arteria? circundetur,qùod ipfius corpus fuper canaletti ftringat, Quù enim id
fit,fanguisquidem &fpiritus per arteria ad pedem ufq; excurrit, uerùm tota
arteria?pars canali fubditanon artiplius pulfat. Soluto autem uinculo arteria?
pars canali fuccedens,no minus qttàrn fuperiorpulfum oftendit. Quata uerò
uis à corde per arterias cérebro deducatur,poftea uidebimus: nunc Galeni ui-
uam in hac dèmonftratiótte confeftionem fummoperemirantes,qua omnia
prà?fcindi iiiàdet qua? cerebro & cordi iunt còmuniaifemper omittens1 arte- %t(f l
rias,qu£perträfuerfosuertebrarüceruicis procefluscaputpetut,&etianon *>>| 1
tnediocrem portioné uitalis fpiritus in" primos dure membrang finus,atque «7jì. J
ita ètiam in cerebrum deferunt:adeò ut nómirum fit,cerebrum diutius in il- V
la adminiftratione fùo munerefungi, quàm cómodè Galenus fieri arbitraba- T.r.'l
tur.refpirat enim in hac fèftione diutifsimè animai, & aliàs mouetur. fi uerò
curri t,itaq; multo fpiritu indiget,no multo pòft concidit: quanquä adhuc po-
ftea cerebrù ammalis fpiritus fubftantiä recipiat,ab illis arterijs quas per tranfi
uerfos ceruicis uertebrarum proceflùs caluariapetere recenfiii.Ceterùmhoc
loco,ubi de uiuorum feftione obiter tantum pertraftandum duxi,haud pro-
pofui Galeni aut reftè, aut minus reftè celebratas uiuorù fèftiones còmemo-
rareiquumhicabundèfecero,fiperfùnftorièaliquot feftionesprofcramfin-
gulislibris dicatas.Atquequumiam ad quintum ufq; fit deuentum.modò de ruotato conti- , •, ■ • ' / ' •n *
nmtur fm fiìo nutritionis organis lermonem ìnltituerrius , cjuorutn rnunusferèin itlóftuo^irf^ |
rum ieftione etiam difcimus. Videmus enim peritoneum omnium ipfo CoitT*|
plexorum organ orum eflè inuolucrum:omentum,ut & mefènteritim,iiaib-
rum deduftiom S e diftributioni optimè fùbfèruire: uentriculum tibos & po
turn conficere,hosq; per ftomachum hue defèrri. Quanquarn 8 c üiüos canes,
qui modo paulo aut multo ante cibum fumpferut, uiuos àggredi,atqueita e-
tiam inteftinorum munus rimari,nihil prohibeat.Iecoris autém ofììcium, ut
etiam lienis, aut renurn, autuefica?, in uiuorum fèftìòhe tiix melius quàm in
mortuorumintucripofliimus.nifi quis uiuo caniliènem èxecareuoluerit uti
& ego aliquando feci, diebusq; aliquot canem àflèruatti. Atque ita etia renem
aliquando execunuerùm uulneris curatio moléftiór eft, quàm qua? hinc fumi
tur cogmtioiucunda. nifi quis non tam orgahorum cognitionis ratione has
feftiones aggrederetur,quàm ut manu exerteat, ac abdominis uulneraaptè
fuere difcat:quod & in mteffinis ftudiòfe expenendum eft, quo quis uulnera-
ta confuere, atque in abdomett qmim èxciderint,imponete afliiefcat.Verùm
n gm n um . ha?c,perinde ac ofsium luxationes &fraftura?,quasinbrutis aliquando moli-
mur,exercendis potius mambus,&refta? curationi inftituenda?, quàm orga-
norum offieijs indagando cónducunt. Porrò uiuas feftiones inftrumento-
rumgenerationi fubferuientium, indies ferè in ramicumcurationibus &in
animalibus qua; càftrantur obferuamus.atqueilla? propemodu uafisfemina-
njs & teftibus fpeftandis fufficiuntmifi quis illam quoq; addere uelit,qua cani
ni teifas 1 ubftantiam ex tunica ipfi proximè obdufta eximimus,aut etiam à fè-
minarijs ùàfis teftis fubftantiä unà cum illa tunica refeindimus. Verüm infee-
tuumuiuaadminiftratione iucundum eft fpeftare, qualiterfimulatquefce-
tus aerém ambientem contingit,refpirarenititur.Atque ha?c feftio opportune
in cane aut fue obitur,quum non multo pòft fus eft paritura.Si enim ipfius
abdomen ad peritonasi ufque cauitatem diuiferis,atque dein uterum quoque
inunius foetus fède aperueris,ac" fècundina ab utero liberata foetum menfe
impofueris,cernesperpelluddasmembraneasq;ipfius tunicas,qualiterisfru- axffi
ltra reipirare conatur, & ueluti fuffocatus moritur. fi uerò foetus inuolucra
pertuderis.
