rtMcmpoß- effe omni expartefibipar,nullisq;eiufmodifibrisconformatum'.Quumita(j! j
i¡muß«. Uena organum (it, uniuerfo corporiinianguirtis adminiftrationeutiliterfub.
feruiens, Natura corpus ipfius membraneum, ac fiftulae inftar cauum conffi.
tuit,ac certis quibufdam fibns,non autem u t tors fcrcbataiitcrtcxiiit: ij s ncm,
pe, quas fangmms adminiftrationi utiles fore cognouit. Quamobrem quuni
fciret, uenam neceflariö fanguine adfe admiiTii
>*4 S I l k , ram,reftasilli communicauit fibras,quibusue.
fr,H.a*guti*fa - ’’. t . f U i na fanguinem in ipfius alliceretcauitatem.De.
indequiafanguinisadfubfequentemuenspJ
corptrciMwidt- ,WH tern, tanqua per riuum, propullione opuserat I
arwyrätuß^ tranfuerfis quoq; fibris earn donauit. Ne uerbj
fini¡Mirimrami fiatim uniueriusiänguisin proximäuenaepar-1
M tern citramoram exaliaaffiimeretuqpropeHe-j
nem expetis, hmc W fM f' returiue/obliquas etiamfibrasuenqcorporiiml
f f f plicuit. Ex tribus itaq; fibrarü generibus, uena?]
neationifuiitti Cn corpus inftaralbas membraneasq;,feu neruesl
tunicas coflatum eft,diftendi,& rurfus (ut con-J
tcntas materiei appofite congruat) infe collabi I
ytfmhu o- aptum.Praster hanc peculiarem tunicam, uena aljam fubinde aflafcit,plerifJ
"ZmmZI etiam corporis partibus communem.Quandocünq; enim uenaslongotrami
te aliqub aucuntur,autoisi,aut durioricuipiam corporiincumbunt,autalial
bi fuipenduntur, turn exconterminismembranis alia quasdam inftar mem J
branas tenuis tunica ipfis obuoluitur,cum tutioris duftus,tum ad uicinaspar-1
tesfirmioris nexus gratia. Casterüm uenasuiiceri alicuiinferte,aut permufcia
li corpus digeftae, huiufmodi tunica totoiniertionisprogreflu deftituunturl
eaq; neutiquam indigent, quod abunde in illis corporibus firmentur. quod™
ea tunicaimpedimento eilet, quo minus prompte ianguis ex uenis fudarecl
aut ut iänguis in uenis colleftus, fubftantias alicuius uiiceris uim tardiüs expel
raurhfm. riretur. Omnes uenas primaria ratione, ut fanguinem fingulis corporisparl
tibus deferant,ac ueluti canales & duftus Tint, ex quibus partes omnes muni
alimentum iugant, rerum Opifex procreauit: quanquam quibuidam earunl
ramis, utc portae uen as propaginibus, ad fucci in uentriculo elaborati adieco-H
ris portas attraftionem, ceu alijs, ad excrementorum (utä quae in renesfetoM
ium languinem deferunt)repurgationem quoqueutatur,quas omnes fuolotffl
iH.tJtrj5 co commemorabimus. Num uero iple (ne Ianguis fruftra nullam ä uenecoiy ,n
t4rt' pore elaborationemlentiens, per uenas deflueret) quandam fimguificationi^
uim uenis indiderit,non adeö prompte aflertum uelim, quantumuisid omnu
bus confeiium fit diffeftionis profefloribus.&fi fortafsis hasc uirtus uenis tnj
buitur,ea non rubicundumparabit languinem, led uenae corporisinftaralj
bum: liquidem in omni naturali corporis noftri partium conco£Hone,coi»J
coftum neceflariö libi concoquentis colorem aicilcit. Verum lam j
tempeftiuum erit, ex quibus'nam partibus arteria
fabricetur, perfequi,
CLViq
a V I D S IT A R T E R I A , d V A E ' a V E I P S IV S
fiibftantia 8c ufus. Caput i 1,
R T E /m ^ uas eft)fimiliter utuena,membraneum,te- & * * » *
res, ac nltulas modo cauum,* quo uitalis fpiritus, & impe- ^ ,u" "m
tu ruens calidusq; fanguisper uniuerfum corpus diffun-
duntun quorum beneficio, accedete arteria? ipfius motu
(qui dilatatone accótraaionefit)naturalis fingularum
partium calor,uitalisq; fpiritus refocillátur. Porrò Hippo
„ craris ad'nuc.&Plaronjs òr Ariilotelis tepore, arteria nun
b t cupabatur," quamipirantes,ènaribus aut oreaerem in pulmones attrahimus-
gfc quaq; rurfus expirantes, è pulmonibus eundem educimus. Nobis uerò uoca-
tas arterias,ilk uenas appellabant: atque arterias à uenis nonnullieasetate di-
ftinguebant,quum has quidé non pulfantes, illas autem pulfantes appellarent.
