Kj.G,
IH
kjMM
».
fede educi,illiq; fedi inftar ipina: cuiufdam eilè audies,correipondet,infignius
quàm alibi excauatun non iècus quàm fi Natura, quum p roceflum ilium fingeret,
anteriorem icapulae partem in pofteriora extraxiflet,ficq; ipfius cauita-
tern diftoru iam uiuum gratia adauxiflet. Inter reliquas tarnen anterioris ica-
pulae fedis regiones, ea maximè cauam fe exhibet, quae ipfius ceruici eftproxi-
ma. praeter id enim, quod in pofteriorainibi uidetur extrafta, icapulae etiam)
ceruix hie impenfe crafla,antrorlumq; protuberas, hanc cauitatem non laeui-lj
ter auget: quemadmodum & inferius icapulae latus,quod quum craflum fit, S i,ir
fiU0(l> profundioré reddit/ Pofterior icapulae ièdes,gibba eft,quòd hanc
itrfm. figuram iniurijscitra noxamferendis accommodatiorem eile, Natura haud
ignorauerit. V erùrn fi preisius hanc ièdem contemplamur,duae in ipia occur-
runt cauitates, mufculis ihfeipiendis apdisimse, & 1 proceflu quodam infigni,1
qui inftar ipinae ex hac fede educitur,dirempt£.“ Vna enim fuß eo proceflu in-;
ter inferiorem ipfius ièdem, & extuberantiorem craisioremq; inferioris ica-1
pulae laterispartem confiftit." Altera uerò inter iuperiorem proceflus ièdem, |
& fuperius icapulae latus habetur. Atq; hanc quide° mufculus occupat, quem I
brachium circumuertentium primum ftatuemus: illam autem,p qui eiufdem
muneris opificum tertius numera tur. Porrò etfi haec extemapofterior'ue fea
pulte ièdeSjCÙm illius ièapulae proceflus, tum iuorum laterum gratia, duas has
quafi cauitates oftédit,nihilominus uniuerià (quoniam extuberare cernitur)
icapulae dorium à ueteribus fuit appellata, fimilitudinem à uero hominis dot
io iumentibus.Proceflùm autem,qui ab hoc icapulae dorici enaicitur,fuperio-
risq; icapulae proceflus radix exiftit,ipinamuocarunt, ad pofteriorum uerte-
suprrürfr,- brarumproceiihumipinarum'ueimaginem. Summushumerus uerònobis
dicitur,quodillis «*$>¿¿00/; nuncupabatur : quanquam non adeò promptum fit
cutwiamdiU- diuinare, quid quiiq; hac uoceintellexerit. Neq; etiam uel Hippocratis caufa
nomen id negligendum, aut de ipfo obiter ftatuendum eft, fi modo diuinail-
lius de ofsium fr afturis &luxationibus,idq; genus malis oracula,ad nos quoq;
pertinere duxerimus. Quare etiam non ab reiuerit,icapulg ipina,iùmmumó;
numerum,uti uifiim erit,deicribere,atq; tune demum Hippocratis & Galeni
ièntentiam ièrmoni adijeere. Ex totaigiturpropemodü latitudine dorfifea-
pulae’ ualidus craflusq;enaicitur proceflus, non quidem è dorfi' longitudinisj
medio,uerùm nò procul à iùperiori ipfius fede. Proceflus ifte (qui icapulae fpi 1
na eft) iènfim magis magisq; augetur,ac ’ tandem iuxta icapulq ceruicem à ica j
pulae dorio abicedens,teresq; quodammodo apparens,modice antrorium fer
tur, infigmter iupra icapulae cum humero articulum ' lateicens, & ampia do- j
natus appendice,quae in pueris” pluribus oisiculis c&formatur, cartilaginis in-
teruentu coaleicentibus.Huius proceflus pars omnis anterior,&pofterior,&
humilior, laeuis minimeq; alpera cernitur : fuperior autem ipfius ièdes neuti-J
quam laeuis eft,fed rudis,& foraminulis quibufdam non peruij s decorata.idq;
potifiimum in fuperiori fili appendicis ièd e ,& ' ubi non procul à icapulae bali
proceflus ifte craisiorapparet,acfubindeappendicem quoq; nacifcitur. Neq;
hasiànèaiperitatesfruftramachinatur Natura,quum1 maximumicapula fur-'*®»
fum ducens muiculus illis implantetur, & principium praebeant’ dignifsimo
brachium mouentimuiculo: quem,quòd brachij cum icapula articulum eie-ft-*»
ganterintegit, bru/il<Ax (quemadmodiu & h unc ipfumaliquando proceflùra) * af'
difleöionü periti uocarùt. In anteriori proceflus lède,iuxta ipfius extremum,
finus adeò leuiter & iùperficietenus iniculpitur, ut num capitulfi, num finus
fit,aegrè dijudices.Huic modicèprominens clauiculgb capitulum articulatur,
uali-
Peculiaris cartílago
clanica-
la cum fitperio
r i fiapula prò
ceffi* articuli.
