Itcoriißtut.
^ i V V . V E S U L U , V E CO Z T O R I S
D E I E C O p . E . C A P V T V I I .
J e c y Kpin^cnenduntfig^-.uerumintercgterasduodtcmA&mgePrMCMämifßMftimin
t rimKlbeam Lmoirmt.gibbamutrofrcfomtdecimMa a u ä ,& ^m c ,im tx t m ^ c u nd4,fixtit,lK
W'ftLficmdä.&uigefm^mnu^u* & caue r'gom nonmhd'xprmunt.
E C V R , n u t r i t i o n i s o r g a n o r u m f a c i l è p r ? c i p u u m , & fa n I
guinis crafsioris officina, anim«q; cibos ac potus, quaeó; I
corporis natur« neceflari a funt, appeten tis tomes, elatif- 1
fimam miniftrantium ipfi partium regionem fibi uen- I
dicat. Mox enimfub' fepto tranfuerfo6 collocatur,ma3d- <’« ]
mani inferioris illiusfedis regionem occupans. Totam f t
namqjdextram fepti partem c6tingit,parum admodum
eius partis m tattum inibi relinqués,quà ièptum undecim« duodecima^; coftis
adnafcitur,' fuaq; ligamenta, quibus uertebris colligatur, porngit. Medi*
autem fepti parti uniueriàe iecur iubtenditur,finiftr«uero parti nonitidem:
quanquam huius magnam quoq; fedem teneat, totam uidelicet anteriorem,
ad earn ufq; fedem, qua finiftrum fepti latus coftaru medio (quod ab iplarum I
radicibus ad finem ufqueeorundem metior) incumbereincipit.adeo ianè,ut |
longè magisquàm noftrisuifumeftmedicis,infiniftrumlatusiecur pertin-¡gl
gat Neq; uerò fepti tranfuerfilatitudinem ullibi excedit : nifi quòd paulo de- * ;
miisiùs q u à m 'mucronata confiftit cartiiago nonnunquam,&potilsimum
a ra a to thorace depédeat.quod etiam tanto fit manifeftius, quo maius homi- j »
simr.,;.. ni iecur (quemadmodum pueris ferè) accidit. Porrò humanum iecur maio- J P
rem fui portionem in dextro latere extenfam habet,propter lienem,quiiplo J |
dignitate multo inferior, finiftram fedem erat occupaturus. Vt igitur corpus ■
redderetur «quilibre,iàgax Natura minorem iecoris partem in finiftra dedu- ■
xit: uti aues manifeftò atteftàtur,quibus iecur «qualiterin utrunq;latus,ut& |
canibus propemodum, cófiftit. His enim quia gracilis,neq; ualde ponderofus ■
contigli lien, magna iecoris portio in finiftra fertur. Quócunq; tamé deduca- ■
tur iecur, etiamfi fub fepto, ipfoq; in peritoneo locetur,eam fedem perpetuò ■
obtìnet,qu« coftis fuccingitur: adeò ut cibi organorum fitus magnam rurius ■
umr I y f e Natur« oftendat prouidentià.Quum enim abdomen propter ea qu? extendi ■
'.a* fubfidereq; crebro debent organa,ofsibus deftituatur, Natura eas partes,qua- ■
| j j | rum gratia illud ofsibus carere uoluit,ab iniurijs minus texit:reliquas uerò hac H
H extenfione non indigétes,tutifsimè códidìri Atq; ita peritoneo inter diffecan
dum aperto,prim ùm occurrut,uétriculus, inteftina, uefica,& uterus. Verum
rtim fim.. iecur,lien,renes,uena caua,& arteria magna,tu tiùs recóduntur. Formale-*,,!
