74«' W H i) . V E S U L lh V E COXTOXIS
uentriculum dedufta?,corde quidem dila tato,aerem ex uenali arteria in uen
triculum ferri admittunt,ipfarum fibris propter cordis mucronem uerfus ba
firn magis adduftum laxatis, ipfisq; membranulis ad uentriculi latera conci-
dentibus.Quum autem corconftringitur,obftaculo funt, ne aerrurfusin ue
nalem arteriam ruat,irritusq; cordis labor efficiatur.quanquam interim cre-
damus,has inembranulas,quum dua? duntaxat fint,fuum orificium, cuiprg-
ficiuntur,nonita adamufsìm obturare, utfuligìnofis excrementis per uena-
lem arteriam exitum in cordìs cóftriftione praepediant. Quinetiam magnai
arteria! orificium occupantes ‘ membrana?, ijs omninò funftione correlpon f „ J
dent,quas in uena? arterialis orificio haberiretulimus.Hae fiquidem in cordis c,t,l
contra ftione fpiritu uitalem una cum fanguine,quiimpetu ruit, in magnarti
arteriam profluere finut. at corde rurfos dilatato,ipirituq; ae iànguine denuò I
ad uentriculum traftogllius regurgitationem in uentriculum prohibent,làn I
guine nimirum eas uerlùs magna? arteria? orificij centrum (ut in arteriali ue I
na fieri nouimus) cóprimente. In cordis itaq; coftruftionis ratione,ipfiusq; I
partium ufu recenfèndis, magna ex parte Galeni dogmatibus fermonem ac- I
commodaui: non lanè,quòd undiq; ha?c ueritati confona exiftimem, uerùm I
"ZZsTSt q'fod in nouo pafsim partium ufo officioq; referendo, adhuc mihi diffidarci, I
Mjmcfàdum. neq; itapridem de medicorum principis Galeni fentétiauellatum unguem I
hicdeclinareaùfosfuerim. Haud enimleuiterftudiofisexpendendueftuen- I
triculorum cordis8 interffitium,aut feptum,ipfom'ue finiftri uentriculi dex- ! <Jh
trum latUs,quod aequè craifom Cópaftumq; ac denfom eft, atq; hreliqua cor-
dis pars,finiilrum uentriculu compléftés. adeò ut ignorem (quicquid etiam ■ A ]
defoueis hac in fede còmenter, 8c uena? porta? ex uentriculo & inteftinisfu-SM
ftionis non firn immemor) qui per iepti illius fubftantiam ex dextro uentri- I
culo in finiftrum uel minimu quid iànguinis allumi poisit : praecipuè qutim I
tampatétibus orificijs ualà cordisinfoorumuentriculorumamplitudinem I
dehiicant : ut modo taceamuerumuena? cause ex corde progreifom. Atque I
quum ha?c animo obuerfantur,fimul fefe multa in arteriarum ferie offerunt, I
de quibusnon immeritò uenit ambigendum : nimirum nullamferèuenam I
abfq; comite arteria uentriculum ac in tellina, lienemq; adeò ipfum petere,& I
ferè totam portg uenam fua ferie comitem libi arteriam aicilcere.Deinde re- I
nibus arteria? tam grandes communicantur, ut neutiquam ad illorum calo- I
rem duntaxat temperandum, eas produftas effe queamus affirmare :-uti mi- I
nus adhuc folius caloris natiuigratia tantas arterias uentriculo, inteftinis, lie- I
niq; inièrtas eflè,pofsimus aflèrere. His accedit,quòd per uenas arteriasq; mu- 1
tuos materierù fluxus & refluxus effe, ac nihil prorfos grauitatem & pondus I
materieruinuenisarterijsq; agere,plurimisargumentis oporteatfateri.Cor- I
dis infopermembranula?,etfi difto iam prius ufoiferè fubferuiàt,non tamen I
omnem materierù regreflùm occupant. Quòd uerò aures,corde in uiuorum I
ièftionibus per tranfoerfom diffofto, & cordis motu prorfos quielcente, ad- I
hue moueàtur ac palpilent,quodq; in foetibus & nuper natis tam grandes oc- 1
currunt,cui non collare debet maioris alicuius benefici) occalìone,quàm ua- ■
forum roboris gratia,eas effòrmari ? Atq; ita quoq; longè alia (ne quid de ori- I
ficij uenalis arteri^ ad magna? arteria? orificiù collari amplitudine infinuem) I
partium dextrum uentriculum & finiftrum conftituentium’ dilcriminis in ; am
crafiitie eft ratio,quàm materierumin uentriculis afferuatarù.Quinimòalia
haudpauca undiq; hiclèfeproponunt, quaeuulgata Anatomicorum placitafitm
in dubium uocant.quj quia omnia referre longius eflèt,ipfeq; nihil priuatim ■
innouare
B t
Ì D lE.
fcr.er
lllii
i H.
