IIadit. In sylvis intaclis humilioribus Javto et foliolorum tcxfcura, serratione aliisque magis minusve varians in aliis quoque
Archipelagi Indici et Moluccarum insulis. Ex altissimis autcm est arboribus nemorum Indicorum, qiue animum spectantis
stupore quodam pcrstringit, haud adeo ob altitudinem, quam ob immensum ambitura trunci ad basin in angulos crassos
obtusos expansi. Lignum vasis satis densum, recens nonnihil rubicundum et ponderosum, deinde rufescens, et materiei
et varii generis supellectili idoneum. Cortex contusus bonus lotionibus capillorum, in tamiü capitis, scabie Icvioribusquc
affectibus herpeticis apprime utilibus. Nucleus amygdalinus fructuum non solum edulis e st, sed et pingue oleum
suppeditat. Videantur infra qute olim de ingcnti iltó arbore notavi.
ß . V a r . solida : rh a c h i g la b riu sc u lâ ; foliolis ( te x tu r â m in u s firm â ) grosse rem o te se rra tis,
s e rra tu ris su b h am a tis o b tu siu sc u lis; fru ctu s lo b is globosis su b tome n to sis.
Dawan bapu Rxjmph. Herb. Amb. I I I . p . 31. tab. 17.
Daioan batu s. Dawa/n lakki lakki Amboinensium.
Habit. In sylvis montosis Amboinæ, Sumatræ, cet. Materiem indigenis maxime usitatam proebet, satis tenacem, si opportuno
tempore cæditur ac rite siccatur, proesertim arborum in saxosis crescentium. Et hanc, et ceteras sequentes, quarum
omnium foliola tenuiori sunt texturâ, ab ƒ. glabrâ javanâ nostra non Specie diversas, sed Varietates ejus existimo, alias
in alias sensim transeuntcs. Rumphio auctore hæc arbor e ste vastissimis altissimiSque sylvarum Amboinensium, cujus
trnncum crassum rectum prope radicem in alas latas extensum vix duo homines amplecti possunt. Ovaria statu
grossificationis in iisdempaniculis modo parum tomentosa, modo dense fulvo-lanüginosa apparent, unde intelligitur
pubescentiam fructus non constantes characteres præbere.
y . V a r . ru b ra : rh a c h i su b tom e n to sâ ; foliolis (te x tu r â lo n g e m in u s firm â ) su b tu s in n e rv o
m ed io e t v en is la te ra lib u s su b p u b e sc en tib u s grosse rem o te se rra tis, s e r ra tu ris su b h a m
a tis obtu sis ; fru c tu s lo b is ovoideo-globosis su b tome n to sis.
Dawan mera s. Dawan rubra R üm ph . I. c .p . 32.
Habit. Pariter in sylvis Amboinæ. Folia hujus arboris inde allata ad luxuriem et auctam partitionem valde proclivia, marginc
e nonnullis venarum lateralium foliolorum varias formas foliaceas pinnatifidas exserentia, ut adeo mira sint aspectu.
Lignum minoris pretii. Romphii imago l. c. tab. 46, quæ et in Manuscripto ejus depicta e st, utrum ad hanc, an potius
adsequentem Varietatem referenda sit, adhuc dubito, quum foliola omnium ejusdem fere sint magnitudinis fructusque
depicti forma cum Var. amboinensi congruant.
S. V a r . a lla : rh a c h i g la b rà ; foliolis ( te x tu r â q u a lis in V a r . ß ) grosse rem o te s e rra tis ,
s e rra tu ris su b h am a tis o b tu siu sc u lis; fru c tu s lobis ellipsoideo-globosis g lab ris.
Dawan puti s. Dawan gabba gabba Amboinensium; Butongalé Ceiebicorum,
Habit. In montanis Amboinæ, nec non in sylvis Celebis, Sumatræ, cet. Neque in rhachi, nec subtus in nervo medio vcnisquc
lateralibus foliorum vetustiorum vix ullum pubis vestigium est conspicuum, quâ re et lobis fructuum ellipsoidcis maxime
ad I. glabram hæc accedit Varietas. Lignum mollius magis asseribus et tectorum structuroe, quam postibus aut trabibus
domorum aptum.
e. V a r . dissecta : rh a c h i g la b riu s c u lâ ; foliolis (te x tu r â magis te n u i, q u a lis in V a r . y')
rem o te o b tu se s e rra tis su b tu s in n e rv o medio v en isq u e la te r a lib u s p u b e ru lis ;
ellipsoideo-globosis g lab riu sc u lis.
Habit. In sylvis montanis Sumatræ. Multis in rebus cum Var. rubrâ congruit, tam texturâ magis tenui, quam partitionc
anctâ foliolorum. Hæc subinde adeo in signis, ut parenchyma eorum primarium plane cvanescat, vcnæquc laterales eo
magis luxuriantes formam foliaccam irrcgulariter mul loties pinnato-dissectam exhibeant, non aliter ac si plurimi ramuli
juveniles e nervo medio folioli excrescant.
nominibus non obscura est origo Sinensis, veluti : Long ânes s. Lonzones Hispanoruin et Lusitanoruin ;
Laong nhàn Cockinchinensium, nec non Lengkeng s. Lingkeng, quo nomine(vel interdum N. Li-tschi)
hæc arbor fructusque ejùs in Javà appellantur.