P-31.
ualidifsimisq; ligamentis conftringitur. interueniéte hìc peculiari cartilagine,
illiprorfus filmili,quam in maxillg inferioris cum Capite articulis obferuari re-
tulimus, qua: feiheet utrinq; quà oflà ipeftat, laeuis & lubrica eft,ligamentisó;
articulum ampleñétibus duntaxat continuatur. ( ) iñ i itaq; modo
proceflus pars/ quae icapulae dorfo próxima eft, Spina,uti iam fcri-
pfi, ópportunè nominatur: quae etiam in11 catiibus,ouibus &equis
cernitur. Proceflus uerò' partem, quae à fcapula antrorfum uerfus
exteriora abfcedit,ac fenfim dilateicit, inq; iolis hominibus, & ani-
malibus clauicula donatis, obièruari poteft, iùmmum humerum É E )
appellamus : id nomen à Graecis mutuantes, qui proculdubio brachij
ofiis cum icapulis articulum, 07*0/1 nuncuparunt. ac pròinde ànfù/tio/i hanc
proceflus partem uocarunt, quòd articuli iùperiorem extremamq; cóftituat
ledem, ac ueluti illius tutifsimum habeaturpropugnacülum. Atq; ita fané ab
Hippocrate perpetuò accipitur, cùm alias fiepius,tum praecipuè quando humerum
(quem ipCe^ga^iov« uocat) nequáquam ad íuperiorá (impediente ni-
mirum fummo humero) luxari docet, & quum de eífraño fummo húmero
pertrañat. Quanquá Se me Galenus etiam libro de Oisibus audiendus eft,qui
conipaginem praeièntis proceflus cum clauicula ««fóyuo/i nonnullis diiièctio-
num profeflòribus uocari aflèrit. V bi etiam fubiungit, hìc quofdam tertium
os praeter proceflum hunc,& clauiculam in folis hominibus ponere,idq; acro
mion & lix-mAèiAct uocare. Tertiú hocos Galenus decimotertio dePartium
ufu, in hominibus recenfet, &fimias ilio priuat : quemadmodum & in libris
de Adminiftrandis ièftionibus, & in iuis in Hippocratis de Articulis librum
commentarijs. Scribit enim, praeter hunc fcapulae fuperiorem proceflum, &
clauiculam, tertium quoddam os eflè cartiIagineum,quod clauiculae ad illum
fcapulae proceflum contextui inftemitur, & à quo membranae ligamentaq;
pronafeuntur, quorum beneficio contextus ifte ualidius cómittitur. Galenus
in quinto de Adminiftrandis confeflionibus libro, huiufmodi os HippoCrati
«nfàiuof uocari ait,ipfeq; eo nomine ibidem id appellai: quemadmodum in libro
de Oisibus teftabatur, quofdam hìc tertium quoddà os collocare, idq; ab
illis Kv.finjj.ioii nuncupari. quum interim Galenus fiibinde in libris de Partiü ufii,
& in libris de Adminiftradis ièffionibus, ac ferè in omnibus in Hippocratem
commentarijs, hunc fcapulae proceflum, aut faltem huius fcapulae proceflus
cum clauicula compagem,*Kf ù/uo(i uocitauerit.adeò,ut non parum Galeni in-
conftantia hìc admirer,multoq; magis tantilper admiraturus fim,dum in ho-
mine tertium id cartilaginofiim os mihi occurrat.Neutiquam enim arbjtror,-
Galenum peculiarem fuperius commemoratamhuius articuli cartilaginem
ofiis loco habere,quum eius generis cartilágines ad ligamenti naturam à uera
cartilagine plurimum recedant,multoq; minus oflèae ullo paño fint: praeter-
quam q uòd hqcin fimia perinde ac in homine reperiatur.Et fi fortè oìsis loco
habenaa eflèt,praeterqua quòd Galenus aliterhuius meminiflèt,& articulum
mteruenire,non autem ipfi infterm icripfiflèt: etiam reprehenfione non care
ret,quòd peculiare os in clauiculae cum peñoris oflè8 articulo, & rurfus in inferioris
m axillp ad temporum oflàh articulis,& 1 in genu non ftatuiflèt, quum
intenm illic huius generis cartilágines manifeftius quàm hìc in fummo nume
ro appareant, etiamfiillae Galeno prorfius incógnitas &praetermiflieuidean-
tur. Hañenus itaq; mihi hìc nunquam, quantumuis diligéter iècand,tertium
osanimaduerterelicuit.Satisq; perlpeñú habeo, G alenumídnunquá etiam
uidiflè: & f i aufim eoulq; in ipfiimimpietatis progredì, affirmarem illum hum
2 iufinodi
Tertium os a
Gaietto in Jùpe
rioris fiapula
proccjjus cum
clauicula next*
tecenfiri.