Iljnjc.
I■U M*lf/cr.'
Ito
Ìiwfe-
If,6 lib.
■u#.
í LQ.
gV.
I inaje.
ipi
bufi.
tiraje,
{ lib. tl
ifwjf.
h v M u n ì F u a z i c u l i 'be x v i . 747
innouare (quum fimulin omnibus mihi haudquaquamfatisfaciam)modò
ftatuerim, partium aerea? fubftantia? reficienda? fabricatarum hiftona? nunc
finem imponam: ipfarum adminiftrandi rarionem ea ferie iam pertraftatu-
rus, qua proximè precedente libro cibi potusq; & generàtionis organoruro
feftionem abfolui.
C O R D I S , P V L M O N V M , R E L I a V O R V M'0_V E
relpirationi feruientíum organorum adminiflrandi
ratio. Caput x v i ,
R AE S E N S Caput,quo potifsimùm earumqua?hocli
bro tradita? font partium refeftionem complefti ftatui-
mus,in orationis ierie,ultimo quinti libri Capiti nunc eft
fubijciendum. quandoquidemhasc Capita cum penultimo
lèptimi libri Capite,eum in modù digerentur,ut lìngula
partium qua? fuis libris explicantur adminifträdi ra-
tionem proponant: & interim eum ordinem (quum fei-
licet paucis infoper additis neceflario alioquin fermoni uerbis, id commodè
praeftari poßit) una exhibeant,quo quis in corporum penuria,integram ana-
tomen ftudiofis demonltrare queat, autquo hiillamopportunèfoo Marte
aggrediantur.In eodemitaq; corpore,quo fuperiori libro ufos es,adminiftra-
tionem cötinuaturus,illius ceruici fulcrum aliquod fobijcies,cuius ope ea ex-
porrigatur,caputque in pofteriora reclinatum,& fulcro non innitens,uerfus
menfam dependeat.Mox,ut in fecundo libro docui,faciem & uniueriam anteriorem
collilèdemcutenudabis.ac primùmfaciei*mufculos,qui frontis
cutem & palpebras,&buceas & la b ra ,& narium alas mouent,aggredieris: in f p 8 ¡ f |
quorum etiam numero” ille eft, quem labra & buceas mouentiumprimum
recenfui.Quum igitu r&illum quoq; adminiftraueris/ mufculum àpeftoris
offe & clauicula refecabis, qui feptimi caput agenrium parís alter habetur, ac
in'1 mamillarem capitis proceífom. inferitur, á quo ilium nunc dependère fin
e s^ ad omnes ferè' mufculos ofii v imaginé referenti proprios, feftionem
conferes : unaq; á peftoris offe p eos liberabis,qui ab ilio pronati, prim se laryngis
cartilagini inferii tur. Deinde à peftoris offè,& clauicula,& coftis,ad foam
ufq; infertionem,8 mufculum feparabis,brachium peftori adducentem.infor
perhillum à clauicula auferes, quithoracemmouétium primus numeratur.
& eum à coitis etiam diflècabis, qui fcapulam peftori admouet. hacintérim
obferuata ratione,ut fingulos mufculos ab inferitonehairerepermittas, quò
poftmodum cum cqtens mufeulis in examen uenire pofsint, qui adhuc fecan
di in illis ad quas ipfi referu ntur partibus,funt reliqui. Atq; hanc mufculorum
adminiftrationem in uno latere moliri foffecerit : altero latere uenis,arteriis
& neruis, qui fob cute &iècundùm mufculos rèpunt, inipiciendis oftenden-
disfoe accommodato. quorum'feries, fi forfan memoria exciderit, ex tertio
libro & quarto eft petenda.Hic enim formo in imméfom excrefcerer,fi illam
quoq; nunc totam recenforem.Modò igitur à peftoris offe1 clauiculas acutio chmuhmm
rlcultello liberare contendes,robufta,quibus illa? peftoris ofii colligantur, li- j p § ( ^
gamenta diuidens: atinterim accuratifiimècauens,necultello altiùsiniefto,
qua? huic articulo fubfunt, uafa uulneres. Atq; hic" cartilaginem examinahis,
qu® clauiculam,peftorisq; ofsis finum, prseter alias articuloru m cartilágines
intercedit ; & aliquò reponenda eft, ut illa poftmodum in freleti connexu (fi
uifum fuerit)uti queas. Liberatas autem clauiculas nitèrisuiàpeftoris offe
attollere,