coris uaria eft, & fuis quibus accumbit orgams refpondens, non aliter quam ■
fi id nullam peculiare exigeretformam, & fibi à uicinis partibus, inftar fitti- ■
lis terr«,quamuis effigiemindi fineret. Nam & fuprà,& retro omm exparte ■
qua feptum " fpe&at,gibbum l«ueq; admodü uifitur, nullis omnino extuberans
procefsibus: & cauitati fepti, qu« in inferiore ipfius fede neceflanò con H
ftituitur,ad amufsim congruens. Videtur enim iecur uelut gleba dii inferiori ijtf
lepri fedi impreifiim fuiffe,ac ab ipfa hìc formatum.' Ne uerò uen« cauae cau
dex fecundùm pofteriorem iecoris fedemprotenfus,aut huius grauitate, aut p»
fepti tranfuerfi motu còprimeretur,tantus finus in pofteriori iecoris lede ex- H
fculptus eft,quantus ampleftendoinnafcendoq; cau?caudicifuffiaat.G*te- 1
rum ‘ inferiori fede,iecur admodü amicè uétriculo cedit,ac ab ilio (quem rotundum,
feciindumq; corporis latitudine oblpngum neceiTanò procreatimi 4
effe diximus') cauum efficitur: & l«ue quidé hìc etia exiftit,fed non und^c“*’ |
J procelsiou^
M lì procefiibre” tubenbus;ue & finibusliberum. Quemadmodum enim orsa-
^ f s,„ aquibusiecurcauafuiparteincumbit,fimpliciquadàfuperficieneutiquam
gibbafunt.ita quoq; iecur unica fuperficie haud finuatum eftfedrupis nr«ci-
E Pltloa 0cluaexParCe accedit. Qua nanq;n duodenü exporrigitur intéftinum,
&uena port« a lecoreprodit, iecur quodand tubere prominet, fede quam
E hlcuacuam repentadimpJeturum.Pr«tereaubibilis'1 ueficula cau«iecoris
.pii11 regioni mnafcitur,finus in ìllaexculpitur, medium eius ueficul« corpus ele-
S guntT XC1v T ?lieC’leCUrq,UO<ÌUeeaParteTmumadlPlfatLlriquaftoma
% chum taqgit,illique:feptum tranfeunti,&fuperioriorificiouentnculiconti-
, f. nuando,locumpr?bet. Adeòiànè, u t iecur nullam peculi arem formam obti-
neaqied eam q u « à contermims partibus ipfi imprimitur. Velut canu caprai
rumq;iettiopulchrèatteftatur,inquibusiecurpriuatofinufuperiorédextri
remsiedem concinne admittere cermtur.Atque hoc reftè à Natura fk&u eft , „
quum iecoris munus nullamfeparatam propnam ue expetat figurameli cò-
tra uentriculus,inteftina, uefic«, & eius generis permulta, qu« ampia cauita-
tem eamq; unica neceffano obtinentia,opportunifsimè quoad licuit rotunda
autinterdu teretia effinguntur, &feptum quoq; tràfuerfum ob fuam funftio
nem dilatando thoracim pnmis pr«feaà,necelTariò quam nuncfortiturfor
r f V J U1t. Iecoris aüt fu bftantia & uenarü per ipfum reptäntiü feries,fàd
? “ me" to erunt’ac! tpftus ufum quo fanguificationis eft officina, ma-
, gnumid&craflumoportuiiTefienorganüiacnihilmtereire.utrürotjindum
I an f “ ongum gibbu ue an cauum extrueretur.Iecuritaq;fuperiùs pofteriusó;
qua ftpto lpeftat,pr« te r finurri uen« cau« caudici paratu,exaftè gibbum &
l?ue eft,& quà uentnculu ampleftitur,omni propemodu ex parte cauü cerni
! tur.Rurlus ubi pofteriori uétriculi fedi & dextró ipfius lateri attenditur craf-
hkmu clbqua uero fupenori onfiao uétnculi eiusqfedi fupenon uerius fini
ltrummcubit,tenueapparet,&iènfimhominib.illicin acutüfertur' ansulü
In dextra uerò parte rotundum quodammodo &orbiculareobferuatur:&
nulquam tenuius eft,quàm in ambitu,& pr«cipuèin anteriori ipfius fede.ubì
mterdumimprefiionesquafdamproponit,fedomnesexiguas,preterIunam
¿rti iccuonis modo anteriori ipfius parti mduftam, ac à mucronata pefto
E ? S1S Cartda8meParum ln dextrum iecoris latus uergentem, & ueluü“ foul^.
tätnme quodam ad eam iecoris fedem penitius pertinentem,à qua p o rt« ue-
n* caudex principium ducit. Atque hscfeftiomftar foraminis eft,quo um
bilia uena homims ìecon implantatuncuiusiam,non autem canis aut porcneconsformam
enarramus.Qu«enim diffieffionumprofeffiores deiecoris
rormaacpenulis leu fibrisrquasAo/tes Gr^ci uocant) commentari tur, è ca-
num potius & fimiarum feftionibus,quàmhominum didicerunt.Huma- “Z Z Ì ’Z
. num enimiecurinfibras,porcini,&muìtoadhuc minus canini iecoris mo- MrUr‘-
do,nondifcinditur.Nam unicum continuumque pr«cipua ipfius fubftantia
| corpus homims( quemadmodum ferè & bouis) iecur eft; canis uerò iecur
; m quinque,nonnunquam in fexautquatuor tantum partes feufibras,fola-
rum uenarum interuentu inuicem continuatas difiunftum occurnt.Por-
cis autem iecur in pauciores fibras uenisduntaxath«rentes,dirimitur:aut
etiam in plures quatuor uel quinque,fi feftiones quoque impenfe altas fi-
brarum uice numerare lubeat. Atque bine natum eft illud medicorum com-
mentummuo uentriculum à iecore quinque fibris manusapprehendentis
modo,amplefti afìerunt.Quin Gr«corü nonnulli, nefeio à quibus ut teftan-
ifmathematicis medicis nomina mutuantes,illis fibris priuata (utiapud
h h a Theophi