T
solitariam d e g u n t, vix o c cu rru u l, vita gregaria contra gaudontes
non pauci re p e riu n tu r, densaque cohorte congregati longe nunie-
rosissiini sunt.
Musei denso greg e conjuncti nunc caespites depresses vel
plus minus elatos, pianos sive tum e s c en te s , efficiunt, nunc pulvillo
s , id est caespitulos rotundatos e circuitu liumili centrum versu
s , hemisphaerii modo, exaltatos. Plantulae n o stra e itaque aut
gregariae sunt u t Fissidens e x ilis , Discelium, Pottia minutula,
B a rb u ta am b ig u a , aloides, brevirostris ; aut caespitantes quarum
aliae p la n o -caespitantes evadunt ut B a rb u la convoluta, fa lla x , un-
guicnlata, B ryim i pseudotriquetrum, Sphagnorum sp e c ie s; tumido-
caespitantes ut Leucobryum gla u cum , Tetraplodon urceolatus,
Alielichhoferia nitida var. elongata, B a rtram ia pomiformis, Halle-
riana, Oederi e. a. ; depresso-caespitantes, ut Amblystegium subtile,
serpens, Bliynchostegium confertum, rolundifolium, depressum, de-
missuni e. a. ; in tricato-caespitanles ut Brachythecium velutinum,
salebrosum, Eurhyncliium strigosum ; vage caespitantes, u t Hyloco-
mimn lo reum, um b ra tum , Thuidium tama risc in um, Antitrichia:
caespilulosae, i. e. caespitulos irreg u lare s efficientes, ut Andraeae,
Pleuridium subulatum, Bruchia, Barb u la la ev ip ila , Orthotricha.
Musei pulvillos constituentes p u lv in a ti nominantur, ul Grimmia
p u lv in a ta , o rb icu la r is , Coscinodon p u lv in a tu s , Zygodon
Mougeotii, Oreas Alartiana. Cum pulvilli ex tenduntur caespites
tumescentes efficiuntur, cum hi contrahuntur pulvilli efformantur,
qui praecipue in illis speciebus re p e riu n tu r, quae innovationibus
repetitis ramificatione pluries dichotoma sese extendunt. Plantae singulae
in pulvillis, rarius in caespitibus, agmine adeo denso sese
premunt tomentoque radiculoso e radicibus adventivis orto tam
arcte sese connectunt u t a e g re , et ra ro sine ipsarum plantarum
laesione, individua singula extricari possint.
§. 2. De muscorum sede.
Omne fere solum quaecumque sit sua n a tu ra , omnia corpora,
quae superficie scabra vel lacunosa praedita su n t, in cujus rimis
vel foraminibiis te rra volitans colligi et re tin e ri possit, sed e s com-
modas muscis p ra eb en t, si tamen humore quodam non prorsus
careant. Hinc nulla est plantarum familia, cui tam vastus ad
vitam degendam sobolemque procreandam campus pateat. Si a
summo montium cacumine ad stagnorum lacuumque ripas dosceiidcris
ubique musei vel terrani nudam vel duram rupem vestientes
vel aliis corporibus parasitice inhabitantes tibi o c cu rru n t, et mira-
beris hanc imam classem totam fere naturam sua ditione complecti.
In altissimoruin montium ju g is , saepe non procul a cacuminibus
aeterna nive candicantibus, Andraeae fere omnes, Grimmiae non-
nnllae, Dicranum falcaium, S ta rk ii, albicans, Conostomum boreale,
Bryum Ludwigii v. gracile, Polytrichum sexangulare et P o g o n a -
tum alpinum e. a. vitam gelidam deg u n t; Andraeae et Grimmiae
ad solas rupes s ilíc e a s , c ae te ri in, te rra humosa. Rupes praeriip-
tas et loca p e tro s a , p raeserliin quae ad seplentrionem spectant
Racomitriorum co h o rs, cum silicea sin t, Hypnacearum cum ad
formationes calcareas p e rtin e a n t, latis caespitibus vestiunt. aridam-
que eorum superficiem araoena coloriim varialione exhilarant.
Ad saxa madida p e rreg io n em montanam et subalpinam graniticae
vel arenaceae compositionis Ba rtramia p omiformis et Halleriana, A n -
draea rupestris et pe tro p h ila , Racomitrium protensum et fa sc icu -
lare, Zygodon Mougeotii, B lin d ia a cu ta , H ypnum callichroum,
Thamnium alopecurum habitant, ad illa calcareae compositionis E n calypta
streptocarpa quae etiam in murorum mortario calcario
obvenit, Barbula tortuosa, Trichostom. flexicaule, Grimmia apocarpa,
pulvinata, orbicularis, Orlhotrichum anomalum, Homalothe-
cium sericeum et Philippeanum, Eurhyncliium Vaucheri, Hypnum
molluscum, Halleri, in cu rva tum , confervoides, Pseudoleskea a lro -
tnrens, Brachythecium plicatum. Hedwigia ciliata, Ulota Hutchin-
siae, curvifolia, Racomitrium heterostichum, Grimmia trichophylla,
Schultzii, o vata, sudetica e. a. molibus avulsis graniticis vel a r e nareis
adnasci solent. Gymnostomum curvirostro, Seligeria tristicha,
Isothecium rufescens, intricatum, in rupiuin calcariarum fis-
suris aquosis vel ad earum parietes aqua madidos laete v igent;
Eucladium verticillatum, Trichostomum tophaceum, Hypnum filici-
num e t . cornmutatum praeprimis in rupibus tophaccis stillantibiis,
topha solida haud ra ro tota ob ru ta, rep e riu n tu r; Gymnostom. tenue
in saxis arenariis particiilas calcarias co ntinentibus, praeprimis in
eis quae molasse dicunt; montium arenaceae formationis cavernas
elegantissima illa Schistostega habitat, quae ardore suo aureo-
smaragdino habitationein tristem magico illuminât luce. Ad lapides
Hypnaceorum serpunt gentis m in o re s, ut Amblystegium serpens,
subtile, Rhynchoslegium Teesdalii, depressum, demissum, murale, ì