exortu in duos truncos,' arteriæ magnæ modo findi, ac unum fuperiora pete- , |
re alterum uerò deorfum explicari,&poftmodu exilbs trunus eum qmdeor '■
> . . 1 ¿U.,«.,,,. rr^nrtmrp pilpfrflnif.imnppfiani
re,alterum uerò deorlum explican,ocponmuuu p j j | j
fum fecundùm lumborum uertebras fertur,grandiorc effe tradii.unde etiam J
ilico in Galenum propriaipfius iacula, qua; ex fontium flumorumq; duftibus
& arborum radicibus tanta induftria & callidè texuit,repelleda uemunt. Eo-
dem modo Galeni dogma prorfus eft refpuendu,quo uenam cauam ex corde
nrodire inficiatur : ! quòd illic non fimiliter, ut magna artena, enafcatur: hoc ffl
eft quòd mox ab o rtu in duos truncos non diuidatur, fed re&a fccundum cor *9
dis’ fatus ducatur.Primùm enim,u t falfum,& diiTeftioms profelTori indignila |
mum eft,Galeni axioma, quo uenam è iecoris gibbo pronatam, in duos trun- ¡1
cos, perinde ac magnam arteriam, partiri affirmat • ita etiam non fua demon-1
ftratiua methodo concludit, bac occafione cauam à corde non ormi, quodre- J
ftàfecundùm cordis latus porrigatur.Nam ft quis arteria; ortum attente exa- 9
m i n a u e r i t , a n i m a d u e r t e t p r o f e f t ò , i l l a m è cordis bafis medio,t a n q u a ex lpfius ■
centro enafci:ac proinde li arteria pars aliqua deorfum ducendaiuent, non!
ita multo poft ortum arteria necelfariò diuidi oportuiflè. Venam autem/ju* I
ex cordis bafis latere (utpote uas mollius quàm arteria) fecundum Ariitotelis I
fententiam enafceretur, non oportuitin duos truncos ftatim ab ìpfo ortu di-1
fcindi: quum citradiuifionemperopportunèfurfum deorfumq; reperepof-|
fit illaq; diuifio incaffum fieret, praeterquàm quòd prorfus eilet martihciok I
Nam fi hinc prodiens uena, arteria? modo bifurcaretur, pnmum ìplius ongol
&caudex aliquoufq; in dextram thoracis federn omnino proreperet, ac inde!
1 tandem diuideretur,eiusq;di-«
B ^ t c fig u rifm x i c tu tfr im ,* !*™ „K 'f* - uifionis truci denuò fmiftror-1
¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ 13 Ä Ä fum deberent duci: fi modòl
deretur. Quo autem hoc Galeni argumentum tones U e r iìlS C O rD O IlS n ied lU lT lf Ut fi
abip ß repetitum, O ' baftenus optimi demonftra ß ì \
tionis loco habitum,accurati™ obferues, confer fr a - || flU I lC fit) C aU 3? paiteS pOITlgl«
~ * ‘:a- ^ debuiflènt. Accedit hue Gale«
ni argumentu, nunquamno™
. . grauiisimè ab ipfb refumptuH
Si cor uenarum effet principiò, omnes uenas neceiTariò oportuiffe ad corperl
tingere, uri fané ad iecur pertingunt. quafi uerò8 artenalis uena ad lecurnonf
minus, quàmhportae uena ad cor, accederei: q u a m u i s interim ramulosnon|
paucos uena; porta; cumcauae uena; propagimbus iniecore ita unin uito*
mus, perinde ac fi cauam uenam quis nonimmentò port« uenae con tin uami
eflè,hacq;ratione etiam portae uenam cordi communican ailereret,lecu>nij
mirum,quàmarterialisuenaadiecurpertingit. At fi forte Galeni ententiaj
fuffragaturi, contenderimus, arterialem uenam ob id ad iecur non pertiner *
quòd arteria; conftet corpore: còcedamus rurfus oportet, uenalem a r te n a ij
uenae corpore effòrmari, atq; ab illa finiftri cordis linus fede prmcipium p i
tere,à qua caua è dextro cordis finu nafeitur. Adde & hanc non fecus a ohm
ne,ci tra unius caudicis aliquoufq; produftionem & inceflum, in de:xtramp {
monis fedem & in finiftram duci, quàm caua furfum ac deorfum à cortei ■
tur ac dein adijce, uenam arterialem aliquandiu unum caudicem ab ortu £
uare,ac poftea in duos truncos diuidi: perinde fané ac magnam artemm,qj
iìmiliter ut uena illa arterialis è cordis bafis medio pronafcitur. quod lan J
leni etiam anatomici argumenti robur often dit, quo conatur docere, uen j
cauam arterise magna? modo debuiflè diuidi, fi illa à corde, non autem ai 1
re initium duceret. Q u od u e ròad Galeni rationem ipeftat, uenas omo ■
cor,permea
(intern figurant cum aliquot fexttlibrt, O ' fotifei-
mUm cm» quint a, O ' etiacum totiut cauafigura: ut
anrmaduertas, qut illam citra diuiftonem adhuc obit
quariofortuent,ut e x dextro dorfe latere adiffius medium tandem fertmgeret.
