atque educi que-
ant. Tertio notari debet furca certa quadridens;
( unde & dicitur. een Vier-tande-vorke) cujus ad-
minieulo turffæ, per Foflbrem terræ penetrali-
bus eduétæ, apprehenduntur, & currui trufatili
imponuntur- Quarto fe offert certus quidam
carrus trufatilis, folito longior, minusque latus,
nee ab utroque latere afleribus (ut alias fieri folet
) munitus, quo interveniente Turffæ hu-
mentes aliquo usque deportantur, ubi & tantis-
per relinquuntur .donee a lateribus induth cruft
a , commode traéfori poffint. Currus hie vulgo
vocari folet een Turfp-karre. Præterea quinto
feu poftremo notari debet,quoddam inftrumen-
tum ferreum, vulgo diétum een Bunckleppe, eft
vero ligo acuminatus pyramidalis^ priori, ratio-
neiongitudinis æqualis, fecundurp latitudinem
?ero (quæ a bafi usque occurrit major) inæqua
PHY S ï C À DE TURFÏS,
turn folvere, ut fie ob folutos illos centum
florenos. quorum ufura quotannis funt
quatuor florem, reditibus publias nil décédât.
§. VI. Si quis vero dominus fundi (»)
alicujus in fpem lucri hanc turfæ fubflan-
tiam effodere decrevit, lub variis artifi-
d is , Ôc prætextu fæpius falfo, agri nem-
pe flerilis plane, nullique prorfus ufui a«
pci, per libellos fupplices hujus rei ve-
niam orat , 6c plerumque impetrare feit
quod petit 5 quo faluberrimas fæpius leges,
& cum his pulcherrimum folum ,
quod unquam hominis oculus afpexit, e*
verti videmus.
V I I . Impetrato autem confenfu general!
vel lpeciali fodiendi , opefariis in
hunc finem conduftis, ÔC inltrumentis
C 3 huic
qualis: illius fubfidio venæ agrefies ( quæ vulgo
vocantur een Buncke) per foflbrem certum ( den
Buncker) complanantur, fubruta terra fuperio-
ri, combuftibili quidem , fed minoris pretii, atque
in puteos, unde effoflæ fuerant turffæ , de-
turbata, quo terræ venofæ fuperficies compla-
netur. Atque hæc inftrumenta inferviunt ordina-
riæ effoffioni illarum Turffarum,quæ vulgo vocari
folent jam olim Spon-turjfen, ab antiqua voce
Belgica een Spon , pro qua hodie frequentius
ufurpari folet een Spaen: quæ vox aflulam notât:
quia ad modum aflularum a terra abradi , five
præfcindi folent. Pag. 174 - - 194.
(«) Turffi-fodinæ non pertinent ad res communes,
fed in privatorum patrimonio funt. Pag. 196.