faeque rite exficcari poflinr..
§. IV . Hinc opene magis pretium e-
r it, ut de illis pofteriori methodoinHol*
landia effodiendis, fingularia qusedam e-
narremus. Sic turfarum rnateriam efFo-
d e re , in Hollandia , Seclandia, aliisque
regiove$
terminorum quoque rationem habent inter
venas finitimas. Cseterum in foflulis & foveis
his ducendis fumma opus prudentia, turn ut o-
rnnibus venis, quae in proximo funt, infervire
poffint, turn etiam ut citra inundationis incom-
modum, aquae , e fuperioribus agris ad decli—
viora Ioca defcendenti , excipiendae fufficiant:
atque ut faepe contingit, aeftivo tempore, quan**
do advehi potiffimum turfae folent, aquam in
fofla deficere, opportunoloco repagula aquarum,
quas Slufas (belg. Sluyfen) vocant, collocate
convenit. Tunc in eruendis turfis fequenti or-
dine procedi folet. Eoque obfervetur, ordi-
nario quoque anno circa menfem ferme Apri-
lem ad Venas confluere magnam fofforum mul-
•titudinem, quam fere fubmittere folet Weftpha-
lia, eique vicinus Comitatus Oldenburgicus, ex
qua, quisque ad certum tempus, in diem certo
pretio tot conducere folet, quot fibi neceffarios
e(Te exiftimat. Conductor operarum , eas po-
ftea diftribuit per aratra , (ut noftrates loquun-
tur, naeploeghen) quo mutuam operam prsefta-
re poffint, fibique in foffione compendio pera-
genda, convenienter lint fubfidio* Ad aratrum
quodque communiter pertinent quinque viri,
quorum unusquisque proprium & pcculiare pen-
fum habet. A quo primus quidem , qui Qr-
dinator audit (belgice de Sticker) fubfidio illius
P H Y S 1 C A DE T U R F I S .
regionibus, fpcciali lege incolis prohibit
turn eft) nemini itaque licet, nifi certis
in locis, confenlii Magiftratuum fpeciali
impetrato, id concefTum fit. Terra e-
nim ilia Tub qua in Hollandia plerumque
invenitur turfa, inferius quidem eft paludo
la,
inftrumenti quod Wadder vocant, terrain bitu-
minofam findit, partesque ejusdem fic per tef-
fellas, refpondentes ferramento fui inftrumen-
ti, ordinat, ut ubi efToffae fuerint, turffse fi-
guram referant. Secundus eft foffor (belgic*
de Graver ) qui fingulas teflellas quadratas,, in
turfas jam ordinatas, ligone divellit* avulfasque
a reliqua terra tollit, porrigitque tertio, qui vul-
go folet audire de Kaer-fetter; hie turfas ligone
exemptas, eidemque impolitas, apprehendit in-
ftrumento quadridente (de Vorke di&o) ac cur-
rui trufatili convenienter fecundum Jongitudinem
imponit: Proximusilli eft operarius quartus.qui
vulgo did folet Protenfor, quod protrudat ve-
hiculum trnfatile turfis onuftura , (belgice de
Kruyder ) ejusque fubfidio turfas madentes ad-
hue, aliquo ufque devehat, ac fuper terra per
naodum exonerationis fecundum Iatera fua (Bel-
gae dicunt op zyn kanten zetten) difponat, in quo
litu tantifper relinquuntur, donee ab omnibus
lateribus obdu&a crufta per exficcationem
commode manibm poffint tra&ari, atque fic di-
fponi.utultcriusin ufum foci exficcentur. Quin»
tus operarius vulgo auditdebuncker, quod certi li-
gonis fubfidio (de Bunck leppe) fupremam terra;
bituminof* fuperficiem abradat, eamque in tur-
fifodinam deturbet, quo, complanatis agris poft
edudtionem turffarum,tum hominibus.tum pecudi