l ^ c iïM h i non admodum indigentem difleminantur.Pulmo enim in hocpræcipuè
m , iffim faftus eft, ut aerem cordi (quo potifiimùm ad naturalis caloris non qualità-*
rat“ . tem folùm,fed fané & fubftantiam indiguit ) præpararet, ac dem um cor ui-
fcusaliquodfibiappofitumhaberet,ex quo aerem fuis funftionibus aptum
femper allicere poliet:&ne quemuis ftatim nos ambientem, eundemque aliter
non immutatum aflumere cogeretur, præcipuè quum Natura nonfo-
lum cordis occafione quäplurima ammalia relpirare uoluerit, uerùm & uo-
cis quoq; gratia,ad commodam animalis uitam haud mediocriter neceflàriç.
Quod enim à pulmoneinter expirandum redditur, uocis optima cëfetur ma
teria.Vnde etiam maximèrerü Opifex uniuerlàrelpirationis organa in eum
modum exftruxit,ut noftro arbitratu aerem attrahamus, eumq; rurfus nunc
ualidè,nuncremifièuariaq;copia expellamus,quüinterim continuusinde-
feffùsq; cordis motus exnoftra uoluntate neutiquam pendeat. Quandoquidem
uerò hæc quoque alibi,acpotilsimùm in thoracis mulculorum hiitoria,
neceflariolatiusperfecutilumus, ad pulmonis cóftruftionis rationem nunc
fermo accommodandus uenit. Pulmo itaq; inftar promptuarij cuiuidam in
alperæ arteriæ ramos aerem afliimit,ut deinde cor per arteria? uenalis propa
gines ex afperç ramis, adeoq; peculiari pulmonis fubftantia,ilium fibi alliciat:
<&rurfiis quod cordi inutile eft, per expirationem à pulmone reddatur. Quis
■ IgJtur alperæ arteriæ fit ulus,neminem latet, quemadmodum neq; uenalis e-
tiam arteria officium multis eft incognitumdi quidem id præcipuum fit, ut
aerem cordi aptum infe pelliceat, huiusq; interuentu cor eundé in finiftrum
ipfius uentriculum attranat. Arterialis uena in hocmaximè fafta creditur, ut
pulmoni aptum lùæ lubftantiæ alimentum ex dextro cordis uëtriculo expor
rigat>quodleue,aereum,fpumofumq; eiIè oportuit,fimodò pulmo fàcile coprimi
colligiq;,& rurlus diftendi,lèquaxq; effe debuit. Ad quam funftionem,
uenalis quoque arteria pulmoni putatur effe utilis.nam & hæc illi lànguinem
fuo nutrimeto aptilsimum deferhquo pulmo turn propteripfiusmollitiem,
turn propter continuum motum,tum propter caloris copiam, qua ex cordis
uicinia adipifcitur, plurimo præ cæteris corporis partibus indiguit. Quòdau
tem pulmonis tunica ipfius fubflâtiæ,quç forfitan non uulgare,& qua modis
omnibus a medicis grauiter expendi inquiriq; optauerim,alterandi aeris uim
polsidet, ramorumq; implexusfirmat,inuolucriuicefit,cuiuispcrfpecturn
reor.Sic quoq; hanciuftilsimè tenuem mollemq;, ut promptè cum pulmone
concideretjfacileq; dilataretur,faftam eftè,neminem decet ambigere.
D E C O R D I S I N V O L V C R O .
Caput vi l i .
H o c imtolucrum membranìs thoracis amplitudmem interfipientìbus liberum, nullah ex parte ditje-
8um , teniaoßenditurßgura, adciaralleres3 , C, D ,E ,F, Çtuti apcrtum jpeflatur in quartafigura ad
Ut 3 ,3 . Dein ipßus quoque ponto in ultima teftq librißgura ad 3 occurrit.
E M B R A N A H uniuerfum c o r cum fuis auriculis &
ualorum initijs inftar arculç cuiufdä aut thecç* inuoluen-
tem,in medio thoracem interlèpientiü membranarum
collocari antea diximus. V erùm in prælèntia huius inuolucri
fitum paulo altiùs repetituri,eius effigiem pineæ nu
cis forma? q u àm fim illim am elle'dicemus. Qu emadmodum
enim ex o rb icu la r i& n ó p en itu s depreda bafi,pinea
n u x in ob tu lùm , neq u e im p en lèp rom inen te c o n um m u c ro n em ue definit,
omniq;
i vi m
r i i n i f i
6,U
omniq; ex parte orbicularis quodammodofecundumlatitudinem uifitunfic
quoq; & cordis inuolucrum orbicularem bafim, S e obtufum mucronë obti-*
net,pineaq; nucéproximèrefert. Cæterùm inuolucri bafishaud còtinuaeft " »‘A
fed utminimum quinq; fóraminibus pèruia : aeprimum quidem“ cauf uenæ a “ !,“™ " * .