pertuderis,ìpfiusq; caputillisliberaueris,moxillumueluti reuiuifeeré &ele-
ganter refpirare cernes. Atq; quii id in uno fcetu indagaueris,aliù aggredierisi
quem ab utero no hberabis,uerùm apertu exdiftaiam foetus adminiftratione,
uterù tantifper inuertes,& prius faftæ feftionis labra extrorfum refleftes, •
dum alterius proximiq; foetus infimainuolucrorü pars fèdes'ue appareat, &
hanc ad earn ufq; regionem ab utero detegas,qua is exteriorifoetus inuolucro
connafcitur : & qua ampia ea lienis fubftàtia? fimilis caro habetur,quç uafà ex
utero in exterius foetus inuolucrum pertinétia intertexit.Eft enim hac adminiftratione
uaíorú ille nexus integer aflèruandus,& reliquia exterioris inuolu-
a i ab utero detegendum,ut per pellucida foetus inuolucra arterias per ipfà di
ftnbutas & umbilicù fubeuntes, ad uteri arteriarú rhythmû pulfàre, &foetû
refpirationem nudú conari moliriq; cernas:ac dein effraítis pêrtufisq; inuolu
crisfcetum tune refpirare,&inuolu crorú umbiliciq; arteriarú pulíiim perire
ípectes,uteri arterijs adhuc cú reliquis extraipíum arterijs pulfantibus. In cor c,r<üs,¡pt¡¿
.dis & pulmonis funftionib.pleraq; expendimus,motú uidelicet pulmonis,& ju*«#.«»-
num afpera arteria eorú qug bibúturportione aífiimat: dein cordis dilatatio- ’¡ Z F " mM
né& conftnñioné, ac num íde rhythmus fit pulfus cordis 8 c arteriarú, ítem
qualiter uenalis arteria diftedatur ac cópnmatur, & qui execto corde animal
uiuat.In quibus obfèruandis,magnoperè animali indigeremus lato pe-
t s.s.gyi, ftoris pile donato,&° mébranas thoracéinterfepientes tam diftates obtinen
I le,út diuiío íecundum longitudine pectons offe, íoctioné infer eas mébranas
ad cor ufq; ducere poísimus,ci tra thoracis cauitatú(quib. pulmones cótinen-
tur) pertufioné. Verum quum n ull ú eiuímodi animal prêter hominë,& non
cauda tam fimiá occurrat, in canibus ac porcis,illisq; animalibus quor únobis
da tur copia,íeftiones ita funt aggrediéda?,ut prçdicfa omnia intuearis.Quod
itaq; pulmo thoracis motú fèquatur,hincpatet, quòd fèftione in aliquo cofta
rum interuallo ad thoracis ufq; cauitaté dufta,léefilateris pulmonis pars cóci
dat,neq; amplius cum thorace diftédatur,reliqua adhuc pulmonis parte thoracis
motú fequente:qu£ etiâ mox concidet,fi &in altero latere feftionem in
thoracis ufq; cauitatem molieris. atq; ita animai,etiamfi thorace aliquandiu
moueat,non minus morietur,quàm fi fuffocatum eflèt. Verùm in hac adminiftratione
obferuandum uenit,ut feftionem quàm proximè ad fuperiorem
alicuius coftç ducas fedè,ne ad inferiore fortè, feftioné dirigés,uafa hàc expor
refta pertundas. turn enim fànguis illinc proflueret, qui aeris per uulnus im-
mifsi & emifsigratia,ipumofusredditus,pulmonisloco tibi imponeret.Incauté
enim fecantib. eiufmodi fpuma pulmo eflè uidetur, ipfiqjpulmoné aliquandiu
etia fua infita ui diftédi opinatur. Vt uerò naturale pulmonis cú thorace
fèquelà uideas,ex altero latere duarú aut trium mediarú coftarum cartilágines
diflècabis:& fèftionibus per illarum coftarú interualla duftis,fingulaS
coftas extrorfum refleftes,ipiàsq; franges, quo opportuna conftituas fede,per
quam lateris illæfi pulmoné uidere queas.quum enim thorace intercipientes
membranæ in canibus admodum pellucida; fint,perfacile eft,per eas pulttio-
nis parte thoracis motum adhuc fèquenté intueri, ac illis etiam membranis
leuiter pertufis confiderare,qualiter 8 c ea pulmonis pars intercidat. Priufi
i is’ tamen eas pertundas, conduxeritp arteria? uenalis propagines in earn
pulmonis partem,qua? iam concidit,manibus apprehendere,& aliquoufq; ab
ipfis fiibftantiam pulmonis liberare:ut difeas, num illa? perinde atque cor mo
)ifi-B.6 neantur. Cordis enim motus etiam hîc tibi eft confpicuus, præcipuè ficor-
bAì. dis ! inuolucrum diuiferis, & ab ilio cor in eo latere detexeris, ubi hane
admimftfació