Habit. Oriunda e Sinâ, Cochinchinâ insulisque Philippiuis. In Javam hæc arbor cum Sinensibus immigravit, qui fructus
e jus, quod dulcior arilli sapor, N. Li-tschi præferunt, itaque crebro, dum theæ infusionem bibunf, iis vescuntur.
Idcirco hujus maxime Speciei fructus a Sinensibus exportantur, quod jam Rumuuids Herb. Amb. I . p . 157 his verbis
refert : « Ex Sinâ fructus adducitur Linheng dictus, cujus truncus, folia ac fructus omnino conveniunt cum Cussambio
» domestico (quæ Schleichern trijuga Wilid.!} quæque arbores circa ædes plantantur, quarum fructus sunt vero
» rotundi, raagnitudine globuli argillæ , et exterius glabri sine spinis, ac superius cum brevi apice. Hos siccos
» transférant plenis saccis, crudique coraeduntur, caro nempe circa nucleum hærens, quæ dulcissimi est saporis,
» gratumque inde fit condimentum , cet. » — Hic tantum animadvertemus Linheng cum Cussambi non esse commu-
tandum, quipp'e qui Genere sint diversi. Conferatur Schleichera.
Descr. Arbor ad 30-40 ped. altitudinem crescens ; ramis patentibus, cortice pallide fusco. Ramuli teretes,
foliosi, lenticellis crebris ochrascentibus punctati, inferne glabriusculi, superne tomento gilvo obtecti.
Folia varie patentia, vnlgo pari-pinnata, rarius aboriu unius foliorum extimorum cum jmpari ;
rhachi 5-3 poll, (in stirpe novâ mul to longiore), teretiusculâ, subpubescenti-scabridâ, verrucoso-
punctatâ, nonnihil rufescente et maxime ad basin tumidam petioli un um ad duos pollices longi glauco-
pruinosâ. Foliola 4 - 5-, interdum 2 - 3-juga, opposite aut alterna, petiolulis brevibus ecanaliculatis
nonnihil pruinosis suffulla, anteriora 2 4 - 4 poil, longa, postica 2 poll, aut breviora, f - 1 ^ poil,
lata, oblongo-lanceolata, obtusa v. obtusiuscula rarissime acutiuscula, basi admodum obliqua et
inæquali-angustata, integerrima, undulata, coriacea, supra, glabra, læte viridia et nitida, subtus
opaca, pallide glaucescentia ac pube minutissimâ scabrida; nervo medio supra piano, sublus valde
obtuse prominente; venis lateralibus plurimis, obliquis, supra obsoletis, subtus prominentibus.
Racemi subramosi, paniculâ terminali divaricatâ circumscriptionis ovoideæ dispositi. Tomentum
densum, brevissimum, flavo-virens, rhaches paniculæ obtuse angulares, pedicellos, bracteas calycemque
obvestiens. Flores polygamo-monoeci, suaveolentes, lutescentes, majores quam in reliquis plerisque
Speciebus, subfasciculati. Bracteoe parvæ, subulatæ, deciduæ, ad basin articulatam pedicellorum
brévium, et squamæ longiores citius deciduæ in ramificationibus fasciculisque. Caly:c 2 lin., subæ-
quali-5-partitus ; laciniis oblongis, obtusis, erecto-patentibus, in præfloratione apice leniter imbricatis.
Petala 5, laciniis calycis alterna basque longitudine adæquantia, sed angustiora, spathulato-oblonga,
obtusa, patentia, crassiuscula, pubescentia, esquamulata. Discus in fundo calycis, depressus, obtuse
quinquangularis, ochraceus, tomentosus, angulis petalis altérais. Stamina 8 raro 6 aut 7, in floribus
masculis calyce paulo longiora, in femineis breviora, patentia. Filamenta subulatö-filiformia,
puberula. Antheroe fîlamento breviores, erectæ, elongato-ovoideæ, obtusæ, basi emarginatæ affîxæ,
tetragonæ, glabræ, loculis duobus connexis lateraliter dehiseentibus. Pistillum sessile, hirtum, in
plerisque floribus abortivum. Ovarium compresso-di- aut raro 3-dymum,2-3-loculatum, stigmatibus
binis rarius ternis terminalibus brevibus filiformibus obtusis rectis appositis extus hirsutis intus
papillosis post fecundationem insigniter elongatis et inferne ultra dimidium usque in stylum rectum
tomentosum connatis apice divergentibus. Fructus pallide rufescentes, 1- 2- raro 5-cocci; coccis
globosis, 9 lin., imâ carpophoro brevissimo crassissimo calyce plerumque cincto connexis, tuberculato-
rugosis v. læviusculis, corticatis, monospermis. Semen semipollicare, globosum, atro-brunneum,
nitidum, imâ hilo orbiculari superficiali pallido notatum, arillo succulento pellucido decolor! inclusum,
qui semini circa basin tantum adnatus est, cum cetera ab illo et pericarpio facile sejungantur.
7 . NEPHELIUM LAURiNUM.
N. foliolis 4 - 6-jugis o b lo n g o -lan c eo la tis o b tu se ac um in a tis b asi a n g u sta tis in teg e rrim is
o b so lete v enulosis su b tu s g lau c e sc e n tib u s; ra c em is p an ic u la tis a x illa rib u s e t te rm in a lib u s ;
ca lyce 5 - ra ro 4 " ^ ° ; p e ta lis lin e a r i- s p a th u la tis ; fru ctu s lobis subglobosis d en se
m u rica tis.
Habit, in Javæ regionibus occidcn tali bus, quamquara raro, frequentius in Sumatra.