S ufi i^FÇkft.quà hæcfeptü4 perforât, fecundum autem illud eft,quo eadë uena ïfe 1
»h . ' furfum à cordis bali iugulü petit, tertiü porrò foramen ' uenä arteriale tranf
K i mltntfiuartumueròs magnæparatürarteriç,&quintü “arteriçuenaliuiam
|j.o- offert. Atqjid quodâmodo duplex eft,quòd arteria uenalispriufquäexinuolu.
p.g. t;pi) labitur,in duos truncos dilcmditur,binain iriuolucro foramina perpetuò
ferèadeptos:quanquâ& uenæetiäarteriali duob. quodâmodo locisiter præ
ife* beatur.His uafis prçfens inuolucrü ualidifsimè' obnafcif,quodâmodo ab ipfis
principium ducés.uidetur nâq; tertia arterig magnæ & uenç arterialis tunica,
& fecunda uenæ cauæ & uenalis arteriæ,cordis inuolucri principiü ftatuere.
Valà etenim medio inter cor & ubi inuolucrü ipfis Comi ttitur lpacio,eiufmo
diafciticijsfuis tunicis penitus deftituuntur,notatuq; dignum interuallum
inter cordis bafim & inuolucri ad ilia uafa coalitum exiftit: & inuolucrum
nonmagis cordis bafim, quàm mucronem aut latera illius contingit. quod
Galenusin feptimo de Adminiftrandis feftionib.libro longé reftiùs,qu àm in
I dePartiü ufu,expédit.Cçterùm hçc quç modo enumerauimus foramina,
inuolucri potilsimum bafis neceflàriò propter iplàm tranlèunrium ualo-
rumferië obtirtuit,felè hîc quàm maxime licuit rotundâefformâs.Reliquum
auterri inuolucri corpus nihil trâfmittens,continuò eft,&fibi undecunq;, prç
tetqUam in forma,quç turbinis quodâmodo ritu exbafi,uti diximus,in obtufum
mücronë tendit,rèfpondës. Bafis hæc fummo apice paulo altius quintç ,m /„cr; u r_
thoracis uertebrç corporé locatur,huic nò penitus, fed duntaxat eregionè in- Wpf’
cumbens.Bafis enim media eft inter peftoris os, & quarta quintâq; thoracis
uertebras,æqualiter ab utrifq;,peftoris dico oflè&uertebris,diftâs.Item bafis
quoq; à dextris finiltrisq; coftis pariter remota pëdet.In progrefîu uerò, defeë
fuq;,inuolucri fitus uariat.ac alijs quidë animalib.longiore peftoris olîè quàm
homines donatis,inuolucrü id à dextris aefiniftris pariter ferè feiunftü d e f e é -
dit,lènfim in anteriora porreftû : adéò Ut iäbafis pofteriôr, aut fi animal refu-
pinum intellexeris,humilior ipfo mucróne cojpiciatur.In homine aüt,cui anteriorem
thoracis partë rerü Opifex breuiôrë codi dit,inuolucrü âdèô antror
fum finiftrorfumq; protëditur,ut mucro magis deorlùm quodâmodo pertin
ST §at>fiuàm peftoris olsisk pars,cui fuperior rnaxirneque antica lèpri tranfuerfi
pars adnafeiüdein in finiftrü adeò pertinet, ut dextrü mucronis latus uix tho-r
racis mediü attingat. In anteriora quoq; adeò mucro procedit, ut finiftrü peftoris
olsis latus,quæq; huic coarticulätur carrilagines, côtingat. Inuolucrum 1 ** Öc" -
hoc fubftätia conftat mebranea, inq; fimilariü partium numerü cum reliquis
membranis reponéda. nullis enim fibris intertexta, led fimplex eft mêbrana,
utcunq; crafla,& admodü dura,cauitatéq; cöftituens,in qua cor facile dilatari
conftringiq; queat.Cauitas hçclçuis omnino eft, tenui quodä humore oblita,
ac adipe penitus omni deftituta.Exterior quoq; inuolucri luperficies adipe ua S“p " fr i's
cat. Quanquä lecus arbitratus fit Ariftoteles,cordis inuolucrü pingue elle affe ir a r xM -
rensiinterlepientib. thoraeë mëbranis forte delufus,quç huicinuolucro obna
tç,prfpingues,idq; potifsimùm inhominibus, uifunt.Cæterùm exterior ha?ç
inuolucri luperficies propter fibrolos nexus, perindeac mêbranç inuicé cóna
tes t?’a^Pera cernitur.Inuolucri enim laterib.interlèpiétes rnébranç quodâmodo
4, orbiculatim1 obnafcütur.Antenoreparte,cuiillçmébranæ nóadneftuntur,
rr 2 fibræ