si .6. cor,perinde ac ad iecur,non pertinere aiferentem,aliquid fané de urn bilie,
' | F- na in medium adferrem, (i uenam in humano foetu examinafTem, quæ in ca-
num fetibus ab umbilici uenajmaiori fua porrione iecur petente,in mefente-
rium ac lumbos dirigitur. hæc namq; doceret, umbilici uenam non debuiflè
i n cor inferi,etiamfi cor uenarum ftatueretur initium,prfecipuèquum umbi-
I«p lici” arteria; non in cor ceflèntîfed fatipfis fuerit, magnæ arteriæ illic conti-
K'nuaseuafiflè, ubi hæc in crura eft deducenda. pari quoque occafione, de pri-
mo in foetus generatione organo nihil dico : quandoquidem etfi cseterorum
■ Anatomicoruminuicem,fibiq; metipfispugnantium decreta facilèin mul-
' tisimprobarerefellereq; queam, nihilominus quod mihi ipfi undique fanum
acindubitatum uideretur,nihil adferrem,adeò de foetus formatione,cordisò;
: mehercule ufu præcipua quædam mihi funt obfcura,& dubijs plena. Verdm
irrefiitabilis illa (ut Galenus inquit) demonftratio,quam in Ariftotelem de
î - animalibus dextro cordis finu deftitutis contexit,minime efficax eft: quandoquidem
illis animalibus caua uena unico cordis finuieum in modum tunc
committitur, ut in alij s dextro finui, quum & his animalibus languis à iecore
ad cor, arteriarum faltem nomine (etiamfi non pulmonis occafione) dilFun-
datur. Et quis obfecro eò uenit ftupiditatis, utAçiftotelem'cauam uenam e-
iufmodi animalibus ex dextro uentriculo, quern non habent, exoriri uoluit
' fe,cum Galeno dicat: &non-cognofcat, Ariftotelem aliud orationis genus de
animalibus pulmòne deftitutis, quam deillis quae hoc non priuantur, infti-
tüturumfuiilè? Ad hæc, quis uel perfunftoriè m diflèftiombus uerfatus am-
iifi».. bigit, argumentum quod à" membranulis uenae cause orificio prsefeftis du-
E dtur,peruenalis arteriae°membranas dilui poflè ? Neq; fat fcio,quid de auium
pw. uenæcauæ diftributione Galenus comminifcatur, quum nihil peculiare in
uenæcauæ fèrie in illis obferuem : nifi quòdiecurduabusfibrisfeulobis ipfis
priuatim conftituatur,à quibus fi caua principium ducit, profeftò arteriæ ma 1 gnæritu ab origine in duos truncos non diuiditur. Infuper Galeno, quum ca-
| uam à corde non oriri aflèrit,eo quòdarteriaemodononpulfet, animaduer-
tendauenerat arterialis uenæ acuenalisitidem arteriæ natura, Pariter quan-
|. doobijcit,cor lànguificationis uim iecori per cauam non offèrre,quòd illa co-
p ' mcea fit, ipfi expendendum erat, quàm breue interuallum inter cor & iecur 1 cónfiftat: & quo pafto ipièin quarto libro de Partium uiù, tori uenæportæ
fanguificationis facultatem,iecoris uirtuti fimillimam tribueri.t. Cuius ue-
nædiftributionisièriem Anatomici àiecore incccperunt receri'lere,non au-
i t«nabinteftinis& uentriculo, à quibus cófeftum ex cibo & potufuccumin
I iecur deduciti qui quum ex ipfo languis, urina & bilis,lienemq;petens recre-
I mentum,confurgant,neutiquam proportione illi relpondet lànguini,qui per
l | portæuenamremeans,illis quibus haeccómittitur partibusalimentum fup-
K Fditàt.Adeò,ut plané rhetoricum fit argumentum, quod Galenps à qùorun
“am Anatomicorum in uenarum ferie enarranda defcriptiombus)tótra Ari-
| wtelem colligit. Sedne hìc Galeni dilfèérionis, atque adeò totius medicina;
I ptfflcipisplacitauilipendere,aclèriatimipfiusargumentarefellere uidear,àie r™*«
I core ftriem uenæ cauæ iam aulpicabor, quòd ab hoc lànguinéin cauam deri-
uan,autfaltem ex portæ propaginibus in cauæfoboles àftutfii adhuc credami iecore in
'cauaeortum hmcefle, nonita annuam,neq; quicquàm àme de ipfius ori- d"m'
Sneaflèrtumuelim, quicquid etiam calu mihi inter lcribendu exciderit:ne
: rco‘is quibufdam medicis calumniadi anlàmiplè luggeram,qui non nifi hu
Usgeneris nugas morantur,& olsium interim ac mufculoriim cognitioné,&
R" - uaforum