Adnuncíanémodum Hippocratifecundo de Vulgaribusmorbislibro, arteria
uenae nomine donatur: cuius agitatio,quum in infantis partu uelox & magna
&ualida reperitur,ualidam, acuegeto feruidoq; calore prasditam, in cor-
deirafcibilem uim eflè teftatur. Cseterdm fexto libro fatis innuit,arterias fubinde
calidas uenas fuifle appellatas : uti arterias etiam nonnullis nominaban-
tur uen*,flauum & ipirituofiim, ac per corpus impetu diffufum, & tenuis
iubtilisque fubftantiae fanguinem uniuerfo corpori deducentes. Ita enim Pla-
toni arterias, uenas uocare libuit, quando m Timaeo atteftatur, cor fimul
& uenarum fontem eflè, & lànguinis, qui per omnia membra uehementer
circumfonditur. Anftoteles autem inlibris de Aninialium partibus, Sc eo-
| rundem hiftoria, fiibinde arterijs uenarum nomen elargitur. Nam ut reli-
| qua pratteream loca, is magnani arteriam cause uense comparans, in tertio
Littori* de Animalibus, illam minorem uenam crebro appellai. Sed fuccef-
; fu temporis, earn quas ex ore in pulmo-
nespertingit, aiperam uocare ueteres eoe
■ perunt: uaià autem pulíantia,naturalém-
¡ quecalorem recreátia, Iques arterias nun
I cupauere. Verùm nunc fola quse ab ore
K in pulmones diffunditur,luum nomen
|: ftruauit,alperaq; arteria uocatur. Arteria
I itaq;, cuiusmodò hiftoriam inftituimus,
unuliterac uena, membraneo còftatcor
f P^ìCompnmi, ac in le collabi, &rurlus
diftendiidoneo : atlongè iòlidiori, durio
| n,acexpluribus tunicis conformato. Ar-
j tena eni>n duas peculiares fibi uendicat
I tunicas: quarú exterior profeftò robore
¡ ctalsitie uenarumpeculiantunicasre-
I pondet: interior autem, plurium diife-
| °.nis ptocerum iuflragio,ipià exteriori
tonica quintuplo ferè putatur crafsior:&
I antotum arterias corpus ad uenam col
ltuni,fextuplum ceniètur.Interior tuni-
toquibufd a,quia durior, & quauis memtona
sA r te ru magri*, tjua ex
corde pronafiitur, portio-
nem hic diJfèBa apertami^
ßnximus, ut arteria conjpt
cerentur tunica, ac qui
dem locum indicai, in quo
potißimum ea occurrit tuni
ca, quam aranea tela aßt-
mi lam m. B autem & B in Arteria cok*
teriorem notant arteria tu p w quale,
ni cam. Numerus autem ille du* ip(ine pe-
inßnuat tret memlra cuitares tu*
nos, magna arteria orificio nica.
prafcElas,ac in decima fi x t i
liirifigura B, C,D notan-
das. Hic uero E e r D dua
rum coronali« arteriarum
originem offendunt. Foramina
autè in arteria trunco
ad ucrtebrai deorfitm de
fiexo conJj>icua,earumpro-
paginìijunt or a,qua coffii,
dein fepto, O ' *bjs ad renes
ujifo organic digerun-
tur. Verum hoc fito loco e-
runt di lucidi or a: in prafen
t i enim figura tantu arteria
turneas obiter adnotare
uifitmfuit.
ongecraisior exiftit, cartilaginea appellatur. Vnde etiam
a ss rorfitan,arteriam neruum puliàtilem uocauerunt. Tunicse arterias,fi-
P 4 mili ter